Foto: Caribisch Netwerk

ORANJESTAD – “Een tikkende tijdbom, gehard door detentie.” Zo wordt Gabriel M., de stiefvader die twee jonge kinderen in 2017 doodsloeg, maandag in de rechtszaal omschreven. Niet door het Openbaar Ministerie, maar zijn eigen advocaat Dellali Segbedzi.

De zaak ‘Speeltuin’ is op vele fronten een unicum: de ernstigste zaak van huiselijk geweld en kindermishandeling op Aruba; de eerste keer dat het land een tbs-straf oplegt; en nu het hoger beroep door Gabriel M. zelf aangespannen omdat hij al tbs met dwangverpleging wil. In plaats van eerst tien van de vijftien jaar straf onbehandeld in een cel te zitten.

Maar wat in deze zaak ook wringt (net als op Curaçao en Sint Maarten): Aruba kan geen tbs uitvoeren, want er is simpelweg geen behandelingskliniek.

Segbedzi vindt dat de Arubaanse overheid aansprakelijk is en hoe dan ook moet zorgen voor tbs-behandeling. Bovendien trekt ze een parallel met de verkrachtings- en moordzaak van Anne Faber in Nederland. Waar grote fouten zijn gemaakt bij de behandeling van de dader Michael P.

Advocaat Dellali Segbedzi in gesprek met Sharina Henriquez

Advocaat-generaal Frans van Deutekom erkent dat er nog altijd geen goede oplossing is voor gevangenen met psychische problemen in het Caribisch-Nederlandse deel. Op een paar pilots na. Aruba kent dan ook een groep die in ‘herhaling’ valt. Maar naar Nederland sturen waar als enige land in het koninkrijk tbs-klinieken zijn, ziet hij niet als ‘ideale optie’. Want de daders moeten op de eilanden weer ‘resocialiseren’.

Advocaat-generaal van het Openbaar Ministerie Aruba Frans van Deutekom in gesprek met Sharina Henriquez

Kans op herhaling groot
De psychologische rapporten liegen er in ieder geval niet om: Gabriel M. heeft een ‘antisociale stoornis met duidelijk psychopathische kenmerken’. Ook kan hij zich moeilijk inleven in anderen, heeft hij een persoonlijkheidsstoornis en een laag IQ van tussen de 78 en 88. Volgens zijn advocaat was hij dan wel 19 jaar, maar mentaal tussen de 14 en 16 jaar oud toen hij de kinderen doodde. “Hij is niet in staat de verstrekkende gevolgen van zijn daden in te zien.”

Het is daarom dat de rechter bij het eerste vonnis al rekening hield dat Gabriel M. minder toerekeningsvatbaar is.

Echter het belangrijkste uit het psychiatrische rapport is het advies dat hij direct aan zijn behandeling moet beginnen omdat kans op herhaling hoog is. Zijn advocaat vergelijkt Gabriel’s brein met een grasveld: “Het is eerst nog een licht pad, maar hoe vaker je erover loopt, dan vormt zich een dieper pad.”

Ze wil daarmee het hof overtuigen dat zijn adolescente hersenen nu nog gevormd kunnen worden door behandeling. Maar na 10 jaar cel zonder behandeling is hij volgens haar dus ‘ een tikkende tijdbom, gehard door detentie’.

‘Ik heb soms mijn agressie niet onder controle’ – Gabriel M.

Het wordt in de rechtszaal duidelijk dat Gabriel M. snel geïrriteerd raakt. Voordat het OM en de advocaat hun zegje kunnen doen, ondervraagt het hof hem langdurig. Maar hij doet weinig moeite om te antwoorden. Vooral niet als de rechters vragen om details over het doodslaan van peuter Eugene en kleuter Rishandroh.

Als het OM met foto’s komt van de badkamer waar Eugene door de harde klap van Gabriel met zijn hoofd tegen de wc-pot was gevallen (en de ochtend daarop dood is), duwt hij ruw de microfoon weg. De bewaker staat direct op met de handboeien in de aanslag.
Ook de rechters raken nu geïrriteerd: “Het is uw hoger beroep Maar het lijkt alsof wij u lastigvallen. Dus laten we normaal met elkaar communiceren.”

Waarop Gabriel M. zijn gedrag uitlegt: “Ik ben bezig de laatste tijd om dingen te vergeten. Dus het stoort mij een beetje.” Hij erkent later ook, als hem gevraagd wordt waarom hij bijna elke dag zijn vriendin sloeg: “Ik heb soms mijn agressie niet onder controle.”