Gedeputeerde van Milieu Chris Johnson is van de week poolshoogte gaan nemen op de plek van de aardverschuiving – foto: Government Information Service
THE BOTTOM – Een grote aardverschuiving in de omgeving van Tent Bay op Saba heeft de autoriteiten op het eiland op scherp gezet. De eilandsraad wil het monitoringsysteem voor vulkanische activiteiten herzien en verbeteren.
“Bij flinke vulkanische activiteiten is er geen veilige omgeving om te schuilen. De enige optie zou een volledige evacuatie van de bevolking naar Sint Maarten of Sint Eustatius zijn”, zegt Saba Marine Park manager Kai Wulf. “Dit is een grote zorg van de Sabanen en moet serieus worden genomen.”
Professor Geologie en Geochemistry aan de Vrije Universiteit Amsterdam Dr. Pieter Vroon en hoogleraar milieuepidemiologie aan de Universiteit van Utrecht Dr. Manfred J. van Bergen zijn samen met drie masterstudenten op Saba om een studie te doen naar vulkanische activiteiten. “De steilheid van het terrein toont een bepaald type vulkanische activiteit, die potentiële gevaren schept en in detail bekeken moeten worden”, zegt Vroon.
Duikplek
Duikers van drie verschillende duikscholen hebben de aardverschuiving gerapporteerd aan Saba Marine Park. Het park heeft duikinstructeurs geadviseerd niet meer te duiken in het gebied. De heuvel ligt boven een populaire duikplek genaamd Hot Springs, een vulkanisch actief gebied net buiten de haven van het eiland.
Kleine aardverschuivingen in het gebied zijn niet zeldzaam maar de omvang van de aardverschuiving op zondag 8 juni was alarmerend. Sinds deze grote aardverschuiving zijn er regelmatig kleine aardverschuivingen geweest in hetzelfde gebied.
De verandering van kleur en ligging van de rotsen kan duiden op vulkanische activiteit
Aardbeving
Hete zwavelhoudende dampen en water zijn de heuvel langzaam aan het aantasten. Geoloog Vroon denkt dat de recente aardbeving de onstabiele heuvel heeft getriggerd. In april was er een aardbeving van 5.0 op de Schaal van Richter nabij Anguilla, met schokgolven die voelbaar waren in Saba, St. Eustatius en St. Maarten.
Sinds Saba werd gesticht in 1640 zijn er geen verslagen van eruptieve activiteit. Maar studies in het verleden laten zien dat het gebied waar de aardverschuiving heeft plaatsgevonden, als potentieel gevaarlijk gebied wordt aangemerkt vanwege de actieve hete bronnen onderaan de rots.
Monitoren
Vroon was op Saba voor een ander onderzoek, maar aanvaardde onmiddellijk het verzoek van de lokale autoriteiten om inzicht en advies over dit incident te geven. “Met een vulkaan van dit soort morfologie, moeten mensen bewust zijn. Er moeten verschillende controles uitgevoerd worden”, zegt zijn collega Van Bergen. “Er wordt zo weinig onderzoek naar de vulkanen in de Antillen gedaan. Die informatie die er ligt, is op basisniveau. We willen onze kennis vergroten.”
Van Bergen suggereert om een elementaire observatie te maken van aantekeningen en foto’s als eerste stap. “Denk aan wijzigingen in het landschap, bijvoorbeeld in de vegetatie of als enkele hiaten tussen de rotsen steeds breder worden. Dit kan leiden tot een waarschuwing voor toekomstige gebeurtenissen”, zegt hij.
Gedeputeerde van Milieu Chris Johnson zegt dat deze kwestie de volledige aandacht heeft van de eilandsraad. “Als ik volgende week in Nederland ben voor de jaarlijkse Caribisch Nederland Week, zal ik dit onder aandacht brengen bij de betrokken Nederlandse ministeries.”
Door Hazel Durand