Onenigheid in Arubaanse regeringscoalitie over omstreden gasdeal

Foto: (vlnr) Directeur Sean Lalani van Eagle LNG, minister Glenbert Croes en WEB-directeur Serapio Wever/foto: Sharina Henriquez

ORANJESTAD – Coalitiepartij RAIZ eist een onderzoek naar de omstreden gasdeal die Aruba’s enige water- en stroomproducent WEB heeft getekend met het Amerikaanse bedrijf Eagle LNG voor een periode van 20 jaar.

Zowel de twee ministers als parlementariërs van de partij zeggen na eerder overleg ‘unaniem besloten te hebben dat de ondertekening van het contract uitgesteld moest worden tot een diepgaand onderzoek plaats heeft gevonden’.

Toen ze vervolgens energieminister Glenbert Croes van coalitiepartner MEP hiervan op de hoogte stelde, antwoordde deze dat het contract al was getekend en de ‘feestelijke ondertekening’ vandaag symbolisch was, stelt RAIZ.

‘Contract was al eerder getekend, ondertekening vandaag symbolisch’- RAIZ

Die ondertekening was vanmorgen in San Nicolas in bijzijn van vele MEP-prominenten, maar RAIZ ontbrak opvallend genoeg op wat minister Croes een ‘historische gebeurtenis’ noemde. De bestuurder erkende later wel tijdens de persconferentie dat er ‘ een verschil van mening is’ met hun coalitiepartner.

Voor de pers en ook het publiek dat alles live kon volgen, werd overigens gedaan alsof het contract op dat moment pas door de partijen werd ondertekend.

De ministers en fractie van RAIZ

Anders afgesproken in regeerprogramma
Later op de avond stuurt RAIZ een bericht naar de media waarin de politici dus hun ongenoegen over de gasdeal uiten. De partij benadrukt dat in het regeerprogramma met MEP is afgesproken dat waterstof de energie van de toekomst wordt en ‘deze gasdeal hier dwars tegenin gaat’. Ze hekelt ook het gebrek aan transparantie en begrijpt niet waarom een contract van zo’n omvang niet eerst langs de ministerraad is gegaan en in het parlement getoetst.

Niet transparant
Ook de pers klaagt over gebrek aan transparantie. Caribisch Netwerk verzocht meerdere keren om het contract in te zien dan wel te krijgen. Energieminister Croes antwoordt dat hij zelf de inhoud van het contract niet kent en deze ook niet heeft. “Maar als het parlement erom vraagt, zal ik het beschikbaar maken.”

Eagle LNG wil ook niets kwijt behalve dat ze ‘honderden miljoenen tot zeker 1 miljard dollar’ gaan investeren in de gasinfrastructuur op Aruba.

Voor pers en publiek werd gedaan alsof de ondertekening van de gasdeal op dat moment plaatsvond – foto: Sharina Henriquez

Ook Serapio Wever, tot augustus voorzitter van de raad van toezicht van WEB en daarna tijdelijk aangesteld als directeur, zegt niets over hoeveel ze gaan betalen aan het Amerikaanse bedrijf. Noch wat de gevolgen zijn voor de Arubaanse consument. Wel betekent de deal, informeert hij, dat de fabriek een investering van 40 miljoen gulden moet doen om over te stappen van stookolie en diesel naar gas.

Het enige dat Wever kwijt wil over de waarde van het contract: “Het is vergelijkbaar met wat we nu hebben voor olie.”

Aruba importeerde brandstoffen voor een waarde van 250 tot 300 miljoen Arubaanse gulden per jaar voor lokaal verbruik in 2019. Dat heeft Caribisch Netwerk uit een betrouwbaar beleidsstuk weten te achterhalen. Indien die waarde zoals Wever stelt, vergelijkbaar is, dan verdient het Amerikaanse bedrijf meerdere miljarden (gulden) aan de deal.

Verder onderhandelen
Nu Eagle LNG de exclusieve gasdeal met WEB binnen heeft, betekent dat ze verder gaat met de onderhandelingen met een ander staatsbedrijf, RDA. “Anders was dat niet gebeurd”, zegt Paul Smith die het gasproject leidt voor het Amerikaanse bedrijf.

RDA (Refineria di Aruba) beheert de terreinen van de gesloten raffinaderij en waarop Eagle LNG de gascentrale gaat bouwen. Het Amerikaanse bedrijf zegt meer dan 100 miljoen dollar te investeren in de pijplijn die naar WEB getrokken moet worden.

Regelgeving ontbreekt
Wat dat betekent voor omwonenden en het milieu, is niet bekend. Het bedrijf zegt zich wel te houden aan alle lokale wetgeving. Het probleem is echter dat de nodige regel- en wetgeving voor de energiesector ontbreekt. En geeft de energieminister toe; ze moeten ook nog een Directie Energiezaken oprichten.

Deze directie zal dan een onafhankelijke regelgevende instantie voor de energiesector worden, zo staat in het plan van aanpak. Dat moet allemaal hopelijk in 2025 klaar zijn, maar WEB en Eagle LNG willen al in 2024 van start gaan.