Onderzoeksrapport: ‘Venezolaanse vluchtelingen op Curaçao slechter af dan in de regio’

Foto: Refugees International

Willemstad – “Venezolaanse vluchtelingen zijn op Curaçao slechter af dan op andere plekken in de regio.” Dat staat in het rapport ‘Hidden and Afraid’ dat is opgesteld door onderzoekers Izza Leghtas en Jessica Theas van Refugees International.

Het team van Refugees International bezocht Curaçao in februari 2019 en concludeert dat het eiland geen enkele vorm van bescherming biedt aan het groeiend aantal Venezolaanse vluchtelingen dat het eiland aandoet. De naar schatting 10.000 tot 13.000 migranten komen hierdoor gedwongen in de illegaliteit terecht.

Niet erkent als vluchteling
De Venezolaanse vluchteling Bel herkent zich in de uitkomst van dit rapport. Bel wil liever niet met haar volledige naam in dit artikel omdat ze nog altijd vreest voor haar veiligheid. Bel’s volledige naam is wel bekend bij de redactie.

Tekst gaat verder onder de video
Door Kim Hendriksen

Vanwege haar werk als journalist in Venezuela is Bel haar leven daar niet meer zeker en besloot ze naar Curaçao te vluchten voor bescherming. Maar Curaçao erkent Bel niet als vluchteling en inmiddels woont ze al drie jaar illegaal op het eiland.

Opmerkelijk want de United Nations High Commisioner for Refugees (UNHCR) erkent Bel wél als vluchteling en gaf haar zelfs een officieel ‘vluchtelingencertificaat’.

‘Ik kan mijn huis niet uit zonder de angst om aangehouden en uitgezet te worden’ – Venezolaanse vluchteling Bel

Doordat Bel geen vluchtelingenstatus heeft op Curaçao kan ze ook geen aanspraak doen op opvang, medische hulp en de mogelijkheid om legaal te werken. “Het voelt als een gevangenis”, vertelt ze. “Ik kan geen kant op. Ik kan mijn huis niet uit zonder de angst om aangehouden en uitgezet te worden, ik kan niet werken, maar ik kan ook niet weg hier.”

“Het liefst zou ik naar een ander land gaan waar mijn vluchtelingenstatus wel erkent wordt maar zodra ik mij meld bij de immigratiedienst of douane word ik zonder pardon uitgezet.”

‘Landen als Colombia, Ecuador en Peru bieden de vluchtelingen wel bescherming’ – Voorzitter Human Rights Caribbean Foundation

Ieteke ‘Inchi’ Witteveen, voorzitter van de Human Rights Caribbean Foundation (HRCF) zegt hierover: “Het is bekend dat Curaçao zich niet aan de internationale verdragen houdt. In andere landen waar vluchtelingen opgevangen worden in de regio wordt een tijdelijke verblijfstatus uitgegeven.”

Waarom ontvluchten Venezolanen hun land?
  • Door de groeiende politieke onrust en de economische onzekerheid in het land zijn op dit moment naar schatting 3,4 miljoen Venezolanen het land ontvlucht.
  • Volgens hulporganisaties ‘zijn geweld tegen de protesterende bevolking, gebrek aan voedsel en medische zorg en verlies aan inkomsten de belangrijkste redenen voor vertrek’.
  • Venezolanen trekken veelal naar Colombia en Peru en in lagere aantallen ook naar Aruba en Curaçao.

Landen als Colombia, Ecuador en Peru bieden de vluchtelingen wel bescherming, tijdelijke opvang en de mogelijkheid om legaal te werken. “De kwaliteit van zorg verschilt ook in die landen onderling maar de vluchtelingen zijn op Curaçao verreweg het slechts af”, zegt de Caribische mensenrechtenorganisatie HRCF.

‘Migranten worden op Curaçao opgejaagd, vastgezet en gedeporteerd zonder hun vluchtelingenstatus te checken’ – Rapport Refugees International

Volgens het rapport van Refugees International ‘schendt Curaçao niet alleen internationale mensenrechten, de overheid hanteert ook een actief uitzettingsbeleid waarbij ze de migranten opjagen, vastzetten en deporteren zonder te checken of de migrant aanspraak kan maken op een vluchtelingenstatus’.

De onderzoekers doen in het rapport een aantal aanbevelingen waarbij ze de overheid oproepen om te stoppen met de deportaties van migranten, het bieden van de mogelijkheid om asiel aan te vragen, vluchtelingen te de mogelijkheid te geven om legaal te werken en ze toegang te geven tot educatie en medische voorzieningen.

Amnesty International rapport

In september 2018 verscheen er ook al een vernietigend onderzoeksrapport van Amnesty International over de vluchtelingenopvang op Curaçao. In dat rapport schrijven onderzoekers over ‘onmenselijke omstandigheden in de detentiecentra voor vluchtelingen’. Lees hier wat Caribisch Netwerk er in 2018 over schreef.

Mannenslaapzaal in de SDKK-gevangenis op Curaçao – Foto: Amnesty International

De Nederlandse regering heeft aangegeven om in de komende maanden te reageren op het verzoek van Curaçao voor technische ondersteuning. Volgens het rapport van Refugees International is Nederland verantwoordelijk dat overal in het Koninkrijk mensenrechten gewaarborgd worden en is Curaçao verantwoordelijk dat er een actief asielbeleid wordt gehandhaafd.

De Curaçaose minister van justitie, Quincy Girigorie heeft nog niet gereageerd op het rapport van Refugees International.