Sinds de ontmanteling bestaan de Antillen uit zelfstandige eilanden met hun eigen territoriale wateren en een gebied dat deel is van Nederland (foto Elisa Koek)

Sinds de ontmanteling bestaan de Antillen uit zelfstandige eilanden met hun eigen territoriale wateren en een gebied dat deel is van Nederland – foto: Elisa Koek

WILLEMSTAD – De Vaartuigverordening regelt de vaart om en tussen de eilanden van de toenmalige Nederlandse Antillen. Deze wet is 95 jaar oud. Niet alleen de Vaartuigverordening gaat al een tijd mee, de Binnenvaartverordening stamt uit 1957.

In opdracht van het ministerie van Verkeer, Vervoer & Ruimtelijke Planning onderzocht jurist Muriel Larmonie de effectiviteit van de regelgeving voor toezicht en handhaving in de binnenwateren en havens van Curaçao. Hieruit blijkt dat niet alleen de verouderde wetgeving een probleem is, maar vooral materiaal en mankracht ontbreken.

Wijzigingen
Roderick Gouverneur, woordvoerder van de Kustwacht, zegt dat zijn organisatie nog prima kan werken met de verouderde wetgeving. “Aan de Binnenvaartverordening zijn door de jaren heen wijzigingen aangebracht. Hierdoor kunnen wij nog goed handhaven.” Op dit moment wordt er gewerkt aan een gestabiliseerde tekst met alle wijzigingen van 2009. Deze tekst wordt toegevoegd aan de Verordening uit 1957.

De Vaartuigverordening is een ander verhaal. Sinds de ontmanteling bestaan de Antillen uit zelfstandige eilanden met hun eigen territoriale wateren en een gebied dat deel is Nederland. De wet erkent dit niet. “Het kan betekenen dat de indeling van zeegebieden waar de wet geldt, verandert in de toekomst”, gaat Gouverneur verder. “De landen zijn bezig met het opstellen van een gemoderniseerde wetgeving, maar dit duurt even. Hoe lang precies, is niet duidelijk.”

Jetski’s
Larmonie zegt dat de wetgever nu achter de feiten aan loopt. “Pas nadat er meerdere ongelukken waren gebeurd met jetski’s in de jaren ‘90 is men gaan werken aan wetgeving voor jetski’s.” Vooral op de binnenwateren vinden nu activiteiten plaats waar geen regels voor zijn, zoals het suppen. “We moet anticiperen op de ontwikkelingen van recreatieve activiteiten op de binnenwateren. Naast openbare orde en veiligheid moeten de gevolgen voor het milieu voor ogen gehouden worden.”

Toch is het vernieuwen van de wetgeving niet het belangrijkste. Het meest verontrustende dat naar voren kwam tijdens het onderzoek van Larmonie, is de handhaving van de wetgeving. “Een vernieuwde wetgeving is mooi, maar als uitvoerende instelling moet je het materiaal en de kennis hebben om te handhaven. Dit is er bij de Kustwacht nu niet.”

Personeelsverschuiving
Herstructurering en vergrijzing zijn volgens Larmonie onder meer de oorzaken. Na de ontmanteling vond er een personeelsverschuiving plaats. “Mensen met kennis en ervaring zijn op andere posities geplaatst of met pensioen gegaan zonder hun kennis door te geven.” Daarnaast zijn inspectietaken en toezichtstaken niet overal gescheiden en heeft dit invloed op de effectiviteit van de bestaande regelgeving. “De slager keurt zo zijn eigen vlees.”

Volgens Gouverneur speelt het vergrijzingsprobleem niet. Dat personeel om zich heen kijkt bij partnerdiensten, is iets dat zij stimuleren. “Dit bevordert de mobiliteit. Als je dat op een verstandige wijze doet is het wegvloeien van kennis geen issue. Er wordt voldoende geïnvesteerd in de blijvende mensen zodat kennis behouden wordt.”

Het onderzoek van Larmonie is aangeboden aan het minister van VVRP. Met de gehele handhaving en het toezicht in de territoriale zee, de binnenwateren en de havens zijn behalve de Kustwacht de Maritieme Autoriteit Curaçao, Havenmeester, Haven Veiligheidsinspectie en de politie betrokken.

Door Elisa Koek