DEN HAAG (ANP) – Het College voor de Rechten van de Mens vindt dat de Nederlandse regering actie moet ondernemen om de rechten van gevangenen op Saba, Sint Eustatius en Bonaire te verzekeren. Dat blijkt uit het gepresenteerd verslag ‘Mensenrechten in Nederland 2012’. De organisatie maakt zich zorgen of gevangenen wel vrije toegang tot advocaten hebben en in staat zijn regelmatig familiebezoek te ontvangen.

Voor advocaat Carry Knoops-Hamburger is dit een bekend fenomeen. Knoops-Hamburger hoorde uit de eerste hand hoe het er in de gevangenis op Bonaire aan toegaat. “Alles maakt dat het je beklemt.” Meerdere keren bezocht Knoops-Hamburger, samen met Geert-Jan Knoops, de gevangenis op Bonaire. “Er is veel agressie onder de gevangenen en er wordt weinig toezicht op gehouden. Onder de bewakers is er kennelijk schroom om ertussen te springen, mogelijk uit angst voor hun eigen veiligheid. Bovendien spelen de kwaliteit van het eten en de enorme hitte een rol; daardoor zijn mensen sneller agressief.”

Maar het hele systeem functioneert op deze wijze niet goed, constateert ze. “Zo is er een gebrek aan kwaliteit onder de advocatuur. En verdachten hebben vaak geen mogelijkheden om het echte verhaal boven tafel te krijgen. Advocaten krijgen voor iedere strafzaak maar een eenmalige vergoeding van 400 euro. Dat is naar Nederlandse maatstaven ongeveer 4 uur werk. Wat kun je daarvoor doen?’’

Spelonk-zaak
Vorige week boekte het bekende Amsterdamse advocatenkantoor succes in de zogenoemde Spelonkzaak. De hoogste rechter besloot de zaak tegen Andy Melaan en Nozai Thomas te heropenen. Hoogstwaarschijnlijk is sprake van een rechterlijke dwaling en werden de mannen in 2006 ten onrechte veroordeeld tot jarenlange celstraffen voor een dubbele moord.

Melaan weigerde te bekennen omdat hij onschuldig was. “Hij werd 43 dagen in alle beperkingen en isolatie opgesloten in een oude en afgelegen politiepost waar het meer dan 40 graden was. Hij zat daar alleen, overdag was er niemand. Alleen ‘s avonds knalde iemand door een luikje een bord viezigheid. Er was geen airco, geen toilet, hij zat in zijn eigen viezigheid en werd ziek. Het centrum lag zo afgelegen, hij schreeuwde overdag, maar niemand hoorde hem.”

Maar ook in de gevangenis zijn de situaties schrijnend, weet Knoops-Hamburger. “Meerdere mensen zitten op een kamer en iedereen moet voor zijn eigen rechten vechten.” Volgens haar kan hulp van een arts uren of dagen op zich laten wachten. “En dan krijgen ze regelmatig te horen dat het allemaal wel meevalt, dat ze niet zo moeten zeuren. Van velen wordt gedacht dat ze iets fingeren, om maar even uit de hel van de gevangenis te zijn, om af te koelen in de airconditioned kamer van de dokter.”