PHILIPSBURG – De zon is amper op als een team van mannen dinsdag op Sint-Maarten de bouwplaats bij het Sonesta Maho hotel binnenvalt. Het doel: illegale Venezolaanse arbeiders oppakken.
Net als op Curaçao en Aruba worstelt ook Sint-Maarten met een groot aantal Venezolanen dat hun land is ontvlucht en illegaal op het eiland verblijft. En net als op de buureilanden zijn er ook op Sint-Maarten zorgen over de komst van deze mensen.
Situatie VenezuelaRuim 2,3 miljoen Venezolanen hebben sinds 2014 hun land ontvlucht. De VN-vluchtelingenorganisatie (UNHCR) riep de internationale gemeenschap op om gevluchte Venezolanen de noodzakelijke bescherming te bieden. De Curaçaose regering zegt de vluchtelingenstroom niet aan te kunnen en vraagt al sinds vorig jaar om hulp van Nederland. Het Nederlandse kabinet zegt op haar beurt dat Curaçao zelf verantwoordelijk is voor het immigratiebeleid. |
Maar verkeren gevluchte Venezolanen echt in een levensbedreigende situatie of spelen vooral economische belangen een rol? Een vraag die veel eilandbewoners bezighoudt.
Nadat Amnesty International maandag een vernietigend rapport publiceerde over hoe de Curaçaose regering de mensenrechten van Venezolaanse asielzoekers schendt, regende het reacties van eilandbewoners:
Reacties“Maar, je moet dan ook eerlijk zijn als persdienst en erkennen dat verreweg de meesten uit Venezuela simpelweg economische vluchtelingen zijn, waarmee zo’n asielprocedure snel strandt.” “Er is GÉÉN geld om economische vluchtelingen uit Venezuela op te vangen, laat staan om geld aan ze te spenderen.” “We hebben zelf hulp nodig. Genoeg kinderen op Curaçao die geen voedsel, kleding en onderdak hebben.” |
De regeringen van de eilanden delen de zorgen van deze burgers. “Voor een land met een fragiele arbeidsmarkt (achttien procent werkloosheidpercentage, 10.000 werklozen), is de ongelijke concurrentie van vijfduizend ongedocumenteerde goedkope krachten niet te dragen. Dat is vijftig procent van de lokale werkloze bevolking”, zegt de regering van Curaçao.
Vrees voor ongelijke concurrentie
Ook op Sint-Maarten spreekt de regering van ‘ongelijke concurrentie door illegale Venezolanen op de arbeidsmarkt’. Een speciaal politieteam onder de naam Unit Mensenhandel ‘jaagt’ in het kader van een omvangrijk opsporingsonderzoek daar op illegale Venezolanen. “Illegale tewerkstelling is verboden op Sint-Maarten; niet alleen omdat het de kansen op de arbeidsmarkt vermindert van werkzoekende Sint-Maartenaren, maar ook omdat arbeiders zonder status vaak geregeld terechtkomen in uitbuitingssituaties”, benadrukt het Openbaar Ministerie van het eiland.
Hoe zijn deze zorgen te rijmen met de zorgen van mensenrechtenorganisaties over de situatie van Venezolanen? De Curaçaose regering zegt zich niet te herkennen in de kritiek in het rapport van Amnesty International. Daarin staat dat er op het eiland mensenrechten van gevluchte Venezolanen worden geschonden, ze worden psychisch mishandeld, in slechte omstandigheden opgesloten en zonder asielprocedure uitgezet.
‘Zeer zorgelijke situatie’
Venex Curaçao, een internationale belangenorganisatie voor Venezolanen, bevestigt de situatie die Amnesty schetst en spreekt van ‘een zeer zorgelijke situatie’. “We krijgen regelmatig verhalen binnen zoals in het Amnesty rapport staan. Maar medewerking van Curaçao of de rest van het Nederlands Koninkrijk blijft uit.”
Volgens het Koninkrijkstatuut is het beschermen en handhaven van de mensenrechten een verantwoordelijkheid van alle partners in het koninkrijk. Amnesty International vindt daarom dat Nederland ook verantwoordelijkheid moet nemen.
Maar actie vanuit Den Haag lijkt vooralsnog uit te blijven. Tweede Kamerleden in Nederland reageren vooral geschrokken op het rapport van Amnesty International over hoe Curaçao Venezolaanse vluchtelingen en asielzoekers behandelt.
Petitie
‘Ongeloofwaardig’ vinden Curaçaoënaars die begaan zijn met de situatie van gevluchte Venezolanen en in april een petitie aan minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken overhandigde. “Dit kan toch geen verrassing zijn?”
Petitie voor minister Blok. Foto: Ramon Yung
Maar het Nederlandse kabinet voelt zich niet aangesproken. “Het migratiebeleid is een landsaangelegenheid”, schrijft het kabinet in een reactie. “Dit betekent dat Curaçao zelf verantwoordelijk is voor het uitvoeren van een adequaat migratiebeleid.”
Intussen blijven Venezolanen hun land ontvluchten. Zelfs na deportatie worden er weer nieuwe plannen gemaakt om opnieuw de oversteek te wagen naar een betere toekomst.
