Commissievoorzitter Liesbeth Spies tijdens de presentatie van het rapport – foto: Pieter Hofmann
DEN HAAG – Bonaire, Saba en Sint Eustatius profiteren onvoldoende van de integratie met Nederland. Bij zowel de bevolking als andere betrokkenen overheerst teleurstelling. Dat vindt de evaluatiecommissie Caribisch Nederland onder leiding van Liesbeth Spies, die vanmiddag in Den Haag de resultaten van het evaluatieonderzoek heeft gepresenteerd.
Consultatie van de eilanden, die een eigen inbreng kunnen leveren bij nieuwe wetgeving, is volgens Spies ‘geen succes’ geweest. “Ministeries hebben de eilanden formeel de gelegenheid tot consultatie geboden. Maar in de praktijk is die niet of nauwelijks ingevuld.”
Liesbeth Spies in gesprek met Pieter Hofmann
Onnodige regelgeving
Gedeputeerde Chris Johnson (Saba) over onnodige regelgeving: “Volgens de Nederlandse wetgeving is wateropslag illegaal. Dat zou betekenen dat alle huishoudens op Saba clandestien bezig zijn”, verwijst Johnson naar de onder Sabanen gebruikelijke wateropslag. “Of neem de havencontroles op Saba. Wij hebben een kleine haven, de schepen die er komen gaan van de ene grote haven naar de andere. Het slaat nergens op om in een kleine haven schepen te controleren.”
De evaluatiecommissie noemt de verbeteringen in de zorg en het onderwijs als lichtpunten. Volgens de commissie komt dat mede omdat de gemaakte afspraken helder zijn en door beide partijen hetzelfde geïnterpreteerd worden. Die helderheid en eenduidigheid ontbreekt vaak, stelt de commissie.
Versnipperde aanpak
De commissie is niet te spreken over de vele ministeries die iets in te brengen hebben op de eilanden. Spies: “Het beleid en de bijbehorende financiering is versnipperd en de kennis over de specifieke omstandigheden op de BES-eilanden is vaak beperkt.”
Het welvaartsniveau op de BES-eilanden is gedaald sinds 10-10-’10. Ook werkenden zijn erop achteruit gegaan. Volgens commissielid Frans Weekers is dat niet per se te wijten aan de nieuwe structuur. “Grote delen van de wereld hebben de afgelopen jaren een fors welvaartsverlies gekend.”
In het rapport klinkt ook kritiek op de lokale overheden. Onder meer voldoende democratische controle van de eilandsraad ontbreekt.
Evaluatie
Vijf jaar geleden is vastgelegd dat de hervormingen geëvalueerd zouden worden. Daarbij zijn de wetgeving, bestuursstructuur en de gevolgen voor de bevolking onderzocht. De commissie-Spies doet geen aanbevelingen.
Door Pieter Hofmann