Foto: John Samson

Waarom werden totslaafgemaakte mensen blind op Bonaire? En hoe werkt het verleden nog steeds door in de opvoeding in de Cariben? Vijf weinig vertelde verhalen over ons gedeelde slavernijverleden, door Nederlanders in de Cariben. 

In aanloop naar de herdenking van 1 juli, zijn verschillende inwoners van de Caribische rijksdelen aan het woord bij 5 Dagen (NTR/Powned) op NPO Radio 1 en Caribisch Netwerk.


1. ‘Gesprek nodig over doorwerking slavernij in de opvoeding’
Op de eilanden vindt veel kindermishandeling plaats. Soms wordt er als straf zelfs gedreigd om de handen op een brandend gasfornuis te leggen. In hoeverre speelt het slavernijverleden een rol in de opvoeding?

Sint-Eustatius: een gesprek over opvoeding

2. Blauwe kralen op Sint-Eustatius
Je moet veel geluk hebben, maar je kunt ze nog steeds vinden op het strand of onder een boom. Veel mensen lopen op ‘Statia’ rond met een opvallende blauwe kraal. Een manier om dicht bij de voorouders te zijn die in de slavernij zaten, vertelt mevrouw Althea Merkman (74). Zij heeft de meeste kralen van iedereen op het eiland en ze is al jarenlang op een missie. Net als meneer Ishmael Berkel (89), wil zij mensen inspireren over wat hun voorouders toch hebben bereikt.

De blauwe kralen van Sint-Eustatius

3. ‘Wat is er mis met het woord.. zwart?’
In vergelijking met Curaçao en Sint-Eustatius, zijn de mensen op Aruba wat lichter van kleur. Ook dit eiland kent een andere geschiedenis. Verschillende mensen zeggen trots dat Arubanen ‘indianen’ zijn; van het Caquetio-volk. Docent Kenny Meyers komt uit San Nicolas, een afgelegen dorp waar vooral zwarte mensen kwamen wonen. Worden zij ook gezien als Arubaan? Hij ziet in de klas een taboe op het woord zwart.

Zwart zijn op Aruba

4. Bonaire: ‘Slaven van de koning’
De prachtige stranden en het koraalrif maakt van Bonaire een populaire bestemming voor Europese toeristen. De zoutpannen en de slavenhuisjes worden druk bezocht. ‘Hier sliepen de slaven’, wordt er dan door gidsen verteld. Volgens historicus Boi Antoin krijgen toeristen veel ‘onzin’ over zijn eiland te horen. Bonaire was een strafkolonie voor totslaafgemaakte mensen, waar mensen zelfs blind werden door de felle zon die reflecteert op de witte zoutpannen.

De zoutpannen van Bonaire

5. Racisme in een van de kleinste gemeenten van Nederland
De vuile was buiten hangen wordt vaak niet gewaardeerd in zulke kleine gemeenschappen. Toch kiezen sommige mensen ervoor om zich nu uit te spreken over racisme en koloniaal gedrag op dit eiland, met een aantal pijnlijke voorbeelden. Hoe nu verder? Ze hebben er lang over nagedacht.

‘Tijd voor een gesprek op Saba’

Deze reportages zijn een bijdrage van verslaggevers Mirthe van der Drift en John Samson; een samenwerking tussen Caribisch Netwerk (NTR) en het programma 5 Dagen (NTR/Powned) van NPO Radio 1.

De Wekelijkse Update

Blijf voortaan op de hoogte over de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen op de Wekelijkse Update via deze link.