De gevaarlijkste periode van het orkaanseizoen is begonnen. Wat opvalt is dat het zeewater nog nooit zo warm is geweest als op dit moment. Wetenschappers hebben daarom de verwachtingen aangepast: de kans op intensievere stormen en orkanen is toegenomen.
Het orkaanseizoen loopt officieel van 1 juni tot 30 november. In augustus, september en oktober is het zeewater aan de oppervlakte het warmst. “In deze periode zien we vaak de meeste orkaanactiviteit in de Atlantische Oceaan”, vertelt Nadia Bloemendaal van het KNMI. “Warm zeewater is voeding voor een orkaan. Maar zó warm als nu is gemeten, dat is nog niet eerder voorgekomen in het Caribisch gebied.”
De zeewatertemperaturen zijn op dit moment rond de 28 tot 30 graden celsius: 1 tot 2 graden boven het gemiddelde. “Ter vergelijking: een orkaan heeft een zeewatertemperatuur van rond de 27 graden nodig om te kunnen ontstaan en sterker te kunnen worden.”
Actiever orkaanseizoen dan normaal
Wetenschappers bij het NOAA (Amerikaanse meteorologische en oceanografische dienst) hebben begin deze maand de verwachtingen aangepast: de kans op een boven-normaal orkaanseizoen is van 30 procent (in maart) naar 60 procent toegenomen. “De kans op intensievere activiteit neemt toe als gevolg van het warmte-record van het zeewater.”
Dat betekent dat er in dit orkaanseizoen naar verwachting 14-21 stormen en 6-11 orkanen kunnen ontstaan. Van de orkanen zouden er twee tot vijf zich verder kunnen ontwikkelen tot krachtige orkanen, van categorie 3 of meer.
Orkaan Franklin en drie weersactiviteiten die zich verder kunnen ontwikkelen. Bron: NOAA
De afgelopen week is er veel activiteit te zien op de weerkaart van het Caribisch gebied en de Atlantische oceaan. “Op dit moment zijn er in totaal 8 stormen geweest, waarvan één orkaan, Don”, vertelt Bloemendaal. “Er zullen dus nog wat stormen en orkanen vormen. Daarom is het belangrijk om alert te blijven.”
Klimaatverandering?
Is dat een direct effect van klimaatverandering op dit orkaanseizoen? “Dat is moeilijk om zo één-op-één te stellen”, zegt Bloemendaal. “De aanwezigheid van El Niño zorgt er wel voor dat het zeewater warmer is dan normaal. De verwachting is dat we door klimaatverandering vaker dit soort hoge temperaturen zullen zien.”
Maar volgens Bloemendaal is er meer onderzoek nodig. “Dat de orkanen sterker worden, gevoed door het warme zeewater, daar zijn de modellen het wel aardig over eens. Maar of het er nou meer of minder worden, dat weten we nog niet precies.”
Ook is meer onderzoek nodig naar de effecten van hevige regenval in het orkaanseizoen. “Bijvoorbeeld naar de kans op overstromingen en aardverschuivingen als gevolg van overvloedige neerslag en klimaatverandering.”
Caribische gemeenten voorbereid op orkanen?Uit een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid blijkt dat Bonaire, Saba en Statia, ondanks verbeteringen in de afgelopen jaren, nog steeds niet goed voorbereid zijn op mogelijke rampen en crises. Na drie orkanen in 2017 heeft de inspectie onderzoek gedaan naar hoe rampen beter aangepakt kunnen worden. Vijf jaar later blijkt dat lang niet al deze adviezen zijn opgevolgd. Zo is er onduidelijkheid over wie waar precies verantwoordelijk voor is en zouden de eilanden onderling beter moeten samenwerken. |