Tilburgse werklozen moesten oude treinen lassen en schuren op straffe van korting op hun uitkering. Foto: Pieter Hofmann.
TILBURG – Ongeveer 700 uitkeringsgerechtigden die moesten meedoen aan een re-integratieproject van de gemeente Tilburg (2004-2011), zijn blootgesteld aan het kankerverwekkende chroom-6. Onder hen waren veel Antillianen. Hoewel een aantal van hen gezondheidsklachten heeft, zijn ze bang om hun verhaal te doen.
Leroy Lourens (35) werd in 2006 door de gemeente opgeroepen aan een re-integratieproject mee te doen op straffe van korting op zijn uitkering. Lourens: “Het was de enige keus.”
Lourens moest treinen schuren en lassen. De veiligheidsmaatregelen waren gebrekkig, vinden meerdere deelnemers. Mondkapjes waren vaak op, dan duurde het ongeveer een week voordat ze bijbesteld en gearriveerd waren. De uitkeringsgerechtigden werkten vaak met een doek om de mond tegen het stof. Weer een andere projectdeelnemer ontkent dat er ooit mondkapjes zijn uitgedeeld.
Chroom-6
Als hij thuiskwam, had Lourens vaak last van zijn neus. Zijn snot was dikwijls zwart. Toch stond niemand stil bij het mogelijk inademen van giftige stoffen. Lourens: “Ik wist toen niet eens wat chroom-6 was.”
Toen het nieuws eenmaal bekend werd, is Lourens naar een informatiebijeenkomst van de gemeente gegaan. “Ik had het idee dat de gemeente het probeerde goed te praten toen het eenmaal in het nieuws was. Daarvoor is er nooit naar ons geluisterd. Ik heb nog steeds het gevoel dat we niet gehoord worden.”
Op de bijeenkomst kwamen drie Antillianen opdagen, al waren er meer die aan het project meededen. Lourens heeft één afwezige Antilliaan gesproken. “Die woont niet in de buurt en kon geen vervoer regelen. Maar hij is wel bezig met een advocaat om juridische stappen te zetten.” Lourens heeft samen met een aantal lotgenoten hetzelfde gedaan.
Zwijgzaamheid
Lourens denkt dat schaamte en angst een rol spelen bij de zwijgzaamheid onder de Antillianen. Hij is zelf ook niet zo’n prater. “Ik kan me voorstellen dat andere Antillianen dan denken: laat het maar gaan, er gaat toch niks veranderen.”
Curvin Mercera is een van hen. Hij is niet naar de bijeenkomst gegaan en wil geen advocaat in de arm nemen. Te duur, denkt hij. “Het gaat me niet om geld, maar om mijn gezondheid. Het zijn mijn kinderen die achterblijven.” Over zijn gezondheid wil hij niets kwijt.
Weer een ander zegt aanvankelijk zijn medewerking toe aan dit artikel. Een dag later haakt hij af.
Klachten
Lourens probeert wel naar de bijeenkomsten te gaan. Hij moet wel, vindt hij: sinds een paar maanden heeft hij een trombose. “Ik ben 35 jaar, altijd fit geweest en gesport. Toch ben ik voortdurend moe.”
Lourens heeft ook ernstig vitamine D-gebrek en is chronisch vermoeid. Hij twijfelt of zijn klachten misschien iets met chroom-6 te maken hebben. Andere mensen die mee moesten doen aan hetzelfde project hebben redelijk overeenkomende klachten: last van hun luchtwegen en vermoeidheid. Lourens heeft het in iets extremere vorm, zegt hij.
Medisch onderzoek
Een Arbo-arts van de gemeente heeft gesprekken afgenomen met de projectdeelnemers. Bij klachten verwijst die naar de huisarts. Een gespecialiseerd instituut onderzoekt op kosten van de gemeente projectdeelnemers met chroom-6-gerelateerde klachten. Een volledige medische check-up wordt niet vergoed.
Gemeente
In oktober is er een nieuwe bijeenkomst met de gemeente. “Daarbuiten horen we eigenlijk niets. Iedereen wacht gespannen af”, zegt Lourens. De gemeente laat weten dat de feiten worden onderzocht door een onafhankelijke onderzoekscommissie. In september 2017 moet het onderzoek afgerond zijn.
Door Pieter Hofmann
