WILLEMSTAD – De economische en politieke situatie in Venezuela maakt dat steeds meer Venezolanen hun thuisland ontvluchten. Sommigen proberen de oversteek te maken per boot naar Curaçao, dat op 70 kilometer verderop ligt. Volgens antropoloog Ieteke ‘Inchi’ Witteveen stimuleert het huidige asielbeleid uitbuiting van deze kwetsbare groep.
“Ik hoor zojuist nog over een vrouw. Ze is naar Curaçao gekomen omdat haar zus borstkanker heeft, ze hoopt dat ze hier medicijnen kan krijgen voor haar zus. Huilend doet ze haar verhaal. De vrouw is in de wereld van ‘trago-meisjes’ terecht gekomen”, vertelt Witteveen. Trago-meisjes zijn vrouwen die worden gedwongen te werken als gezelschapsdame en prostitué.
Geen duidelijk asielbeleid
Witteveen zet zich in om de problematiek van Venezolanen op het eiland zonder verblijfspapieren onder de aandacht te brengen. “Dit is niet een op zichzelf staand verhaal, er zijn heel veel van dit soort verhalen bekend”, vertelt Witteveen. “Het ontbreken aan beleid rondom het aanvragen van asiel houdt deze problematiek in stand en dit stimuleert uitbuiting.”
De scheidingslijn tussen ongedocumenteerde oftewel illegalen en slachtoffer van mensenhandel is flinterdun, want niet elk trago-meisje is een slachtoffer van mensenhandel. Maar hoe bepaal je wie slachtoffers is en wanneer word je aangemerkt als illegaal?
Coördinator mensenhandel en mensensmokkel Curaçao, Norman Marchena legt het uit:
Door Kim Hendriksen
Aangehouden illegalen worden doorgaans vastgezet in een detentiecentrum. Er wordt in kaart gebracht hoe iemand hier is gekomen en onder welke omstandigheden ze hier verbleven. Zo wordt vastgesteld of iemand kan worden aangemerkt als slachtoffer van mensenhandel.
Norman Marchena legt uit wanneer iemand een illegaal is op Curaçao
Probleem is alleen dat de meisjes zich vaak niet bewust zijn dat ze slachtoffer zijn van mensenhandel of verklaren het werk uit vrije wil te doen. “De meisjes zijn vaak bang, hun familie wordt bedreigd, of ze zien geen andere uitweg omdat ze hun familie financieel moeten ondersteunen. Echter beslist deze verklaring wel het verdere verloop van het traject waar ze in terecht komen”, aldus Marchena.
Uitgezet worden of bescherming
Illegalen worden vrijwel meteen gedeporteerd naar land van herkomst. Vrouwen die worden aangemerkt als slachtoffers van mensenhandel en die bereid zijn om mee te werken aan een proces tegen de daders, worden in bescherming genomen op Curaçao. Marchena: “Er wordt vastgesteld of de vrouw medische en/of psychische hulp nodig heeft en de vrouw krijgt eerste basisbehoeften aangeboden; bed, water en brood. Op deze manier wordt gezorgd dat de vrouw zo’n proces fysiek en psychisch aankan.”
Om hoeveel vrouwen het gaat is op dit moment niet bekend. “De eerste stappen die Curaçao nu moet nemen is registratie van alle ongedocumenteerden op het eiland, zodat duidelijk wordt om hoeveel mensen het nou eigenlijk gaat”, aldus Witteveen.
