DEN HAAG – De nieuwe regeringspartijen op Curaçao beloofden nog vóór de parlementsverkiezingen in maart om opnieuw met Nederland te gaan onderhandelen voor de financiële hulp, zodat Den Haag minder te zeggen krijgt op het eiland. De vraagt rijst of premier Pisas kiezersbedrog heeft gepleegd, nu hij toch akkoord is gegaan.
Veel mensen op Curaçao zijn afhankelijk van de honderden miljoenen aan renteloze leningen uit Den Haag. Daarmee blijven bedrijven nog overeind en kunnen 26.000 inwoners op uitkeringen of voedselkaarten rekenen. Ook voorkomt politiek Willemstad dat zo’n 2.000 ambtenaren ontslagen moeten worden, stelt de kersverse premier Gilmar Pisas (MFK).
Premier breekt met verkiezingsbelofte
Den Haag eist in ruil voor honderden miljoenen aan renteloze lening grote hervormingen, en wel snel. Ook komt er zes jaar lang Haags toezicht op Curaçao voor al het ‘geld van de Nederlandse belastingbetaler’ én toezicht bij het uitvoeren van alle hervormingen. Daar hebben veel critici op het eiland moeite mee, want Den Haag zou dan te veel macht krijgen.
Oud-premier Eugene Rhuggenaath (PAR) is de schuldige voor het akkoord, volgens de nieuwe coalitie van MFK en PNP. Beide partijen wonnen de verkiezingen van 19 maart omdat ze de kiezers ervan wisten te overtuigen dat zij wél een beter akkoord kunnen heronderhandelen. Meer autonomie.
Maar na amper twee maanden aan de macht, breekt het kabinet definitief met hun verkiezingsbelofte. Ze hebben vrijdag tijdens de Rijksministerraad het wetsvoorstel voor de Coho officieel gesteund, zonder restricties of verdere opmerkingen.
Kiezersbedrog?
Hoe kan dat? Pisas sprak vrijdag over ‘een enorme druk’ vanuit Den Haag op zijn nieuwe regering. De Nederlandse regering dreigt alle hulp onmiddellijk te stoppen zodra het eiland de Nederlandse voorwaarden in twijfel trekt. Dat is Sint-Maarten al twee keer overkomen. “Als dat hier gebeurt, zullen velen zonder geld zitten”, waarschuwt premier Gilmar Pisas na de Rijksministerraad.
“Alle hulp zou dan automatisch stoppen. We zullen ook de bulk aan leningen direct moeten terugbetalen”, vertelt de premier verder. “Er komt dan zo’n druk op je te staan, waardoor je niet eens meer nuchter kunt handelen om tot iets beters te komen.”
Overigens heeft Pisas begin juni al, vlak voor zijn beëdiging als premier, een brief naar Den Haag gestuurd waarin hij duidelijk aangeeft dat zijn nieuwe kabinet de Coho steunt. Het was vooral bedoeld als een geruststelling richting demissionair staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties, CDA).
Zelf ontkent premier dat hij ‘kiezersbedrog’ heeft gepleegd. “Den Haag wil ons geen ruimte geven, omdat ze zeggen: het vorige kabinet was al ver met de afspraken. We mochten niet opnieuw onderhandelen, maar aansluiten. Er is een enorme tijdsdruk geweest”, benadrukt Pisas na de Rijksministerraad. De schuld legt hij neer bij Nederland.
De premier blijkt door Den Haag aan zijn eigen brief en belofte te worden herinnerd. Hij had in diezelfde brief van juni een belangrijke toevoeging gedaan dat zijn nieuwe ministersploeg uitgaat ‘van continuïteit van bestuur’. Met andere woorden: het wiel wordt niet opnieuw uitgevonden.
Stilte vanuit de Tweede Kamer
Nog weinig Kamerleden spreken zich dit weekend openlijk uit. Alleen D66-Kamerlid Jorien Wuite heeft een korte reactie gegeven. Volgens haar ‘is de druk meer dan zorgelijk’. Wuite is al langer kritisch over de manier waarop de Nederlandse regering voorwaarden heeft gesteld.
Over ‘meer autonomie’ wil demissionair staatssecretaris Knops (CDA) voorlopig niets horen. Volgens hem heeft de coronacrisis opnieuw laten zien dat de eilanden Aruba, Curaçao en Sint-Maarten hun verantwoordelijkheid niet kunnen dragen. Ze zijn te afhankelijk geworden van Nederland, vindt hij.
Ook wat premier Mark Rutte (VVD) betreft moeten de eilanden daarom eerst flink hervormen. Het doel: eigen reserves gaan opbouwen en een sterkere overheid en economie krijgen. “We onderhandelen niet over ons voorstel“, zei Rutte eerder.
“Deze hulp is een aanbod van Nederland. We hoeven het niet te doen, dat doen we natuurlijk wel want ze hebben grote problemen. Maar dan is het niet gek dat je zegt: een aantal hervormingen moeten nu wél plaatsvinden.”
Minister Silvania zorgt voor ophef door media-optredenDe Curaçaose minister van financiën Javier Silvania (MFK) zorgde eerder deze week voor ophef op Curaçao en in Den Haag. Die concludeerde donderdag op de nationale nieuwszender NPO Radio 1 (bij De Nieuws BV) dat Knops en zijn ambtenaren óók het kabinet-Pisas ‘onder druk gezet’ hebben tot een akkoord. Anders dreigde de geldkraan dicht te gaan, zei Silvania. Knops was ‘volledig verrast’ door de uitspraken dat het akkoord verder aangepast moet worden, omdat hij ervan uit ging dat er de volgende dag een officieel akkoord zou komen. ‘Nederlandse ambtenaren van Binnenlandse Zaken hebben een andere kijk op de wereld’, volgens Silvania. Daardoor zouden ze de situatie op Curaçao niet begrijpen. Volgens de demissionair staatssecretaris hebben de uitspraken van Silvania ‘een behoorlijke impact hebben gehad op de vergadering’ van de Rijksministerraad. Na die vergadering – die tot einde van de middag duurde – wilde Silvania de pers in Den Haag niet meer te woord staan. Premier Pisas zei in reactie vanuit Willemstad: “Het is ongelukkig geformuleerd en hij had dit niet publiekelijk moeten uiten. Maar ik ga me niet van hem distantiëren, want zoals hij de situatie stelde, is het wel.” |
