Foto: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – “Heel opvallend is dat gevluchte Venezolanen in Ecuador wel over straat kunnen en zich met baantjes redden. Wat hier opvalt, is de continue angst en onzekerheid om teruggestuurd te worden”, zegt Belinda van der Gaag van het Nederlandse Rode Kruis over de situatie van Venezolanen op Aruba.

Tekst gaat verder onder de video
Door Sharina Henriquez en Luis Villegas

Het Nederlandse Rode Kruis trekt aan de bel over ‘zeer schrijnende situaties’ op de ABC-eilanden. De gevluchte Venezolanen moeten zelf aan onderdak, eten en medicijnen komen. Ze belanden daardoor steeds vaker op de stoep van het Rode Kruis op die eilanden. Ook medische zorg is moeilijk: onlangs moest de hulporganisatie nog zwangere vrouwen helpen om in het ziekenhuis een keizersnede te kunnen ondergaan.

Bij de overheid aankloppen kan niet omdat de Venezolanen meestal illegaal binnenkomen en vaak ook blijven. Curaçao heeft geen asielprocedure, Aruba wel. Maar op Aruba blijkt deze procedure heel moeizaam te gaan.

‘Aruba kent geen mensenrechten’-gevluchte advocaat José Pimentel

De VN-verklaring die erkent dat José Pimentel asiel zoekt

“Aruba kent geen mensenrechten voor vreemdelingen, weten we nu. We dachten dat het hier beter zou zijn omdat het in het Koninkrijk der Nederlanden ligt. Maar dat is helemaal niet zo”, zegt José Pimentel die als advocaat ineens uit de gratie was bij de regering Maduro. Hij bekritiseerde onder meer het met olie vervuilde drinkwater dat de bevolking in de Venezolaanse staat Monagas moest drinken. Dit omdat het water in wagens werd vervoerd waarmee ook benzine werd getransporteerd.

Zijn medewerkers moesten ook vluchten, maar gingen naar Costa Rica waar zij wel politiek asiel kregen. Pimentel die met zijn vijfjarige zoon de oversteek per boot naar Aruba waagde, werd na drie jaar uiteindelijk politiek asiel geweigerd. De familie is het nu zat en vertrekt naar Colombia waar ze wel geholpen wordt.

‘Uitbuiting ligt op de loer’-Belinda van der Gaag, Rode Kruis Nederland

Belinda van der Gaag, senior woordvoerder Rode Kruis Nederland – foto: Sharina Henriquez

“Wij kennen ook niemand die een vluchtelingenstatus heeft gekregen en mocht blijven”, zegt Van der Gaag tijdens haar bezoek aan Aruba. Daarvoor was zij dus in Ecuador waar de gevluchtte Venezolanen wel over straat durven. Dat is volgens haar het grote verschil met de naar Aruba gevluchte Venezolanen.

“Uitbuiting ligt hierdoor op de loer want ze moeten toch aan geld komen voor onderdak en eten.”

Volgens de Arubaanse justitieminister Andin Bikker krijgt Aruba nu hulp van de Nederlandse IND met de asielprocedure.

Sharina Henriquez in gesprek met minister Andin Bikker

Meer hulp
Het Rode Kruis gaat meer hulp bieden op de ABC-eilanden. Noodopvang en basisvoorzieningen ontbreken en daar wil de hulporganisatie samen met de lokale overheden en gemeenschappen wat aan doen.

“Vanwege verslechtering van de economie in met name Curaçao, wordt tegelijkertijd rekening gehouden met een groeiend aantal kwetsbare mensen.”

Het Rode Kruis zegt ‘tientallen miljoenen’ nodig te hebben voor hulp in Venezuela en omringende landen. Op het speciale gironummer is echter nog maar 106 duizend euro gedoneerd.

Tienduizenden Venezolanen op de eilanden

Het vluchtelingen-coördinatiebureau van de VN (OCHA) schatte in oktober vorig jaar dat er zo’n 16.000 Venezolanen op Aruba en 26.000 op Curaçao zijn. Op Bonaire gaat het om honderden geregistreerde en tientallen ongeregistreerde. Maar precieze cijfers blijven moeilijk. Aruba is nog bezig met een onderzoek hiernaar. Op Curaçao schat de regering zelf het aantal op twee- tot vierduizend.