Geen speciaal onderwijs in Caribische gemeenten: ‘De expertise is er, ouders accepteren hulp voor kind niet’

Foto: RVD

KRALENDIJK – Krijgen kinderen met autisme in de Caribische gemeenten goed onderwijs? Volgens minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) hoeven er geen speciale scholen te komen, zoals in Europees Nederland. Het probleem zou volgens hem meer bij de ouders liggen die geen hulp voor hun kind willen accepteren.

Dat speciaal onderwijs in de Caribische gemeenten geen thema blijkt te zijn tijdens het werkbezoek van de minister, blijkt als Caribisch Netwerk vragen daarover begint te stellen tegen het einde van zijn bezoek aan Bonaire. De minister wilde, voordat hij antwoord gaf op camera, eerst kort overleggen met een topambtenaar. “Want ik weet eerlijk gezegd niet echt hoe dat zit.”

Caribische gemeenten kennen geen scholen voor speciaal onderwijs
Kinderen met bijvoorbeeld autisme hebben vaak speciaal onderwijs nodig. Ze krijgen dan extra ondersteuning in de klas, met docenten die daarvoor zijn opgeleid. De overheid regelt op de eilanden geen scholen voor speciaal onderwijs.

“Er is een heel goed netwerk van expertise en de leraar ziet ook wel dat er extra behoefte nodig is, maar je ziet dat ouders hulp soms best lastig vinden om te accepteren’’, vindt de minister. Hij bezocht deze week de drie Caribische gemeenten Bonaire, Saba en Sint-Eustatius.

Persoonlijke verhalen van ouders schetst een ander beeld

Toch blijkt de ondersteuning in de praktijk niet altijd te werken. In de huidige wet staat dat er op het eiland overal inclusief onderwijs wordt gegeven, maar uit gesprekken die Caribisch Netwerk eerder voerde met ouders blijkt anders.

Ouders vertellen bijvoorbeeld dat hun kind met autisme op de eerste schooldag werd geweigerd. Ook zijn er gevallen bekend waarbij het voor kinderen met autisme op een reguliere school niet wilde lukken.

“In Nederland zie je vaak dat de school in dat geval zegt: ga maar ergens anders naartoe. Hier is die optie beperkter en ik denk dat dat goed is”, aldus de minister. “Dat je ervoor zorgt dat je ook in het reguliere onderwijs ondersteuning vindt die je nodig hebt.”


Minister Wiersma in een interview met correspondent Marit Severijnse

‘Extra ondersteuning is hier niet betaalbaar’
Een particuliere school die zich richt op speciaal onderwijs, Het Koraal, is niet voor alle ouders betaalbaar. De privéschool komt niet in aanmerking voor subsidie, omdat ze hiervoor te weinig leerlingen zouden hebben.

Er zijn dus kinderen voor wie geen plek lijkt te zijn in het onderwijs en daardoor ontstaat het beeld dat er veel kinderen thuis zitten. Wat gebeurt er concreet op de korte termijn om te zorgen dat kinderen, met bijvoorbeeld autisme, een passende plek krijgen in het onderwijs?

Volgens minister Wiersma gebeurt er toch al ‘een heleboel’. Zo zou het Expertisecenter Onderwijs Zorg Bonaire (EOZ) vanuit een zogenoemd ‘kindcenter’ regelmatig op scholen zijn om in klassen te kijken wat daar nodig is. “En dat bespreken ze heel goed met de leraar en dat lukt heel vaak.”

‘Ouders moeten wel hulp gaan accepteren’

Minister Wiersma vindt dat er een goed netwerk is van expertise op de reguliere scholen. Het probleem ligt volgens de minister meer bij ouders. Die zouden het vaak lastig vinden om hulp voor hun kind te accepteren.

“Mijn beeld is niet dat de leraar er níet op let”, reageert Wiersma. “Mijn beeld is wel dat het ervan afhankelijk is dat de ouders bereid zijn hulp toe te staan en ik denk dat daar een grote stap zit als het gaat om de acceptatie. Dus de eerste stap vind ik wel, dat als er extra hulp is, dat ouders die dan ook accepteren en dat de school ook helpt om dat te laten slagen.”

Minister: ‘Beeld wat nu ontstaat, is te kort door de bocht’
“Zo’n 15 procent van de leerlingen heeft extra ondersteuning nodig en krijgt dit ook. Er wordt gedaan alsof het nu geen plek krijgt in het reguliere onderwijs, dat vind ik te kort door de bocht. Daar waar er goede voorbeelden zijn, zoals het Koraal, daar leren we graag van en we kijken graag hoe we dat kunnen ondersteunen.”

Toch is naar schatting zo’n 10 procent van de leerlingen niet in beeld bij EOZ die wel zorg nodig hebben. “Dat vind ik heel erg. Daarom hebben we geld beschikbaar gesteld om met onderzoek te kijken; hoe doe je dat het beste?”

Bekijk het hele interview met minister Wiersma over speciaal onderwijs

Wiersma kon geen concrete toezeggingen doen voor zijn volgende bezoek aan de eilanden op het gebied van sociaal onderwijs.

‘We moeten met z’n allen aan bouwen’
“Ik hoop dat we de stap hebben gezet om leraren hier langer vast te houden. En dat het lukt om de extra begeleiding binnen de school te bieden, én dat het geaccepteerd wordt in de samenleving dat hulp niet iets is om je voor te schamen. Dat is een mentaliteit en ook wel cultuur. Daar moeten we met z’n allen aan bouwen.”

En leest de minister zich het komende bezoek ook beter in? “Dat vind ik een flauwe vraag, want ik kom hier om heel veel te leren van het eiland. Met dit soort vragen leer ik ook.’’

Blijf op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap. Abonneer dan net als anderen ook op de nieuwsbrief van Caribisch Netwerk.