Foto: Tim van Dijk

PHILIPSBURG – Het wordt een extra drukke verkiezingsdag voor Sint-Maarten donderdag 9 januari, omdat op dezelfde dag ook een recordaantal van vijf cruiseschepen met gemiddeld meer dan 3000 toeristen en honderden bemanningsleden per schip, aanmeert. “Agenten uit Curaçao, Aruba en Bonaire zullen ons assisteren voor de openbare orde, veiligheid en ook verkeer te regelen”, zegt politiechef Carl John.

Het is traditie dat kiezers en partijaanhangers van stembureau naar stembureau trekken. Inclusief de duizenden cruisetoeristen die op dagtripjes gaan, neemt de politie dan ook extra maatregelen voor de verwachte verkeersdrukte.

Met drones die drie keer per dag live de situatie op de weg doorgeven en politiebegeleiding van toeristenbussen die op tijd weer terug moeten zijn in de haven voor de schepen vertrekken, legt John uit. Hij wil niet zeggen hoeveel agenten uit het buitenland komen om het lokale politiekorps te versterken.

Politiebureau’s zijn ook stembureau’s – foto: Tim van Dijk

Op donderdag mogen 23.130 mensen – een kleine 220 meer dan bij de laatste verkiezingen in 2018 – naar de stembus. Ze kunnen stemmen op een van de 111 kandidaten van zeven partijen die strijden voor vijftien zetels in het parlement.

De uitslag zal dit keer verrassend zijn vergeleken met voorgaande verkiezingen, omdat de grootste stemmentrekker Theo Heyliger van United People’s Party (UP) zich uit de actieve politiek heeft teruggetrokken. Ook de populaire nummer twee, Franklin Meyers, doet niet mee.

Zeven partijen doen mee – foto: Tim van Dijk

Heyliger en Meyers waren in 2018 samen nog goed voor 1.700 stemmen voor de UP, die nu wordt geleid door de van de United St. Maarten Party (USp) overgelopen Rolando Brison. Hij haalde in 2018 slechts 278 stemmen kreeg. Heyliger’s echtgenote Grisha staat overigens als nummer vier op de UP-lijst.Voor het eerst doen dit keer twee Nederlandse advocaten mee: voormalig hoofdofficier Cor Merx (18 op de UP-lijst) en Remco Stomp (6 op de lijst van de Verenigde Democraten (UD).

Geen betrouwbare peilingen
Afgaand op de stemmen die kandidaten in 2018 kregen, lijkt de National Alliance (NA) de grootste kanshebber om als winnaar uit de bus te komen. De huidige NA-kandidaten wonnen in 2018 samen 3.930 stemmen; UP volgt op grote afstand met 1.373 stemmen, gevolgd door UD (1.199) en de christelijke partij SMCP (1.042). Kandidaten op de lijst van de sterk afgezwakte USp kregen vier jaar geleden slechts 742 stemmen.

Er zijn geen betrouwbare peilingen voorhanden en de twee die inmiddels zijn gepubliceerd geven sterk uiteenlopende uitkomsten. Zo geeft de peiling van sxmelections.com de volgende uitslag: SMCP 35,9 procent; UD 25,6 procent; nieuwkomer PFP (Party For Progress) 15,4 en NA 12,8 procent.

Een peiling van stmaartennews.com geeft daarentegen de hoogste score aan de NA (36 procent), gevolgd door UP (28) en UD (17). SMCP krijgt in deze peiling slechts 9 procent en de PFP 4.

Geen waarnemers, wel kiescollega’s Anguilla

De regering van Sint-Maarten heeft geen internationale verkiezingswaarnemers uitgenodigd. Dit tot bezorgdheid van Nederlandse politici. Volgens de Sint-Maartense regering is het een kwestie van geld dat ze zegt niet te hebben. Maar volgens een laatste persbericht van de partijleider van SMCP heeft de Nederlandse regering aangeboden deze kosten te dragen. Of dat waar is, is nog niet bevestigd.

In december vorig jaar vertelde minister Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) aan Caribisch Netwerk dat er een aanbod lag vanuit Nederland. Maar dat de regering van Sint-Maarten had laten weten ‘er geen behoefte aan te hebben’. Later legt de premier van het eiland in de lokale media uit dat als Nederland de kosten wil dragen, dan was het geen probleem.

Jason Rogers, voorzitter van het hoofdstembureau, zegt dat zij wel ‘koninkrijkspartners’ hebben uitgenodigd. Dat zijn geen waarnemers, legt hij uit, want dat kan alleen de regering doen, maar het gaat om ‘collega’s van verkiezingsorganisaties uit de andere landen die dan te gast’ zijn. Dit keer was de uitnodiging gedaan aan de kiesraden van Nederland, Curaçao en Aruba, maar die konden niet ‘op korte termijn, vanwege de logistiek’, aldus Rogers.

Sinds een bijeenkomst in 2017 hebben de verkiezingsorganisaties afgesproken elkaar bij te staan met kennis. Rogers: “We hebben ook contacten met omliggende eilanden als Anguilla, St. Barths, US Virgin Islands, St. Thomas. De collega’s van Anguilla komen nu wel om te kijken hoe ons verkiezingssysteem hier werkt.”