Foto: John Samson

Aruba, Curaçao en Sint-Maarten hopen de corona-leningen nog niet dit jaar terugbetalen aan Nederland. De eilanden hadden om uitstel gevraagd, maar zien liever nog een kwijtschelding. 

Tijdens de corona-pandemie in 2020 en 2022 heeft Nederland de autonome eilanden geholpen met onder meer medische hulp en voedselpakketten, maar ook met honderden miljoenen aan noodleningen.

Met dat geld kon bijvoorbeeld zowel de overheid als de bedrijven die weinig inkomsten meer hadden de lonen toch nog uitbetalen. Zo werden faillissementen en werkloosheid voorkomen, toen het toerisme wegviel als gevolg van covid.

Dat de eilanden extra tijd krijgen om de leningen terug te betalen, is volgens de Centrale Bank van Curaçao en Sint-Maarten ‘cruciaal’. Richard Doornbosch, de president van de centrale bank, waarschuwde vorige week nog dat er anders problemen kunnen ontstaan.

‘Nederland wil geen kwijtschelding’
Aruba onderhandelt nog met Nederland over de herfinanciering van de corona-lening.  Want Nederland wil geen kwijtschelding, zegt de Arubaanse premier Evelyn Wever-Croes: “We praten dus over volledige terugbetaling, en over welke periode en tegen welke rente.”

Op 10 oktober vervalt de lening en Aruba heeft al aangegeven dat ze het bedrag dan niet in één keer kan betalen. “Nederland moet voor herfinanciering zorgen, dat staat in de leningsvoorwaarden.”

Renteloze leningen via Den Haag
Aruba 441,7 miljoen euro / 915,5 miljoen Arubaanse florin
Curaçao 448,2 miljoen euro / 911 miljoen Antilliaanse gulden
Sint-Maarten 141,7 miljoen euro / 292,4 miljoen Antilliaanse gulden

De eilanden hadden eigenlijk tot 10 april 2022 de tijd om de zogeheten liquiditeitsleningen terug te betalen. De Rijksministerraad erkent dat de eilanden met hun economie en financiën nog niet zover zijn hersteld om dat te kunnen doen. De eilanden kregen daarom nog 18 maanden extra de tijd.

Het is de bedoeling om die tijd te gebruiken om lange termijn-afspraken te maken over de aflossing.

Zonder uitstel van de terugbetaling, zullen de financiën van de overheid op Curaçao en Sint-Maarten flink verslechteren. Dat kan ook een negatieve impact hebben op hoe de economie zich verder zal ontwikkelen.

Het gaat volgens de president van de centrale bank om ‘aanzienlijke’ leningen. In het geval van Curaçao gaat het om 22 procent van het bruto binnenlands product (bbp); het totaalbedrag dat de economie elk jaar oplevert. Voor Sint-Maarten gaat het om 11 procent van het bbp.

Het zou beter voor de economie van Curacao en Sint-Maarten zijn als de schulden worden kwijtgescholden, vindt Doornbosch.

Kwijtschelding

Vanuit alle drie de eilanden is in de afgelopen periode meerdere keren gevraagd de terugbetaling uit te stellen. De Curaçaose financiën-minister Silvania heeft daarnaast geopperd voor een kwijtschelding. Hij is niet de enige politicus die dat wil.

Als de eilanden genoeg voortgang laten zien, dan is er een kans de honderden miljoenen aan leningen worden kwijtgescholden, zei Knops in 2020 aan de Tweede Kamer. Maar niet bij voorbaat, “want daarvoor is er te veel gebeurd.”

Sint-Maarten heeft in februari tegenover de Nederlandse parlementsleden opnieuw op een kwijtschelding gewezen. Parlementslid Rolando Brison (UPP) wilde weten hoeveel zijn eiland terugkrijgt van het geld wat Nederland tijdens de slavernij heeft verdiend.

“Wij moeten de komende tachtig jaar een schuld terugbetalen aan Nederland. Hoe kunnen we ooit financieel onafhankelijk worden?”, zei Statenlid George Pantophlet (National Alliance). “Op dit moment is Sint-Maarten 1.4 miljard verschuldigd aan de Nederlandse regering. Ik vind dat meer dan slavernij.”

Staatssecretaris Alexandra van Huffelen, de opvolger van Knops, zei in januari dat zij niet aan een kwijtschelding denkt. “Nee. Voorlopig niet.”

In de Tweede Kamer zei het CDA eerder bereid te zijn over een kwijtschelding na te denken, als de eilanden hun beloften over de hervormingen nakomen. In de oppositie is Bij1 voorstander van een kwijtschelding.

De Wekelijkse Update

Blijf op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap. Abonneer je net als anderen ook op de gratis nieuwsbrief via deze link.