Foto: De gevolmachtigde ministers van Sint-Maarten, Curaçao & Aruba - Door: John Samson

DEN HAAG – Aruba, Curaçao en Sint-Maarten krijgen een goedkope noodlening om de komende zes weken te overbruggen. Dat heeft minister Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) bekendgemaakt na de Rijksministerraad.

Met de noodlening uit Den Haag kunnen de overheden van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten zorgen dat er voldoende geld in de staatskas zit om de overheid draaiende te houden. Daarmee kunnen bijvoorbeeld ook duizenden inwoners voorlopig geholpen worden met een inkomen.

Met dat besluit volgt Knops grotendeels het omstreden advies van de adviescolleges Cft en Caft op. De eilanden hoeven pas over twee jaar te beginnen met aflossen. Ook vraagt Nederland geen rente voor de lening.

Omstreden advies

Het Cft (Curaçao en Sint-Maarten) en CAft (Aruba) adviseren minister Knops om de eilanden steun te geven in de vorm van een lening. Het advies werd omstreden toen drie commissieleden uit Aruba, Sint-Maarten en Curaçao deze week in een uitvoerige brief afstand deden van dat advies.

Volgens de drie houdt het advies te weinig rekening met ‘de ernst van de situatie in de Caribische landen’ en ‘de maatschappelijke en economische gevolgen van de crisis’.

Ook vinden de drie commissieleden dat het advies voorbij gaat  ‘aan de solidariteitsgedachte van het statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden’. Zij adviseren daarom een deel van de steun in de vorm van een gift te doen.

“Ben ik blij met wat er op tafel ligt? Nee, maar het is in ieder geval een begin”
– Guillfred Besaril gevolmachtigde minister van Aruba
.

De eilanden reageren optimistischer. “We kunnen op korte termijn wel iets doen aan de sociale noden. Er is een vooruitzicht naar de komende periode”, zegt gevolmachtigde minister Anthony Begina van Curaçao.

“Ben ik blij met wat er op tafel ligt? Nee, maar het is in ieder geval een begin”, zegt Guillfred Besaril gevolmachtigde minister van Aruba.

“Wij zijn ook al heel goed mee bezig om de bevolking te steunen waar nodig. Met deze middelen kunnen we nog sneller doen en beter oppakken”, zegt regeringsvertegenwoordiger Carol Voges van Sint-Maarten.

Onderhandeling voor komende maanden van start
De komende weken worden gesprekken gevoerd over de lange termijn. De eilanden zeggen honderden miljoenen extra nodig te hebben, omdat de economie door de coronacrisis is ingestort. Daarmee willen ze bedrijven proberen overeind houden en de inkomens voorlopig laten doorbetalen.

Knops wil hervormingen zien
Het Nederlandse kabinet vindt dat de eilanden na de zes weken aan zet zijn, door meer te gaan hervormen en bezuinigen.

“Deze crisis toont aan dat de financiële weerbaarheid van de landen heel kwetsbaar is”, zegt Knops. “Dit is nu de coronacrisis en dadelijk is er weer een andere crisis. Laten we hopen van niet, maar het kan zomaar gebeuren en daar moet je je wel op voorbereiden.”

Gift of niet?
De regeringen van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten hopen daarom vurig op een gift van Nederland, omdat ze vrezen dat de eilanden anders het financieel niet meer redden. Ook moeten de rentes op hun lopende schulden betaald worden.

Een gift wordt niet meer uitgesloten door Nederland, ook al raadt het Cft dat deze week bij voorbaat af.

“Je kunt over twee jaar altijd bepalen wat het land heeft gedaan om te hervormen. Dan kun je dat voor een deel alsnog, eventueel, in de vorm van een gift doen”, zegt minister Knops. “Ik kan daar niet op vooruitlopen en dat wil ik ook niet.”

Eilanden in lockdown, enorme werkloosheid

De zes eilanden lijden zwaar onder de wereldwijde corona-uitbraak. Bijna alle eilanden zitten momenteel in een totale lockdown. Tienduizenden mensen zijn hierdoor al hun baan kwijtgeraakt.

Verlaten Pontjesbrug

Verlaten binnenstad van Curacao. Foto: Kim Hendriksen. 

Bedragen

• Aruba mag 42,8 miljoen Arubaanse gulden (ongeveer 21 miljoen euro) lenen zonder rente van Nederland.

• Voor Curaçao bedraagt de lening 177 miljoen Antilliaanse gulden (ongeveer 90 miljoen euro).

• Sint-Maarten krijgt een renteloze lening van 50.2 miljoen Antilliaanse gulden (ongeveer 25 miljoen euro)

De leningen zijn voor inkomstenderving en banenbehoud voor de komende zes weken.