Foto: Minister Raymond Knops in de Tweede Kamer

DEN HAAG – Minister Raymond Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties maakt zich ‘ernstig zorgen om de situatie in het detentiewezen van Sint-Maarten’. Maar benadrukt tegelijkertijd dat ‘het aan Sint-Maarten is om maatregelen te nemen om de situatie te verbeteren’.

De minister schrijft dit dinsdag in antwoord op de vragen die CDA-Kamerlid Chris van Dam in januari stelde over de onmenselijk detentieomstandigheden op Sint-Maarten. Aanleiding is weer een negatief oordeel van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) over hoe het eiland met gedetineerden omgaat.

Volgens het Europees Hof handelt Sint-Maarten in strijd met artikel 3 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM) door gevangenen langer dan toegestaan vast te houden in een politiecel. Ook is er geen juiste plek of specifieke behandeling voor gedetineerden met psychische problematiek.

OM: geen schending mensenrechten
Volgens het Openbaar Ministerie van Sint-Maarten ‘zijn er inmiddels een aantal verbeteringen aangebracht’. “Die verbeteringen zijn nog niet op het niveau waar alle betrokkenen ze zouden willen zien, maar in ieder geval is er een verbetering ten opzichte van de situatie ten tijde van de detentie van Corallo.”

Het Europees Hof oordeelde in 2018 dat Sint-Maarten de Siciliaanse casino-baas Francesco Corallo zes maanden lang onder ‘inhumane omstandigheden’ had vastgehouden in een politiecel zonder daglicht en ventilatie. Het Koninkrijk der Nederlanden kreeg toen een tik op de vingers en staat sindsdien onder toezicht van het Comité van Ministers van de Raad van Europa.

Omdat de situatie volgens het OM inmiddels is verbeterd ‘kan het oordeel van het Europees Hof nu niet worden geïnterpreteerd als een uitspraak over schending van mensenrechten’.

Ernstige zorgen blijven
Ondanks ‘de verbeteringen’ waar het OM over spreekt blijft politiek Den Haag zich ernstig zorgen maken.  CDA-Kamerlid Van Dam liet deze week aan Caribisch Netwerk weten de detentie-situatie op het eiland  “zeer zorgelijk” en “Koninkrijk-onwaardig” te vinden.

Het Kamerlid verdenkt het OM op Sint-Maarten er zelfs van ‘bewust de regels ten aanzien van maximale detentie in politiecellen te tarten’. “Omdat ze dat wel moeten in specifieke schrijnende gevallen én om het probleem op tafel te zetten. En terecht.”

Het OM zegt dat die suggestie ‘ten onrechte is’ en laat weten “dat het in alle zaken waarin een verdachte langer dan 10 dagen in de cellen in Philipsburg zou moeten blijven afweegt of de verdachte in vrijheid kan worden gesteld, of dat er ruimte kan worden gecreëerd in de Pointe Blanche gevangenis door het beëindigen of schorsen van de voorlopige hechtenis van een verdachte die in de Pointe Blanche gevangenis zit of door een veroordeelde voor te dragen voor een vervroegde invrijheidstelling.”

Gaat Den Haag ingrijpen?
Volgens artikel 43 lid 2 van het Statuut is ‘het waarborgen van menselijke rechten, vrijheden, rechtszekerheid en deugdelijkheid van bestuur een aangelegenheid van het Koninkrijk’ en zou Den Haag kunnen ingrijpen als Sint-Maarten zelf geen orde op zaken stelt. Maar nog niets wijst erop dat daar concrete plannen voor zijn.

Zo zegt minister Knops ‘samen met de minister voor Rechtsbescherming regelmatig contact te hebben met de minister van Justitie en de minister-president van Sint-Maarten’. “Waarin wij de urgentie van de situatie benadrukken en met klem verzoeken maatregelen te treffen.”

Ook verwijst Knops naar containercellen die Nederland in april vorig jaar ter beschikking stelde om het capaciteitsprobleem in Point Blanche aan te pakken. Daarmee lijkt de bal voorlopig nog steeds bij Sint-Maarten zelf te liggen.