WILLEMSTAD – Vanaf 2030 gaan we de effecten van klimaatverandering op de Caribische eilanden echt merken en gaan deze, volgens experts, tot problemen leiden. Verwacht wordt dat, tussen nu en 2100, de zeespiegel in de Caraïben stijgt met op z’n minst 1 en hoogstens 6 meter. Dat blijkt uit een onderzoek van United Nations Global Development Program.

Ondanks dat Curaçao er volgens de meeste onderzoeken redelijk goed vanaf komt, is ook hier klimaatverandering een feit. “We moeten hier serieus over nadenken’ stelt Albert Martis, directeur Meteorologische Dienst op Curaçao. “Denk aan belangrijke gebouwen zoals Fort Amsterdam. Zulke plekken kunnen onder water komen te staan. “Of het verstandig is om nu een huis aan zee te gaan bouwen? Tja, als je in Venetië wil wonen misschien.”

Elisa Koek in gesprek met Albert Martis, directeur Meteorologische Dienst

De Hato-vlakte na hevige regenval in 2011. Dit zijn scenario's die we vaker te zien zullen krijgen. Foto: Elisa Koek

De Hato-vlakte na hevige regenval in 2011. Dit zijn scenario’s die we vaker te zien zullen krijgen. Foto: Elisa Koek

Onder water
Geofysicus Tad Pfeffer, verbonden aan de Universiteit van Colorado, spreekt zelfs van een stijging van 8 meter. Laaggelegen eilanden of eilanden met veel kustbouw zoals Guyana, Antiqua en de Bahama’s zijn het kwetsbaarst.
”Afhankelijk van hoe we omgaan met koolstof, zal de zeespiegel razendsnel stijgen”, stelt Pfeffer. “In de Caribbean betekent dit dat eilanden binnen vijftien jaar in problemen komen. In Guyana zien we nu al dat historische delen onder de zeespiegel zijn komen te staan.”

Hoge golven
De stijging van de zeespiegel brengt als eerste de kust in gevaar. Volgens Martis zorgt 10 centimeter stijging van de zeespiegel er al voor dat golfslagen problematisch worden. Een huisje aan zee moet dus helaas van de bucketlist. “Wereldwijd wordt afgeraden aan de kust te bouwen. Het beste is ten minste 10 meter vrij te houden en daarna een trottoir aan te leggen.”

De meteo en overheid zijn bezig met het doorvoeren van maatregelen om Curaçao te beschermen tegen de effecten van klimaatverandering. Bij de Megapier en Bullenbaai zijn stations geplaatst om de stijging van de zeespiegel te monitoren en de aanzet voor kunstbewerking is begonnen in samenwerking met de United Nations Office for Project Services. “Een voorbeeld hiervan is het planten van mangroven om de schade door golfslag op een natuurlijke manier tegen te gaan.”

Volgens een onderzoek van milieuwetenschapper Zainab Naqvi en antropoloog Sara Alexander zorgt de stijging van de zeespiegel ook voor heftigere orkanen. Vooral tijdens het weerfenomeen La Niña, dat waarschijnlijk in juli optreedt, kunnen we zware orkanen verwachten. “Gezien de ligging van Belize, wordt vooral dit land zeer heftig getroffen”, stellen Nagvi en Alexander. “Maar, alle Caribische eilanden kunnen rekenen op overstromingen en meer tropische stormen die leiden tot erosie.”

Extremere regen en hitte
Het klinkt nog onwerkelijk na de extreme droogte dit jaar, maar ook Martis bevestigt dat we heftige regen kunnen verwachten. “De droogte van dit jaar is geheel te wijten aan El Niño en dit fenomeen heeft geen bewezen verband met klimaatverandering.” Het klimaat op Curaçao wordt op lange termijn vooral extremer, volgens Martis. Er zullen bijvoorbeeld minder regendagen zijn, maar meer extreme regendagen waardoor de jaarlijkse regenval wel ongeveer gelijk blijft.

Ook kunnen we meer dagen van extreme hitte verwachten. De gemiddelde temperatuur zal 1 á 2 graden stijgen. “Dat merken we nu al”, zegt Martis. “Als je hier bent opgegroeid kun je je waarschijnlijk de dauw op de ramen vroeger nog herinneren. Dat maken we niet meer mee.”