Foto: OLB

De riffen van Bonaire worden al sinds vorig jaar bedreigd door een zeer besmettelijke koraalziekte. Op verschillende plekken zijn delen van het koraal aan het afsterven

Hoewel Natuurorganisatie Stinapa inmiddels begonnen is met het behandelen van de koralen met een antibiotica, komen er dagelijks nog steeds grote hoeveelheden afvalwater ongezuiverd in de zee terecht. En ook dat is schadelijk voor het koraal.

Bioloog Roxanne Francisca van Stinapa riep al eerder op om vooral ook dit probleem aan te pakken. Zodat de koralen beter ziektes kunnen afstoten. Waar staan we nu?

‘Bal rolt op Bonaire-tempo’
Zover bekend is 10 procent van de bevolking aangesloten op het rioolstelsel en wordt dagelijks 14 procent van het afvalwater gezuiverd. Water- en Energiebedrijf Bonaire (WEB) heeft niet gereageerd op de vraag wat de meest recente cijfers zijn.

“In principe zou al het afvalwater wat op Bonaire wordt geproduceerd, gezuiverd moeten worden voordat dit in de natuur belandt”, zegt Francisca. “Er lopen nu een tal projecten via het Natuur- en Milieubeleidsplan (Caribisch Nederland NEPP) die proberen een beter zicht te krijgen over hoe groot het probleem precies is en hoe we dat het beste kunnen aanpakken”, zegt Francisca. “Dus de bal is aan het rollen, maar nu nog op Bonaire tempo.”

 Strengere regels
“Van wat wij hebben geobserveerd, wordt het afvalwaterprobleem in het National Marine Park (de Caribische zee rond Bonaire en Klein Bonaire) voornamelijk veroorzaakt door vervuiling vanuit het land (land-based pollution)”, zegt Francisca.

Toch zijn er ook voor jachten al enkele maanden strengere regels. Zo moeten ze een eigen tank hebben voor afvalwater en deze leegpompen bij een station dat hiervoor in de haven beschikbaar is. “Ons standpunt is dat er niet in het Marine Park geloosd zou moeten worden”, zegt Francisca.

Houden de jachten zich momenteel voldoende aan de regels? “Er wordt wel gebruik gemaakt van de pompen, alleen gebeurt dit nog niet op het niveau die we hadden gehoopt.”

Effect cruiseschepen
Hoe zit het eigenlijk met cruiseschepen? “Het havenkantoor hanteert hele strenge regels wat afvalwater uitstoot in de havens betreft, dus hier maken we ons geen zorgen over”, zegt Francisca.

Volgens Francisca is het ook niet zo dat de koraalziekte erger is op de plek waar de cruiseschepen aanmeren. “Waarschijnlijk dat boten in het algemeen wel kunnen bijdragen aan de verspreiding, maar cruiseschepen zijn geen grotere boosdoener dan andere scheepvaart. Tot nu toe hebben we daar geen aanwijzingen voor.”

Natuurorganisatie Reef Renewal, die zich bezighoudt met herstel en bescherming van koraal, doet liever geen uitspraak over het effect van cruiseschepen op de Stony Coral Tissue Loss Disease. “Er wordt nog steeds veel onderzoek gedaan naar de exacte manier waarop de ziekte wordt overgedragen. Het beste wat we in de tussentijd kunnen doen, is proberen de verspreiding te beperken door onze duikuitrusting te spoelen en de regels van STINAPA te volgen tijdens het duiken!”

Francisca denkt dat de afvalwaterproblematiek in de urban zone (het gebied rond het centrum) nog erger is. “Maar de resultaten daarvan hebben we nog niet. Die verwacht ik wel binnenkort.”

Project met gezuiverd water

Binnenkort start er een project waarbij een aantal hotels, restaurants en woningen kleinschalige afvalwaterzuiveringsinstallaties uitproberen. Uiteindelijk zou dat moeten zorgen voor minder watergebruik, minder afvalwater en zo dus ook minder stressors op het rif.

“Uitgangspunt is dat we gaan kijken waar het gezuiverde water voor hergebruikt kan worden”, vertelt Monique van de Water die vanuit het Wereld Natuur Fonds (WNF) betrokken is bij Project Water Circles. “Voor de tuin, voor het toiletspoelen, etc. Dat wordt nu onderzocht. De bedoeling is om er begin dit jaar nog mee te starten.”

Project Water Circles is een project wat door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) wordt gesubsidieerd. Zowel de gemeente van Bonaire, als Water- en Energiebedrijf Bonaire (WEB), Stinapa en het Wereld Natuur Fonds werken eraan mee.