Ilse Navarro herinnert zich de verhalen van haar grootmoeder over de plantage Malpais | Foto Dick Drayer
WILLEMSTAD – Gebrekkige koloniale administratie maakt het lastig voor erfgenamen om hun relatie met het verleden te bewijzen. Dat schrijft professor Alejandro ‘Jandi’ Paula in het onderzoeksrapport naar de rechthebbenden van plantage Malpais.
Ook de verschillende namen die de stukken grond van Malpais kregen in de loop van de afgelopen 200 jaar, zorgt tot op de dag van vandaag voor verwarring over de erfenis van plantage Malpais.
Een reportage over de erfopvolging Malpais door Dick Drayer
In 1811 overlijdt Sybrecht van Uytrecht, weduwe van dominee Wigboldus van Rasveldt. In haar testament laat zij een groot deel van haar bezit na aan haar dertien slaven, die daarmee hun ook hun vrijheid krijgen. In 1812 wordt het testament uitgevoerd maar nadien ontbreekt elk spoor van de vrijgemaakte slaven.
Bewijzen
Als de vermeende nazaten van de slaven in de jaren zeventig van de vorige eeuw hun claim willen doen gelden, vangen ze dan ook bot. Ze kunnen niet bewijzen dat ze afstammen van één van de slaven die genoemd worden in het testament. Omdat duidelijk is dat er nazaten moeten zijn geeft het Bestuurscollege in 1999 opdracht aan een commissie onder leiding van professor Jandi Paula om uit te zoeken hoe het zit met de eigendomssituatie van de plantage Gato/Malpais.
De commissie wordt al snel gestuit door de gebrekkige koloniale administratie. Maar ontdekt dat er een grondruil heeft plaatsgevonden die nooit is geadministreerd door de koloniale overheid. Jandi Paula ontdekte de notariële akten van die transactie in het Centraal Historisch Archief.
Slavin Leentje
In de akten staan de zeven nazaten vermeld die dan aanspraak kunnen maken op de erfenis. De zeven zijn allen afstammeling van de slavin Leentje, die inmiddels achternamen hebben aangenomen, zoals Navarro, Ferero en Pietersz. Een beroep op onbeheerd nalatenschap door de overheid is daarmee van de baan.
Deze laatste connotatie is voor gedeputeerde Anthony Godett reden om Jandi Paula te vragen het rapport aan te passen. Die weigert om principiële redenen en het rapport verdwijnt in de burelen van de gedeputeerde om nooit meer gevonden te worden. Di Paula wil desgevraagd niet meer ingaan op zijn werkzaamheden voor de commissie.
Norwin Ferero op de voormalige plantage Malpais | Foto: Dick Drayer
Norwin Ferero is penningmeester van de stichting Belangenbehartiging Rechtsopvolgers Sybrecht van Uytrecht. Die strijdt al decennialang om erkenning en teruggave van het gebied aan de rechtmatige afstammelingen van slavin Leentje. Ilse Navarro, ook afstammeling van Leentje, vertelt hem dat haar grootmoeder nog verhaalde over de plantage, die zich uitstrekte over Malpais, later gesplitst in tweeën door de Weg naar Westpunt. En met die connotatie komt een ander probleem om de hoek kijken: wat liet Sybrecht van Uytrecht precies achter in haar testament?
Rustplaats
Da nazaten van Leentje claimen dat Gato onderdeel is van Malpais met de aanduiding Rustplaats, ten zuiden van de Weg naar Westpunt. Het gebied waar woningbouwstichting Fundashon Kas Popular (FKP) huizen wil bouwen.
Lees hier deel II: ‘FKP bouwt op grond die niet van hen is’
Door Dick Drayer