Het vangen van Lionfish vereist wel behendigheid, want de vis heeft giftige tentakels (foto: Mark Brown)

Het vangen van Lionfish vereist wel behendigheid, want de vis heeft giftige tentakels – foto: Mark Brown

ORANJESTAD/WILLEMSTAD – De paniek was groot toen in 2009 de eerste lionfish (koraalduivel) in de wateren bij de Benedenwindse eilanden werd gespot. De vis heeft hier geen natuurlijke vijanden en at langzaam de zee leeg. De lionfish werkt wel honderden kleine visjes per dag naar binnen.

Al snel bleek dat uitroeien geen optie meer was en duikers begonnen met het vangen van de lionfish om het aantal te verminderen. Dit blijkt goed te werken op Curaçao, maar op Aruba staat de lionfish populatie op het punt explosief te groeien.

“Aruba staat ongeveer op hetzelfde punt als de Verenigde Staten, vlak voordat de lionfish exponentieel begon te groeien”, leggen Byron Boekhoudt en Castro Perez van Directie Landbouw, Veeteelt en Visserij en lionfish-jagers van het eerste uur uit. “Dat is goed en slecht nieuws”, vertelt Boekhoudt. “Slecht, omdat we ons moeten voorbereiden op die groei en dit rampzalig zou zijn voor de vis en het koraal in onze wateren. Goed, omdat we nog kunnen optreden.”

Groei tegenhouden
Uit onderzoek van vorig jaar blijkt dat een intensievere jacht op de lionfish de exponentiële curve zou kunnen buigen. Een op de vier koraalduivels moet dan worden gevangen. Het jagen heeft dus wel effect. “Op populaire duikplekken zoals de wrakken van Antilla en Pedernales is de lionfish nog nauwelijks te vinden”, vertelt Boekhoudt. Bovendien verschijnt de lionfish ook meer op menukaarten op het eiland wat vangen aantrekkelijk maakt voor duikers. “We hebben zo’n acht restaurants, waaronder een sushirestaurant, die vast bij ons afnemen.”

Aan de noordkust van het eiland, waar de zee dieper en onstuimiger is en de stroming sterker, heeft de lionfish het definitief overgenomen. “Dat gedeelte kunnen we als verloren beschouwen”, zegt Boekhoudt. “Daar duiken vraagt veel lef. Tijdens de windstille maanden wordt daar meer gedoken, maar dat is niet genoeg”, zegt Perez. “Bovendien worden lionfishes nu op diepten opgevist waar wij als duikers niet kunnen komen. Het zal niet lang duren voor daar uiteindelijk alleen maar lionfish en algen in plaats van koraal te vinden zijn.” Toch denkt het duikersduo dat het goed komt en de natuur zichzelf weer in balans trekt. “Misschien gaan ze op een gegeven moment elkaar opeten”, zegt Boekhoudt.

Curaçao
De situatie op Curaçao is rooskleuriger. Op de plekken waar er niet wordt gedoken zoals de Noordkust en op grotere diepte zit nog wel lionfish, maar in ondiepe wateren zijn de meeste gevangen. “Kort gezegd zijn er veel minder lionfishes rond Curaçao dan een paar jaar terug”, vertelt Mark Vermeij, Wetenschappelijk directeur bij Carmabi.

Op Curaçao staat de Lionfish prominent op de menukaart. De vis wordt voor 18 tot 20 gulden per kilo verkocht. Volgens duikinstructeur Mark Brown is het moeilijker geworden de vissen te vinden. “De lionfish zit diep en ze verschuilen zich beter voor duikers. Uiteindelijk moeten ze tevoorschijn komen, want hun eten zit ondiep. Dit is het moment waarop je ze kunt vangen.”

Blijven vangen
Ondanks dat de groei van lionfish rond Curaçao is verminderd, blijft het vangen noodzakelijk. Vermeij benadrukt dat de vissen nooit helemaal uitgeroeid kunnen worden. “Door het vangen is de situatie beter onder controle dan ooit en kunnen we het aantal laaghouden. Dit betekent niet dat we kunnen stoppen met vangen, want dan zitten onze wateren binnen enkele maanden weer vol.”

Door Ariën Rasmijn en Elisa Koek