Het is een ‘godswonder’ dat er nog geen dode is gevallen, zeggen inwoners op Sint-Eustatius. Al jarenlang waarschuwen ze voor de klifwanden die instorten. Pas na een derde uitspraak van de rechter, komt nu het Nederlandse kabinet alsnog in actie.
Naar schatting zijn er 12.000 geiten los op het eiland. Na een regenbui spoelen zand en vruchtbare aarde weg naar de zee. Ook op de hoge klifwanden lopen geiten, waardoor de rotsblokken steeds losser komen te zitten.
Vorig jaar zijn opnieuw stukken klif op een gebouw gevallen. Keien vielen dwars door het dak van energie- en waterbedrijf Stuco. Urenlang was er geen stroom, water of internet, en toch reageerden inwoners opgelucht: op dat moment blijkt daar niemand in het gebouw te zijn.
Waarom grijpt niemand in? ‘No goat, no vote’, wordt er op Statia gezegd. Geen politicus durft het aan, omdat het stemmen zou kosten.
Een fort dreigde naar beneden te komen
Door erosie dreigde zelfs Fort Oranje naar beneden te storten. Uit onderzoek naar de gevaren blijkt dat ook andere bebouwing zoals hotels, restaurants en bedrijven ‘hoog risico’ lopen. Hetzelfde geldt voor de autoweg.
Het bedrijf Haskoning/DHV adviseerde sinds 2017 al drie keer om urgent maatregelen te treffen, maar het kabinet koos er uiteindelijk voor om alléén de klifwanden bij het fort te versterken. Verderop, waar bijvoorbeeld restaurants en andere bedrijven zijn, niet.
Elke dag een boete
Het bestuur van Sint-Eustatius heeft gefaald, blijkt uit verschillende vonnissen nadat Eco Statia – die gebouwen heeft vlak onder de klif – naar de rechter is gestapt en krijgt gelijk. De lokale overheid wist jarenlang van de levensgevaarlijke situatie, maar heeft de rapporten niet gedeeld. Ook onder direct Nederlands bewind is belangrijke informatie achtergehouden.
De Nederlandse regering – die al vijf jaar het eiland direct bestuurt – erkent nu dat er sprake is van een ‘gevaarlijke’ situatie. Er komt alsnog en nu met spoed 19 miljoen euro vrij voor noodmaatregelen.
“Een jaar langer wachten betekent een jaar langer onaanvaardbaar grote veiligheidsrisico’s voor de inwoners”, aldus staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties). Het kabinet komt daarmee na een derde uitspraak van de rechter in actie.
Het is ook een financiële kwestie voor het kabinet: de rechtbank heeft in december 2022 besloten dat, zolang er geen actie wordt ondernomen, er elke dag een boete bij komt van 1.000 tot 5.000 dollar. Gemiddeld zit intussen de teller op zo’n 450.000 dollar aan belastinggeld.
Dweilen met de kraan open
In 2018 werd bijna 800.000 euro vrijgemaakt om het eiland te gaan herbebossen. De nieuwe gesubsidieerde bomen en planten worden weliswaar omheind, maar door de loslopende geiten gaat al het andere groen eraan.
Drie jaar later heeft de Nederlandse regeringscommissaris groots aangekondigd dat al het loslopend vee direct naar het slachthuis wordt vervoerd of dat ze doodgeschoten worden. Het vee werd weliswaar gevangen, maar boeren kregen ze weer terug. Het kabinet belooft nu alsnog actie te gaan ondernemen.
Doordat het Nederlandse bestuur niet heeft gehandeld, is het probleem de afgelopen jaren groter geworden, zien natuurbeschermers. Ook in het gebied achter de landingsbaan, vlakbij een klif.
‘De geiten zijn hier de baas!’De effecten van klimaatverandering dreigen op Sint-Eustatius in een versnelling terecht te komen door duizenden loslopende geiten. Ze vreten het eiland kaal, zorgen voor erosie en de politiek durft maar niet in te grijpen. Waarom niet? En waarom doen mensen zo geheimzinnig hierover? Beluister aflevering 6 van De Vergeten Klimaatcrisis van Caribisch Netwerk op NPO Radio 1. |
De Wekelijkse UpdateBlijf voortaan op de hoogte over de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen op de Wekelijkse Update via deze link. |
