Foto: Marit Severijnse

Honderden mensen gingen in de gemeente Bonaire de straat op tegen het kabinetsbeleid in Den Haag. Reden voor demonstratie is groeiende armoede, maar ook tegen de ‘ongelijke behandeling’  door politiek Den Haag. 

Inwoners merken in hun dagelijks leven dat ze in de gemeente Bonaire anders worden behandeld dan de gemeenten aan de andere kant van de oceaan. Werkloosheidsuitkering bestaat niet in drie Caribische gemeenten, bijvoorbeeld. Alle andere uitkeringen zijn fors lager, terwijl de levenskosten juist veel hoger zijn in de Cariben.

Sommige persoonlijke verhalen die inwoners aan Caribisch Netwerk delen zijn opnieuw schrijnend. Om te kunnen eten hebben sommige mensen nu zelfs een vogelval in hun tuin of moeten tot ‘s avonds laat aan de kade staan vissen.


Verslag door Marit Severijnse
Wil jij ook reageren op deze video? Ga meteen naar de video op onze Facebook-pagina.

De protestmars werd georganiseerd door de Bonairiaanse overkoepelende organisatie voor vakbonden USIBO. Naar schatting liepen zo’n 600 betogers van het kantoor van de vakbond naar het Wilhelmina Park in Kralendijk. “Na 12 jaar ongelijkheid is nu het volk aan het woord”, zegt Norman ‘Nochi’ Willem van USIBO.

Differentiatie of discriminatie?
Bonaire is sinds 10 oktober 2010 een ‘bijzondere gemeente’ van Nederland. Gezien de grootte, de afstand en cultuur van het eiland is afgesproken dat er soms afgeweken wordt van de Europese gemeenten van Nederland. De voorwaarde was dat het wel altijd in het voordeel van de Bonairiaan zou zijn.

Volgens veel inwoners wordt er vanuit Den Haag ‘gediscrimineerd’ en worden ze op het eiland verder de armoede ingeduwd. Op Bonaire is het ouderdomspensioen (aov) niet gelijkwaardig aan de aow in Nederland. De onderstandsuitkering (bijstandsuitkering) is 52 procent van het minimumloon, terwijl dit in Nederland 70 procent is. Het minimumloon is niet gelijkwaardig: wie het minimumloon verdient, heeft nog een tweede of soms derde bijbaan nodig.

‘De sfeer op het eiland is aan het veranderen’

“Je hoort vooral in de afgelopen drie weken veel in de Bonairiaanse media over de manifestatie”, vertelt correspondent Nathaly Evertsz. “USIBO waarschuwt ook sinds februari voor demonstraties, omdat ze vinden dat er vanuit Den Haag maar geen concrete acties komen. Je zag mensen van allerlei achtergronden meelopen, ook mensen van verschillende politieke kleuren. Dat laatste is ook opvallend voor Bonaire.”

“Bijna alle Bonairianen hebben familieleden die in armoede worstelen en in een uitzichtloze situatie zitten. Dat de situatie hier schrijnend is, daar liggen genoeg rapporten over. Mensen zijn het nu zat dat Den Haag steeds zegt: wacht nou even, we zijn ermee bezig de kosten omlaag te krijgen. De sfeer op het eiland is aan het veranderen.”

‘Duidelijke boodschap aan kabinet’
Voor vakbond USIBO is er nu genoeg gepraat over de ongelijkheid op Bonaire. “Hiermee stuurt Bonaire een duidelijke boodschap naar het kabinet-Rutte. We accepteren dit niet meer”, zegt Mavis Abrahams. Zij is voorzitter van USIBO.

Volgens Abrahamsz zijn het de kwetsbare groepen op het eiland die al jaren gedupeerd worden. “Voor een grote groep Bonairianen is het continu een strijd om te overleven. Er is zelfs geen huursubsidie voor particuliere woningen. Hierdoor wonen meerdere personen in een huis om te kosten de delen. Vaak is dit de oorzaak van relationeel geweld.”

Schrijnende situaties
“Alles is te duur en het geld is niet genoeg. Ik woon op een kunuku. Doordeweeks eet ik alleen blikvoer en in de weekenden vlees of kip. Zo red ik het”, zegt de 66-jarige Bonairiaan Mario.

Anderen waren aanwezig om hun solidariteit te tonen. “Ik loop mee uit solidariteit. Ik zie dat de situatie, de armste lagen van de bevolking het zwaarst treffen”, zegt een Europees-Nederlandse vrouw.

“Ik moest nu een tweede baan nemen anders red ik het niet”, vertelt Martha (52) die al 25 jaar op Bonaire woont. “Ik sta al jaren op de wachtlijst voor een sociale huurwoning. Ik ben ingetrokken bij iemand, want ik de huur niet meer betalen.”

Elsie is door haar ziekte haar baan verloren. “Plotseling zat ik in de onderstand. Financieel, emotioneel en lichamelijk ben ik kapot”, zegt ze. “In een andere Nederlandse gemeente had ik een ziekteuitkering en hulp gekregen.”

Vakbond waarschuwt voor nieuwe protesten

Mogelijk komen er meer protesten op Bonaire als er geen concrete toezeggingen komen, waarschuwt de vakbond. “We hebben een commissie ingesteld die het hele proces in de gaten houdt. Wordt ervan afgeweken, zullen we gelijk tot actie overgaan”, zegt Bernard Landwier van USIBO.

Minister Carola Schouten (Armoedebeleid) brengt volgende week een bezoek aan het eiland, waar ze ook het manifest overhandigd krijgt.

Aan het einde van de demonstratie heeft USIBO hun manifest alvast overhandigd aan enkele eilandraadsleden en de gedeputeerden Den Heyer (Sociale Zaken) en Hennyson Thielman (Economische Ontwikkeling) en enkele raadsleden van Bonaire.

Geduld is op, sfeer op Bonaire verandert
Op Bonaire wordt binnen en buiten de politiek gesproken over de sfeer die aan het veranderen zou zijn. “Het volk is uitgeput, het is genoeg geweest. Mensen die geen menswaardig bestaan leiden door armoede. Het moet nu ophouden”, zegt Mavis Abrahamsz van USIBO.

“De onrust op Bonaire is uiteraard aan het groeien”, aldus gedeputeerde Nina den Heyer (Sociale Zaken). “We zien het en het heeft er allemaal mee te maken dat men snel actie wil zien.” Volgens haar zorgt het kabinet op bepaalde terreinen wel voor wat vooruitgang. “Maar het gaat te traag. Je kunt mensen niet zo lang laten wachten.”

“Ons volk heeft pijn omdat Den Haag beslist wanneer differentiatie toegepast wordt. Dat zou geen probleem zijn geweest als de leden van de Tweede Kamer hier zouden wonen”, zegt PDB-eilandraadslid Clark Abraham.

Blijf op de hoogte van de belangrijkste updates uit de Caribische gemeenschap. Abonneer dan net als anderen ook op de nieuwsbrief van Caribisch Netwerk.