Net als de geboorte hoort ook de dood bij het leven. In hoeverre denken we daar echt goed over na? In deze serie: Kjelld Kroon uit Bonaire. Hij woont in Nederland en beseft tijdens het interview dat hij nog veel te regelen heeft.
Kjelld Kroon is 27 en studeert filosofie. Hij werkt als programmeur bij Pakhuis de Zwijger, een debatcentrum in Amsterdam. Kroon heeft ook meegepraat in het Catshuis met premier Mark Rutte, over het slavernijverleden en waarom excuses nodig zijn.
Wat voor gedachten komen bij je op als we praten over de dood?
“Het leven kent geen garanties. Ik denk wel aan de dood omdat ik een erge dip heb gehad. De eerste twee jaar nadat ik naar Nederland kwam om te studeren gingen oké. Alles was nieuw en spannend. Daarna begon ik te worstelen met jeugdtraumas, de relatie met mijn moeder en ook de eenzaamheid was er deel van. Iedereen woonde in andere steden, ver weg..”
“Uiteindelijk heb ik aan de bel getrokken en gezegd: ik moet naar jullie komen of jullie naar mij. Ik heb professionele hulp ingeschakeld en uiteindelijk ging ik naar de bron van mijn trauma’s. Ik ben gaan praten met mijn ouders. Het ging over de manier waarop veel van onze kinderen thuis worden afgeranseld. Ik snap wel dat dat stamt uit de slavernij, het is pijn en woede.”
“Pas later besef je: dit was mishandeling! Je voelt je zo verloren. Juist degenen die je moeten beschermen en helpen zijn de bron van de pijn in je leven. In die tijd dacht ik veel aan de dood.”
Wat heeft jou uiteindelijk verder geholpen?
“Ik vroeg aan mijn ouders: waarom heb je dit gedaan? Verontschuldigen hielpen een last van mijn hart af te halen. Ik heb het erover gehad met andere Caribische jongeren die het ook hebben meegemaakt; lotgenoten.”
“De pijn delen, je groei delen, van elkaar leren, dat bleek helend. Er bij stil te staan, mediteren en kijken waar ben ik nu, waar was ik toen? Ik heb een positiever zelfbeeld gekregen.”
Heb je jouw ouders vergeven?
“Ja”, zegt hij met een diepe zucht. “Maar als er nu iets kleins gebeurt, moet je weer opnieuw die balans vinden. Want dan denk je: wacht, je doet mij opnieuw pijn! Ik heb het ze vergeven, maar het vertrouwen is er nog niet helemaal.”
Je woont op 7.000 kilometer afstand van jouw familie op Bonaire. Hoe vaak denk je aan de dood van dierbaren daar?
“Van moederskant woont iedereen op Bonaire. Mijn moeder komt uit Rincon. Mijn vader is geboren op Curacao, maar getogen op Bonaire.
“Beide opa’s beginnen complicaties te krijgen. Een opa wordt behandeld voor kanker. Ik begin me zorgen te maken. Het kan zijn dat ik ineens daarheen moet.”
“Ik moet zorgen dat ik het geld heb, al is het om het ticket erheen te betalen. Als ik daar eenmaal ben zijn er genoeg ooms en tantes die kunnen helpen met het ticket terug naar Nederland. Ik ben aan het sparen voor het heen-ticket.”
Waar wil jij begraven worden?
“Ik ben eigenlijk in Friesland geboren, maar ik zou liever op Bonaire bij mijn oma en broer in de santana (kerhof, red.) willen worden begraven. Daar ligt ook de rest van mijn familie. Als ik een keuze heb, dan graag daar. Mijn beide ouders zijn ook van Bonaire.”
Heb je een uitvaartverzekering?
“Nee. Door dit gesprek besef ik dat ik dingen heb om over na te denken.. Ik heb hier nog niet aan gedacht!”
Praten jij en jouw vrienden weleens over de dood?
“Jazeker, maar altijd na een tragische gebeurtenis. Een vriend is net zijn moeder kwijtgeraakt en zelf ben ik mijn kleine broertje kwijtgeraakt.”
“Soms voel ik dat ik wel beschermd word; er gebeuren van die right place, right time-situaties. Heel veel dingen gebeuren sinds het overlijden van mijn broertje. Hij kijkt nog. Hij let op me, hij regelt dingen voor me.”
Je gelooft..
“Ik geloof in de verbinding met de voorouders en de nakomelingen, niet zozeer in georganiseerde religie maar wel in een vorm van spiritualiteit.”
“Ze letten op me. Het was een heel leerproces om hierop uit te komen. Ik ben katholiek opgevoed, daarna was ik een poosje hardcore atheïst en nu ben ik op een wat meer gebalanceerde plek gekomen. En zelfs dit is een proces en is nog in ontwikkeling.”
De Wekelijkse UpdateBlijf voortaan op de hoogte over de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen op de Wekelijkse Update via deze link. |
