Cedric Soleana met zijn vrouw voor Bastion Hotel – foto: Jamila Baaziz
UTRECHT – Op papier is alles goed geregeld bij een medische uitzending van Bonaire naar Nederland. Het Zorgverzekeringskantoor (ZVK) regelt de uitzending en schakelt bemiddelingsorganisatie Holland Intercare (HIC) in om de patiënten in Nederland op te vangen en begeleiden. Toch is de praktijk weerbarstiger, zo blijkt uit het verhaal van Cedric Soleana.
Reportage medische uitzending in de praktijk (bijdrage: Belkis Osepa en Jamila Baaziz)
Soleana’s tweeling van elf slaapt al sinds begin juli op het stukje vloer rondom zijn bed in een krappe hotelkamer in Utrecht. Voor twee andere kinderen is geen plek. Zij ‘zwerven’ door Nederland en logeren bij vrienden en familie. Al zijn spaargeld is opgegaan aan medische uitgaven en verblijfskosten. Zijn vrouw probeert hem zoveel mogelijk te helpen maar staat machteloos.
Het leven van Cedric Soleana bestaat uit constante pijn en stress sinds hij in oktober 2012 slachtoffer werd van zinloos geweld na een softbalwedstrijd. Sinds zijn ongeluk kampt Soleana met een ernstige beschadiging in zijn rug, neurologische en psychische problemen. De operatie die hij in Colombia ondergaat, verloopt niet goed, waardoor hij nu in Nederland zit voor een hersteloperatie en revalidatie. Soms kan hij alleen maar huilen. Soleana: “Als ik mijn familie nu zie lijden denk ik dat ik nooit naar die wedstrijd had moeten gaan. Dat achtervolgt me.”
Details
ZVK regelt een afspraak in het ziekenhuis en vervoer en verblijf van Soleana en zijn begeleider in Nederland. Formeel is alles geregeld, maar het gaat mis in de details. De vlucht wordt een nachtmerrie omdat Soleana liggend vervoerd moet worden en er in de businessclass waar hij kan liggen geen plaats is voor zijn vrouw die hem moet helpen. Het personeel is niet coulant, tot de piloot ingrijpt. Op Schiphol haalt een chauffeur van HIC hen op in een gewone personenauto, terwijl Soleana rolstoelpatiënt is. De opvang in Nederland vindt Soleana ‘niet menswaardig’. Het Zorgverzekeringskantoor wil niet ingaan op individuele gevallen, maar zegt te proberen alles zo goed mogelijk te regelen samen met HIC.
Normaal gesproken komt een patiënt die in Nederland geopereerd wordt met maximaal één begeleider. Voor Soleana was dit geen optie: “Mijn kinderen zijn getraumatiseerd geraakt door mijn ongeluk en hebben daardoor last van verlatingsangst. Dat heb ik zwart op wit staan.” ZVK vergoedt alleen alle noodzakelijke medische kosten van een patiënt en hanteert daarnaast standaardvergoedingen en regels voor verblijf bij medische uitzendingen.
Voor Soleana wringt daar de schoen, want die regels houden bijvoorbeeld geen rekening met de komst van zijn kinderen. Van de dagvergoeding van 2 x 23 euro (voor hem en zijn vrouw) kan hij niet rondkomen. In zijn hotelkamer kan hij niet koken. Er is alleen een waterkoker en een mini koelkastje. “Hoe kan het dat wij niet dezelfde rechten hebben als Europese Nederlanders? Wij zijn toch een onderdeel van Nederland?”
Zorgen
Soleana moet waarschijnlijk nog zeker een jaar revalideren, maar hij weet niet hoe hij zijn gezinsleven moet regelen: “Hoe kan ik nu aan mijn herstel denken als ik zoveel zorgen heb? Het is moeilijk, iedereen moet zich aanpassen aan mijn beperkingen en alles wat ik normaal deed ligt nu bij mijn vrouw. Maar ik zie dat dit niet gaat. Al mijn spaargeld is opgegaan aan vliegtickets voor mijn kinderen, aan hun medische kosten die in Nederland niet vergoed worden, aan schoolgeld en aan warme kleding. Mijn vrouw dreigt haar baan te verliezen en ik zit nu met de kosten van twee huishoudens: een hypotheek, een lening en een baan op Bonaire en een leven hier.”
Maarten Boon, directeur van bemiddelingsorganisatie Holland Intercare (HIC) begrijpt de uitzonderlijke omstandigheden van het gezin, maar moet zich houden aan de regels en vergoedingen van het Zorgverzekeringskantoor: ”Ik snap dat een patiënt vooral wil herstellen en niet bezig wil zijn met regeldingen, maar wij zijn afhankelijk van de regels en van ZVK. Wij moeten voor alles toestemming vragen, anders lopen we het risico dat we het niet vergoed krijgen.” Een wat ruimere accommodatie zou het verblijf en herstel van Soleana goed kunnen doen. Het is onlangs gelukt iets geschikts te vinden.
Het leven van Soleana lijkt een catch 22. Hij wil graag in Nederland revalideren, nu zijn operatie succesvol is verlopen en hij met een rollator weer een beetje kan lopen. Maar zijn gezinsleven en financiële situatie staan op springen. En van die zorgen kan hij bijna niet slapen: “Ik kan me niet uitschrijven op Bonaire want ik heb daar een baan, een hypotheek en een lening. Bovendien verlies ik dan het recht op mijn zorgverzekering. En er is geen enkele verzekering zo stom om een nieuwe patiënt die honderdduizenden euro’s kost te verzekeren. Ook al betaal ik me blauw. Als ik God niet in mijn leven had gehad had ik allang zelfmoord gepleegd.”
Door Belkis Osepa en Jamila Baaziz