DEN HAAG/ORANJESTAD – De Arubaanse regering is bezig met een oplossing te zoeken voor de impasse met Nederland over het toezicht op de financiën van Aruba. De Rijksministerraad geeft het eiland hiervoor meer tijd, tot 20 september, zegt de regering van premier Evelyn Wever-Croes.
Ook de Arubaanse parlementsvoorzitter Ady Thijsen zegt een oplossing te zoeken. Maar dat er wel ‘vertrouwen van beide kanten’ moet zijn. “Want juist onder het toezicht van de Rijksministerraad en CAft steeg Aruba’s schuldquota tijdens het vorige kabinet van 70 naar 93 procent bnp.”
Nederland moet daarom niet alleen met woorden maar ook daden moet komen, zoals door het geven van een ‘zachte lening’, zegt Thijsen. “Er kan dan een oplossing voor iedereen komen.”
Al jaren probeert Aruba Nederland zover te krijgen om garant te staan zodat ze leningen tegen een veel lagere rente (‘zachte’ leningen) kan afsluiten. Aruba’s schuld die door hoge rentekosten flink is opgelopen, zal daardoor behoorlijk afnemen.
parlementsvoorzitter Ady Thijsen
Ady Thijsen stelde samen met fractiegenoot Rocco Tjon een rapport op over het illegale en falende toezicht onder CAft en hoe het beter kan -foto Sharina Henriquez
Het Arubaanse parlement wijzigde de wet van financieel toezicht (Laft) in juni zodat het toezicht weer bij het parlement komt te liggen. Volgens staatssecretaris Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) is het onafhankelijk toezicht door de Rijksministerraad daarmee ‘om zeep geholpen’.
Sindsdien is er een impasse met drie spelers: het Arubaanse parlement dat wacht op haar eigen regering om de wetswijziging te bekrachtigen; de Arubaanse regering die naar het parlement moet luisteren maar ook afspraken heeft (protocol 2018) met de Nederlandse regering over het toezicht; en de Nederlandse regering die wil dat Aruba zich aan die afspraken houdt. De Arubaanse regering zegt nu dus aan een ‘alternatief’ te werken die ‘rekening houdt met de zorgen van het parlement én de Rijksministerraad’.
De zorgen in politiek Den Haag zijn groot, omdat de staatsschuld onder het vorige kabinet-Eman verdubbelde van 2 naar 4 miljard florin. Het huidige Arubaanse kabinet Wever-Croes probeert Den Haag te overtuigen dat zij wel verantwoordelijkheid zijn. Het overheidstekort daalde inderdaad, mede door belastingverhogingen.
Maar de bezuiniging op de enorme personeelskosten gaat niet snel genoeg, vindt ook het financieel toezichtsorgaan CAft, dat al dreigde met het advies aan de Rijksministerraad om Aruba een aanwijzing te geven. Daarbij lukt het de Arubaanse regering niet om op tijd (1 september aanstaande) haar begroting bij het parlement in te dienen. Daarmee overtreedt ze de grondwet.
