Foto: John Samson

Baarmoederhalskanker is wereldwijd de vierde meest voorkomende vorm van kanker. Op het religieuze Sint-Eustatius proberen steeds meer vrouwen over hun schaamte heen te stappen, om toch die test te doen.

Dankzij het bevolkingsonderzoek naar HPV (humaan papillomavirus) kan baarmoederhalskanker namelijk al in een vroeg stadium worden ontdekt, waardoor de ziekte mogelijk eerder en beter behandelbaar is.

De hoop is dat verdriet en doden voorkomen kunnen worden. “Ik wil er liever niet diep er op ingaan, maar we hebben tijdens deze screening enkele verdachte gevallen opgespoord. Het goede is dat het nu eerder behandelbaar is”, vertelt Shanna Mercera-Gibbs van de publieke gezondheidszorg.

Schaamte weerhoudt nog veel vrouwen om mee te doen aan een screeningsonderzoek, ziet zij. “Kanker is taboe op het eiland. Besef ook dat onze mensen heel religieus zijn. Uit jouw kleren gaan om zo’n onderzoek te doen is vaak te intiem.”

Hoopvol gestemd, dankzij de jongere vrouwen
Maar het kost nog veel moeite om vrouwen over te halen voor een test. Ze merkt dat de jongere generatie meer openstaat om in gesprek te gaan over kanker en onderzoeken.

Er is de afgelopen weken iets gaande wat Mercera-Gibbs hoopvol stemt. “Jongere vrouwen komen vaak met vragen en nemen vaak een vriendin en zus mee. We zien dat als enkele jongere vrouwen eenmaal komen, de rest dan vanzelf volgt. Voor mij is dit een goed teken!”

Dertig vrouwen hebben meegedaan
Het gaat nu voornamelijk om pilots, maar vanaf volgend jaar moet de screening structureel gebeuren. Het doel van het onderzoek is om alle vrouwen tussen 30 en 60 jaar binnen drie jaar te screenen.

“Vorig jaar december hebben slechts 10 vrouwen aan de screening meegedaan, maar we zijn nu al over de 30”, vertelt Mercera-Gibbs. Over het jaar 2022 zijn er totaal 84 vrouwen onderzocht.

Op een bevolking van 3.000 inwoners kan het weinig klinken, maar Mercera-Gibbs zegt zelf tevreden te zijn. “Voor een klein eiland als Sint-Eustatius is dit best veel. Het zal de nodige tijd in beslag nemen voordat zo’n bevolkingsonderzoek vaart krijgt.”

‘Laten we allemaal helpen’
“Het is ook belangrijk dat de vrouwen zelf meehelpen de boodschap over te brengen. Ik kan het niet in mijn eentje. Daarom werken verschillende organisaties in de gezondheidszorg samen om de informatie te verspreiden in de gemeenschap.”

Ook de publieke gezondheidszorg heeft werk te doen. “Met alleen een oproep komt je er dus niet. We gaan nu naar de radio, organiseren townhall meetings en praten vaak een-op-een met de persoon. Zo kom je dichterbij en haal je iemand sneller over om toch mee te doen.”

Het team op Sint-Eustatius werkt ook nauw samen met Bonaire en het RIVM in Europees-Nederland.