Foto: Kustwacht Curaçao

WILLEMSTAD – Er zijn hele netwerken ontstaan in de afgelopen jaren om Venezolanen naar Curaçao te smokkelen. Dat blijkt uit het verhaal van de 32-jarige Venezolaanse Maria*. “Al bij vertrek uit Venezuela krijgt iedereen een Curaçaose simkaart mee.”

Bijna twaalf uur deed Maria erover om met een bootje vanuit Venezuela naar Curaçao te komen. Aan boord zaten 27 personen. In groepjes van vijf worden ze uit de boot gezet nabij Santa Barbara Resort bij het oostpunt van het eiland en moeten ze zwemmen naar de kust.

De Venezolaanse Maria vertelt over haar gevaarlijke oversteek naar Curaçao

Vijftienhonderd dollar heeft ze betaald voor de oversteek. “Een paar jaar geleden was de prijs nog vijfhonderd dollar. Inmiddels is de prijs gestegen, want het aantal Venezolanen dat de oversteek wil maken, is gegroeid”, zegt Maria.

Alles geregeld
Ze heeft nooit leren zwemmen. Een man helpt haar te blijven drijven als ze uit de boot moeten. Meerdere personen verwonden zich aan het scherpe rif. Als ze eraan terugdenkt, weet ze niet hoe het haar is gelukt om aan de kant te komen en tegen de hoge rotsen op de klimmen. “Adrenaline, denk ik.”

Vanaf het moment dat ze vertrekken uit Venezuela tot het moment dat ze aankomen op Curaçao wordt alles voor ze geregeld. Als ze vertrekken uit de haven, krijgen ze van de mensenhandelaren een Curaçaose simkaart mee. Hun telefoon stoppen ze in een waterdicht zakje. “Bij aankomst moesten we een lokaal nummer bellen, die stond al opgeslagen op de simkaart. Zo konden we aangeven dat we er waren en waar.”

Maria komt ongemerkt aan land. Door de knoek komt ze uiteindelijk in de buurt van Fuik. “Daar werden we opgehaald en naar een andere locatie gebracht.” Vijf andere personen uit het bootje hebben minder geluk. Zij worden diezelfde avond nog opgepakt door de vreemdelingenpolitie.

De rest wordt naar een huis gebracht en krijgen te horen waar ze gaan verblijven en waar ze gaan werken. Vele vrouwen moeten als vermaakdames ofwel ‘trago-meisje**’ aan de slag.

Smokkelnetwerken
Sinds de economische crisis in Venezuela proberen steeds meer Venezolanen via werk in het buitenland hun familie te ondersteunen. Inmiddels is de situatie in Venezuela zo verslechterd dat het minimumloon gedaald is naar 4 dollar per maand. Wat je daarvoor kan kopen? “Helemaal niks”, zegt Maria, “een zak meel en een paar eieren”.

En dus zijn er hele netwerken ontstaan om Venezolanen naar Curaçao te smokkelen voor werk om hun achtergebleven familieleden te helpen.

Het is niet de eerste keer dat Maria op Curaçao is. Ze is al een keer eerder uitgezet nadat ze door de vreemdelingenpolitie is aangehouden. De eerste keer dat ze op Curaçao was, kreeg ze een relatie met een Curaçaose man. Nadat ze was uitgezet, heeft de man geregeld dat ze in Venezuela zijn getrouwd.

Omdat de grenzen gesloten zijn en ze al een keer is uitgezet, besluit Maria illegaal terug te komen via een mensensmokkelaar per boot. Ze hoopt dat ze door haar huwelijk op Curaçao een verblijfs- en of werkvergunning kan krijgen.

Geen duidelijke cijfers over hoeveelheid Venezolaanse migranten

Het vluchtelingen-coördinatiebureau van de VN (OCHA) schatte in oktober 2018 dat er zo’n 16.000 Venezolanen op Aruba en 26.000 op Curaçao zijn. Volgens het Rode Kruis op Curaçao bevinden zich momenteel tussen de 6.000 en 16.000 ongedocumenteerde Venezolanen op het eiland. Goede registratie van het aantal Venezolaanse migranten ontbreekt.

Eenmaal terug op het eiland bleek dat de man al een vrouw heeft op Curaçao. Hij heeft het huwelijk met Maria ook niet ingeschreven. Illegaal en alleen blijft ze achter op Curaçao en moet gaan werken als trago-meisje. Net al de meeste Venezolanen moet Maria tien familieleden in Venezuela financieel ondersteunen. Ze zijn afhankelijk van het geld wat Maria hen elke maand stuurt.

Kustwacht kampt met beperkte middelen
Hoeveel Venezolanen via deze weg Curaçao bereiken, is niet bekend. Volgens Shalick Clement, woordvoerder van de Kustwacht hebben ze op dit moment niet genoeg middelen om alles tegen te houden. “De kuststrook is lang, we kunnen niet altijd en overal tegelijk zijn.”

Volgens de woordvoerder staan investeringen in radars en betere cameratoezicht op de agenda. “Met deze middelen krijgen we beter zicht op de kustlijnen en de wateren rondom het eiland.”

Voormalig trago-meisje Ana – foto: Kim Hendriksen

Bekijk ook het verhaal van Ana.

Nadat ze op Curaçao werd opgelicht en de grenzen met Venezuela werden gesloten, moest ze noodgedwongen aan het werk als trago-meisje.

*Gefingeerde naam. Echt naam is bekend bij de redactie.

*De term ‘trago-meisje’ is afgeleid van het Spaanse woord trago, wat ‘een drankje kopen’ betekent. De meisjes werken in snèks en krijgen een commissie voor het aantal drankjes dat ze mannen voor hen laten kopen, waarna de mannen ze betalen voor seks.