Foto: John Samson

Staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) wil het bestuur van de bijzondere gemeente Sint-Eustatius overnemen. Uit een vernietigend rapport blijkt hoe lokale bestuurders lak hebben aan de wetgeving: vriendjespolitiek, bedreigingen, machtswellust, discriminatie, intimidatie en willekeur. 

De lijst van wat een commissie in de afgelopen maanden op het eiland heeft aangetroffen is lang. Geen enkele administratie is op orde en het eiland is in fysieke zin ‘verwaarloosd’, stelt de commissie, die in opdracht van oud-minister Ronald Plasterk het bestuur heeft onderzocht.

Het Nederlandse kabinet zet daarom nu het zwaarste middel in om op Sint-Eustatius in te grijpen. Staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) heeft maandag aan de Tweede Kamer voorgesteld om alle bestuurders op het eiland te laten afzetten. Een regeringscommissaris zal dan het eiland besturen, totdat het eiland weer in staat is om dat zelf te kunnen doen.

Burgers op Sint-Eustatius zijn het zat
De commissie heeft met burgers, ondernemers en ambtenaren gesproken. “Alle geïnterviewden, op een enkeling na, zijn van mening dat de huidige problematiek alleen kan worden opgelost door ingrijpen van Nederland”, staat in het rapport.

Maar ook Nederland valt het één en ander te verwijten, staat in het rapport. Veel beloftes zijn niet nagekomen en de voorzieningen op het eiland zijn achteruitgegaan door de stroeve verhoudingen tussen Den Haag en het lokale bestuur.

Nieuwe verkiezingen
In theorie kan de Nederlandse overname mogelijk tot in het jaar 2021 duren. Als de regeringscommissaris klaar is, volgen er lokale verkiezingen voor een nieuwe eilandsraad en een nieuw bestuur.

Wat worden de spelregels?

De Raad van State, die de regering en het parlement adviseert over wetgeving en bestuur, is het eens met de voorgestelde maatregelen van de staatssecretaris. Maar het Nederlandse kabinet moet van de Raad van State eerst wel de spelregels duidelijker maken. Bijvoorbeeld wanneer de lokale bestuurders weer zouden kunnen aantreden en op basis waarvan er straks beoordeeld wordt of het ingrijpen vanuit Den Haag kan worden gestopt.

Maandagmiddag (14.00 uur Nederlandse tijd) debatteert de Tweede Kamer met staatssecretaris Knops over de voorgestelde maatregelen.