De trauma’s van het slavernijverleden werken door, van generatie op generatie. Catrien Ariëns volgt in haar nieuwe documentaire op Curaçao een aantal vrouwen die met dat verleden willen afrekenen. 

Veel Curaçaoënaars zijn mentaal nog de gevangene van het verleden, ziet Ariëns. “Op Curaçao zijn de vrouwen de pilaren. De film was in eerste instantie bedoeld voor Europese-Nederlanders, om te begrijpen dat het verleden nog altijd doorwerkt in de mensen.”

“Dat snappen ze niet. Ze zeggen: hoezo, het is toch allemaal al lang geleden?”, aldus Ariëns. “Dit is een deel van het leven waar vrouwen op Curaçao zich meer mee bezighouden. Het kan ook zijn dat ze al zulke stappen hebben gezet dat ze zich beter voelen. Dat ze geen angst meer voelen.”

Schaamte, angst en onzekerheid
“Ik hoorde van een antropoloog: het verleden is sterker daar waar de landhuizen waren. Toen ben ik naar Soto gegaan en naar Klein Santa Martha.”

“In Soto zat een groepje vrouwen op een porch bij elkaar. Als aan hen gevraagd wordt: wat houdt je tegen om jouw doelen in het leven te bereiken? Dan weten ze dat precies. Berguensa, miedu i insiguridat, zeggen ze.” Schaamte, angst en onzekerheid.

“Een van de vrouwen zegt elke dag tegen zichzelf: vandaag ga ik niet schreeuwen, vandaag ga ik niet schelden, vandaag ga ik niet slaan. Maar als je met iets opgroeit, zegt ze, dan zit dat in jouw systeem. Dan kost het heel veel moeite om dat te veranderen.”

De Wekelijkse Update

Blijf op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen ook op de gratis nieuwsbrief.

Ariëns is opgegroeid op Curaçao. Ze is katholiek opgevoed, maar stapte uiteindelijk uit de kerk. Ze begrijpt waarom God voor veel vrouwen belangrijk is en hoe ze met behulp van elkaar en een evangelische kerk enorme stappen weten te zetten: mentaal, emotioneel en psychologisch.

“Mannen wilden zich niet laten filmen. De vrouwen hebben meer de wens om dingen te veranderen, omdat er zoveel op hun rust, denk ik.”

Ze wil in haar film ook laten zien hoe Curaçaose vrouwen zich langzaam maar zeker zich van het verleden bevrijden.

“Door de onderdrukking zijn wij niet sterk in reflecteren en evalueren”, stelt docent Rozalie in de film. Hoe kun je dit veranderen? Daar begint ook een zoektocht waar de kijker in mee wordt genomen. “Mensen zeiden nadat ze naar de film hebben gekeken: je moet het ook op Curaçao laten zien.”

Documentaire bekijken?

De documentaire ‘Nos tur ta igual’ wordt 31 januari in pakhuis De Zwijger in Amsterdam vertoond. De documentairemaker wil ook op Curaçao een vertoning organiseren. Er zijn nog geen speeldata.

In 2012 maakte de Amsterdamse fotografe Catrien Ariëns een film over de tambú. Ze liet zien hoe belangrijk deze zang- en dansvorm is, waar die vandaan komt en hoe blij de Curaçaoënaars ervan worden. De documentaire Nochi no ke laga mi bai (De nacht wil me niet loslaten) is op YouTube te bekijken.