Foto: Ronald A. Muyden

KRALENDIJK – James Finies, de voorzitter van de Bonairiaanse stichting die voor meer autonomie staat, komt in 2018 met een plan voor een tweede bezoek aan de Verenigde Naties (VN).

Het idee is dat alle eilanden die in een soortgelijke situatie zitten als Bonaire, – niet alleen eilanden van de voormalige Antillen – meegaan. “Zodat we verenigd met elkaar optrekken. Dit keer gaan wij niet alleen”, zegt Finies vastbesloten.

James Finies over plannen voor een tweede bezoek aan de VN (Engels gesproken)

De stichting van Finies, Nos ke Boneiru Bèk (NKBB) (wij willen Bonaire terug), organiseerde het afgelopen weekend haar tweede pro-autonomie symposium. Het symposium bracht organisaties en deskundigen van verschillende Caribische eilanden bijeen. In totaal gaven twaalf sprekers de aanwezigen een beeld over hoe op hun eiland de zelfbeschikking eruit ziet. De sprekers kwamen onder meer uit Puerto Rico, San Andres eilanden, Curaçao, US Virgin Islands en Aruba.

Denicio Bryson. Foto: Ronald A. Muyden

‘De Mozes van de Antillen’
Een van deze sprekers, Denicio Bryson uit Sint-Maarten, noemde in zijn toespraak de omstreden politicus uit Sint-Eustatius, Clyde Van Putten, ‘de Mozes van de Antillen’. De juridische deskundige haalt aan dat de Eilandsraad van Sint-Eustatius in mei met een motie hun bestuurders dringend heeft verzocht om de Nederlandse wetten niet meer na te leven, als deze tegen de VN-regels ingaan. Sint-Eustatius is net als Bonaire sinds 10 oktober 2010 een bijzondere gemeente van Nederland.

“Geen enkel Antilliaans eiland heeft dit gewaagd”, aldus Bryson. “Sint-Eustatius baseert zich met deze actie op de hoogste Wet en Rechten van het Statuut; het Handvest van de Verenigde Naties. Artikel 103 zegt dat welk verdrag dan ook -het Statuut is een verdrag- dat in conflict is met de verplichtingen van het Handvest, het Handvest zal zegevieren.”

Terwijl Finies ook een politieke strijd wil leveren, is hij naar eigen zeggen ‘politiek ziek’. Reden waarom zijn stichting NKBB lang niet overweegt om een politieke beweging te worden. “De afgelopen 60 jaar heeft de politiek op de Antillen voor veel verdeling gezorgd.”

Statuut 1954
Finies illustreert zijn bevindingen met het voorbeeld van de Nationale Volkspartij (Partido Nashonal di Pueblo, PNP) op Curaçao van Moises Da Costa Gomez. Deze PNP-oprichter droeg in belangrijke mate bij aan de redactie van het Statuut van 1954, dat de autonomie voor de Nederlandse Antillen realiseerde.

Dat ging niet gemakkelijk, volgens Finies: “Partijen die minder voelden voor autonomie hebben toentertijd een coalitie gevormd, om zo de pro-autonomie fracties erbuiten te houden en het proces van zelfbestuur te verhinderen.” De NKBB voorman vindt dat dit niet anders is met de huidige politiek op Bonaire.

Referendum 2015
Finies en zijn aanhangers protesteerden drie jaar geleden 222 aaneengesloten dagen voor het Bonairiaanse bestuurscollege, om de politiek een referendum te laten organiseren over de toekomst van Bonaire. Dit kwam op 18 december 2015. “Op een gegeven moment waren de partijen niet verenigd over een referendum. Dit gaf voor mij stof tot nadenken en heb daarom er bewust voor gekozen om een stichting op te richten.”

Een grote meerderheid (65 procent) stemde bij het referendum ‘nee’. Dat hield in dat de stemmers niet tevreden waren met de huidige band met Nederland en daar opnieuw over onderhandeld moest worden met Den Haag.