Inwoners van Bonaire en Greenpeace stapten begin dit jaar naar de rechter om de Nederlandse staat aan te klagen. Die doet niet genoeg om de gevolgen van klimaatverandering op Bonaire, Saba en Sint-Eustatius tegen te gaan.
Caribisch Netwerk maakt kennis met de verschillende inwoners die zich als ‘eisers’ inzetten voor de rechtszaak. Dit keer zijn dat Helen Angela en Onnie Emerenciana.
Helen Angela is moeder van 4 kinderen en verwacht binnenkort haar tweede kleinkind. “Ik houd van de natuur hier op Bonaire”, vertelt ze. “Ik hoop dat mijn kleinkinderen Bonaire ook kunnen zien en meemaken zoals ik.”
Eiser zijn voor de rechtszaak geeft haar voldoening. “We hebben allemaal hetzelfde doel: vooruitgang voor ons eiland. Op sociale media zie je soms dat mensen niet geloven dat klimaatverandering echt is, dat vind ik schokkend.”
Onnie Emerenciana heeft de liefde voor de natuur van kleins af aan meegekregen. “Mijn oma was een indiaan. Zij leerde ons de waarde van de natuur en dat is mij altijd bijgebleven.”
“Inmiddels heb ik een markt waar ik lokale producten verkoop en ik verdiep mij in klimaatverandering om te kijken wat ik ertegen kan doen.”
Warme seizoen steeds heftiger
De gevolgen van de klimaatverandering zijn volgens Angela op Bonaire al duidelijk te merken. “De warme periode op Bonaire wordt al een jaar of 3 steeds langer en heftiger voor ons. Iedereen klaagt erover.”
“Zelfs als je thuis zit zonder iets te doen, zweet je je kapot”, vertelt Angela. “Dit brengt ook risico’s met zich mee voor mensen zonder vervoer die te voet ergens heen gaan en onder ouderen die alleen thuis wonen. De hitte kan hen fataal worden. Daarom moeten we ons voorbereiden, want het wordt elk jaar erger.”
Angela maakt zich ook zorgen om de groeiende bevolking. “Dat betekent meer auto’s en vervuiling. Elektrische auto’s zijn geen slecht idee, maar onze infrastructuur en stroomvoorzieningen zijn daar niet op gemaakt. Bovendien kunnen mensen dat niet betalen.”
Huizen vol met water, aangetast koraal en orkanen
Ook de regenperioden worden heftiger, ziet Emerenciana. “Vooral de wat oudere huizen lopen dan vol met water. Door veranderende windrichtingen wordt dit nog erger. Dit merk ik bij mij thuis ook.”
Daarnaast heeft de infrastructuur het zwaar te verduren. “Het centrum ligt al bij een klein beetje regen vol met water. Dan worden wegen afgesloten en proberen ze water naar zee te laten stromen, maar dat is weer desastreus voor de koralen”, zegt Emerenciana.
Koralen die het al zwaar hebben door een koraalziekte. “Zonder onze koralen, komen er geen toeristen meer. Wat moet er dan van ons terecht komen?”, vraagt Emerenciana zich af.
“Onze stranden liggen van tijd tot tijd ook al vol met sargassum (een alg wat schadelijk is voor ecosystemen) en we hebben te maken met sahara-zand. Allemaal effecten van klimaatverandering.”
Emerciana maakt zich ook zorgen om het aankomende orkaanseizoen dat in juni begint. “Tot nu toe worden we altijd gespaard, maar er zal een moment komen dat het ons ook zal treffen.”
Verantwoordelijkheid
Angela en Emerenciana hopen dat de Nederlandse overheid snel haar verantwoordelijkheid neemt. “Er is al veel gezegd, er zijn mensen geweest, onderzoeken gedaan, maar we worden telkens blij gemaakt met een dode mus”, zegt Emerenciana. “Momenteel zien we een Bonaire wat zich aan het ontwikkelen is, maar als de klimaatverandering zo doorgaat, raken we alles kwijt.”
“Ik hoop dat de Nederland ons gelijk kan behandelen”, zegt Angela. “Want op dit moment voelt het alsof we geen enkele zeggenschap hebben.”