Natuurbeschermers op Bonaire hebben eerder alarm geslagen vanwege een koraalziekte die ‘zeer besmettelijk’ is voor het rif. De verspreiding van de Stony Coral Tissue Loss disease is alleen maar groter geworden. 

Zwemmen, duiken of snorkelen is in bepaalde gebieden al maanden verboden. De huidige maatregelen gelden tot eind september. Wat er daarna gaat gebeuren is nog niet duidelijk, zegt marinebioloog Roxanne Francisca (Stinapa).

Francisca hoopt op meer actie vanuit de politiek in het gehele Koninkrijk. “Tot nu toe gingen de wekelijkse overleggen vooral over hoe je de economische impact van de koraalziekte kunt minimaliseren voor Bonaire. Hoe je bijvoorbeeld voor minder reisannuleringen zorgt. Nu wordt het tijd om het te hebben over de toekomst van het koraal. Over koraalrestauratie.”

Grote zorgen om zeeleven
Ook op Klein Bonaire zijn nu delen van het koraal aan het afsterven. De grootste zorg van Reef Renewal, die zich bezighoudt met herstel en bescherming, is dat bepaalde koraalsoorten rond Bonaire helemaal gaan verdwijnen. “Hoewel veel koralen op elkaar lijken, zijn er verschillende soorten met andere DNA. Dit bepaalt ook hoe ze reageren op verschillende omstandigheden.”

“Werken aan behoud en herstel kan alléén als er nog iets te redden valt”, zeg de organisatie. “We verliezen nu al in hoog tempo koralen, dus we maken ons grote zorgen om deze bedreiging voor het ecosysteem.”

Momenteel is Reef Renewal bezig met het bouwen van een kwekerij op het land voor koralen, die vervolgens uitgezet kunnen worden op het rif. Zo hopen ze koralen te vermeerderen die een zekere ‘weerstand’ hebben getoond tegen zowel de ziekte als de stijgende zeetemperaturen.

‘Neemt de politiek het probleem serieus genoeg?’
Neemt Bonaire het probleem serieus genoeg? “Ik denk dat de meeste mensen de ernst van de situatie wel begrijpen, maar het blijft moeilijk omdat er nog zoveel vraagtekens zijn over de ziekte zelf”, vertelt Francisca. De Marinebioloog sprak eerder al van een natuurramp als er nog meer koraal doodgaat.

Vanuit politiek Den Haag is er nog geen reactie gekomen op de situatie, valt Francisca op. “We weten dat Den Haag ook via de gemeente op de hoogte is gesteld, maar een officiële reactie heb ik nog niet gezien. Wat wil Bonaire en het Koninkrijk doen om de riffen te beschermen en wat zijn we bereid te investeren?”

Zeewater warmt op

Het koraal in heel de Caribische regio heeft het al moeilijk vanwege de warmere zee door klimaatverandering. Nu is er ook een zogenoemde ‘coral bleaching warning’ uitgegeven voor de abc-eilanden. Koraalverbleking (coral bleaching) gebeurt wanneer koralen onder stress staan door veranderingen zoals temperatuur en daardoor helemaal wit worden.

El Niño is een natuurverschijnsel in de Grote Oceaan, waardoor sterke opwarming van zeewater plaatsvindt. Die opwarming beïnvloed in grote delen van de wereld het weer. Nog nooit is de Caribische zee zo warm geweest als op dit moment.

Toch heeft het warme water ook een voordeel, vertelt Francisca. “Op andere eilanden hebben ze gezien dat de ziekte zich minder snel verspreid als het water warmer is. Dus voor Bonaire zou dat kunnen betekenen dat we wat meer tijd hebben om maatregelen te implementeren. Maar als het water weer afkoelt, komt de ziekte meteen terug.”