‘Zeker voor kinderen is het verwarrend als ze illegaal genoemd worden’

Foto: Kim Hendriksen

WILLEMSTAD – De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) zal de humanitaire hulp die het Rode Kruis eerder verleende aan ongedocumenteerden op Curaçao in de komende maanden voortzetten. Dat laat programma coördinator Joeri Arion weten via een persbericht.

Het IOM zal, met royale financiering van het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), nauw samenwerken met lokale partners om de broodnodige hulp te bieden aan ongedocumenteerde migranten aan de hand van het Curaçao ‘Cash-Based COVID-19 Response Project’.

Duizenden Venezolanen
Duizenden Venezolanen zijn in de afgelopen jaren naar Curaçao gekomen om de slechte politieke en sociale situatie te ontvluchten in hun thuisland. Voor het eiland is dit volgens Ieteke ‘Inchi’ Witteveen, woordvoerder van Human Rights Defense Curaçao, een redelijk ‘nieuw’ probleem. “De vluchtelingenproblematiek is iets wat zich pas de laatste jaren op Curaçao gemanifesteerd heeft, sinds de situatie in buurland Venezuela drastisch is verslechterd.”

Ieteke Witteveen over de huidige situatie op Curaçao

Volgens de United Nations High Commissionair for Refugees (UNHCR) wonen er zo’n zeventienduizend Venezolanen zonder geldige verblijfspapieren op Curaçao. Deze mensen wonen en werken onder de radar op het eiland en krijgen kinderen die op het eiland naar school gaan. Voor de kinderen is het vaak verwarrend om onder deze omstandigheden op te groeien en om illegaal genoemd te worden. Om ze uitleg te geven wat het woord illegaal eigenlijk inhoudt, heeft Hubert Penza een kinderboek geschreven. In het kader van Wereld Vluchtelingen Dag las hij het boekje voor aan een aantal ongedocumenteerde kinderen.

Tekst gaat verder onder de video:

Door Kim Hendriksen

Uitgebuit
“Het grootste gedeelte van de Venezolaanse migranten zijn ongedocumenteerd. Hierdoor zijn ze kwetsbaar en lopen ze het risico te worden uitgebuit”, vertelt Kelly Bendelow, beschermingsofficier van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. “Zo hebben ze moeite met het vinden van legaal werk, komen ze alleen voor laagbetaalde banen in aanmerking en hebben ze geen rechten. Het overgrote gedeelte van de problemen waar ongedocumenteerden mee geconfronteerd worden, is gerelateerd aan hun status.”

Volgens de beschermingsofficier van Aruba en Curaçao lopen ze vaak tegen een taalbarrière aan, weten ze niet hoe lokale instanties werken, en weten mensen met gezondheidsproblemen zoals HIV of kanker, vaak niet waar ze de juiste hulp kunnen krijgen. Ook is volgens Bendelow de impact van de pandemie duidelijk zichtbaar. “Deze doelgroep is ontzettend kwetsbaar. Nu ze door de pandemie niet meer kunnen werken, wisten velen niet hoe ze aan geld moesten komen om eten te kunnen kopen”.

Voedselhulp
Volgens de beschermingsofficier zijn in de afgelopen tijd ook stappen gezet op Curaçao die ten goede komen aan ongedocumenteerden. Zo is eerstelijnsgezondheidszorg sinds 2018 gratis beschikbaar via de kliniek Salú pa Tur en heeft de Covid-pandemie ervoor gezorgd dat een deel van de ongedocumenteerden in beeld is gebracht toen zij zich konden registreren om het Covid-vaccin te krijgen. Op deze manier is belangrijke informatie verzameld over de leeftijd, fysieke gezondheid en omstandigheden waarin deze groep mensen verkeerd.

Ook zijn ongedocumenteerden meegenomen in het Voedselhulp programma dat beschikbaar is gesteld door BZK, wat inmiddels is omgezet in structurelere hulp gefaciliteerd door het IOM. Het vorige kabinet heeft een procedure in gang gezet waarbij, onder een aantal voorwaarden en voor hen die het kunnen betalen, een legale status aangevraagd kan worden.