Foto: Marit Severijnse

Alle kinderen met bijvoorbeeld autisme, adhd, hoogbegaafdheid of een spraakgebrek hebben recht op speciaal onderwijs. Maar dat lijkt niet te gelden voor de Caribische gemeenten: de enige school op Bonaire die extra zorg kan bieden krijgt geen geld van de overheid.

In de drie bijzondere gemeenten van Nederland moeten ouders duizenden dollars uit eigen zak betalen, zodat hun kind door speciale hulp alsnog goed onderwijs kan krijgen. Lang niet iedereen kan een privéschool betalen: de ouders van Ariany (10) zijn naarstig op zoek naar zo’n 10.000 dollar, zodat ze – door haar spraakgebrek – alsnog naar school kan. Er zijn nog meer kinderen die op Bonaire geen onderwijs krijgen, denken deskundigen.


Verslag door Marit Severijnse

Volgens Dohmen is er een schreeuwend tekort aan plekken voor speciaal onderwijs op het eiland. Haar school zit nu écht vol: nieuwe aanmeldingen worden noodgedwongen geweigerd, tot tranen aan toe van ouders. “Ze smeken ons, alsjeblieft: nog één kind”, vertelt docent Esther Zimmerman. “Maar we kunnen niet meer.”

De privéschool Het Koraal strijdt al jaren om subsidie te krijgen om extra hulp en passend onderwijs te geven aan kinderen die dat nodig hebben. Waarom dat niet lukt, is directeur Vera Dohmen een raadsel. “Er is nooit iemand serieus hier komen kijken”, zegt Dohmen. “In het projectplan voor specialistische voorzieningen worden we niet eens genoemd. Ook staan we na vijf jaar nog steeds niet op de scholenlijst; waarom telt het ene kind wel mee en het andere niet?”

Minister zorgt voor woedende ouders
Minister Dennis Wiersma (Primair en Secundair Onderwijs) zorgde eerder dit jaar voor ophef in de Caribische gemeenten. Ouders klagen al langer dat het slecht gesteld is met het speciaal onderwijs op Bonaire. Wiersma stelde dat het juist vaak de ouders zijn die het lastig vinden om hulp te accepteren voor hun kind.

Mensen denken dat een privéschool veel geld heeft, omdat dit bij de meeste particuliere scholen in Nederland bijvoorbeeld wel zo is, zegt Dohmen. “Maar de ouders van onze doelgroep zijn helemaal geen rijke ouders.” Zo is er een moeder die drie banen per dag heeft om het schoolgeld voor haar kind te kunnen betalen.

Docent Zimmerman: ‘Een moeder draait drie diensten op een dag om schoolgeld te betalen’

Download audio

‘Deze kinderen verdienen ook gewoon een gymzaal’
Voor reguliere scholen zijn er middelen voor gymlessen, maar omdat het Koraal een particuliere school is, moet de school zelf gymlessen improviseren. “Voor ons zijn vervoer, ruimte en iemand om de lessen te geven een probleem, dat kost allemaal veel geld”, vertelt docent Zimmerman. “Nu geef ik zelf gymlessen in het park, maar dat had niet gehoeven. Zij verdienen ook gewoon een gymzaal waar ze hun ding kunnen doen.”

De school zegt steeds verschillende manieren op weerstand te stuiten als docenten dingen voor de leerlingen proberen te regelen.

Docent Zimmerman: ‘Wij krijgen zelfs geen korting voor de schoolbussen’

Download audio

Wij zitten vol en de bevolking groeit verder
Er verhuizen steeds meer gezinnen naar Bonaire. Docent Zimmerman maakt zich grote zorgen over de groeiende bevolking. “Vorige week hoorde ik op de radio dat we de 23.000 inwoners voorbij zijn. Waar laat je die speciale kinderen? Wij kunnen niet nog meer aannemen. En als ze ouder worden, wat ga je dan doen? Ga je dan pas investeren in allerlei hulpinstanties? Mosterd na de maaltijd. Investeer nu in die kinderen!”

Docent Zimmerman: ‘Wat kan het eilanden deze kinderen eigenlijk bieden?’

Download audio

‘Den Haag is op de hoogte’

De school hoopt dat Den Haag een praktische oplossing bedenkt, zodat andere kinderen snel passend onderwijs kunnen krijgen. Bijzondere gemeenten zijn niet voor niets ‘bijzonder’: politiek Den Haag kan maatwerk leveren voor Bonaire, Saba en Sint-Eustatius.

Gedeputeerde Nina den Heyer (Onderwijs) bevestigd dat er een groeiende vraag is naar speciaal onderwijs op Bonaire. “Het is iets dat gedurende de jaren ook is gegroeid. Ik zit natuurlijk ook met de scholen en de ouders benaderen mij ook. De signalen de we krijgen, kaarten we ook aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW). Dus in dat opzicht houden we ons daarmee bezig.

“Wij zijn als lokale overheid alleen verantwoordelijk voor huisvesting en dat soort zaken. Subsidie voor het onderwijs en voor een leerling, is aan het ministerie van OCW. Je moet een bepaald aantal leerlingen hebben, dan kan je in aanmerking komen voor die subsidie dus onder andere.”

Het Koraal zal officieel eerst op papier moeten bewijzen dat er een noodzaak is voor subsidie, zegt directeur Vera Dohmen. “Met een hele ingewikkelde formule moeten we kunnen aantonen dat we over 11 jaar 200 leerlingen zouden kunnen hebben. Dat is natuurlijk niet het uitgangspunt voor speciaal onderwijs, maar we kunnen niet anders.” Ze hoopt dat politiek Den Haag een uitzondering maakt voor Bonaire.

Het ministerie van OCW heeft nog niet gereageerd op vragen.