Mr. drs. Lydia Davelaar | Foto: Dick Drayer
WILLEMSTAD – De leegstand op Curaçao heeft grote, schijnbaar onbeersbare vormen aangenomen. Bijna 8.000 woningen zijn niet bewoond. Dat is ruim 19 procent van het totale huizenbestand op het eiland.
Lydia Davelaar studeerde af op dit onderwerp aan de Universiteit van Curaçao en gaf dit weekend een presentatie van haar resultaten aan belangstellenden in de wijk Muizenberg. Zij kwam er achter dat in veel gevallen culturele aspecten oorzaak zijn van de leegstand. Curaçaoënaars hebben een ‘testamententaboe’.
Lydia Davelaar in gesprek met Dick Drayer
Niet bespreekbaar
“Dat komt uit de tijd van de slavernij. We spreken elkaar liever niet aan op gevoelige zaken. In het huis van opa en oma woont inmiddels een oom of een tante, maar het huis is van alle erfgenamen. Voor de lieve vrede in de familie, maken we dat niet bespreekbaar. Of het huis komt leeg te staan, maar niemand in de familie durft er aanspraak op te maken”, aldus Davelaar.
Een oudere man in de zaal voegt toe: “Laatst vroeg ik aan mijn broer en zus, die in Nederland wonen, of we niet iets moesten regelen met het huis van Mamai. De eerste reactie was: wat scheelt haar, is ze ziek? Daarna werd ik gebeld door Mamai of ik haar soms dood wenste. Ik heb het maar laten rusten.”
Erfrecht
“Het niet vastleggen van de boedel in een testament, betekent uiteindelijk dat de wet het voor het zeggen krijgt”, zegt Davelaar. Sinds 2012 is het nieuwe erfrecht in werking getreden. Dat maakt het mogelijk om huizen, waarvan de eigenaar is overleden, weer terug te claimen als de familie er niets mee doet. Een eventuele koper moet dan een belanghebbende vinden, die een verzoek daartoe ondertekent. “Zo iemand kan de buurman zijn, die last heeft van ongedierte of illegale bewoning. Of die zijn huis in waarde ziet dalen door de verpaupering.”
Ook woningzoekenden hebben door de nieuwe wetgeving mogelijkheden om een leegstaand huis te kopen. Via een zogenaamde vereffenaar wordt dan uitgezocht of er rechthebbenden, erfgenamen zijn en wat hun erfdeel is. Indien die niet bereid zijn te verkopen, kan dat via de rechter wel geregeld worden, mits er een belanghebbende is, zoals bijvoorbeeld die buurman of Monumentenzorg.
Kas
De aankoopprijs wordt vervolgens in de consignatiekas van de Centrale Bank gestort. “Gedurende twintig jaar kunnen erfgenamen aanspraak maken volgens hun erfdeel op het bedrag dat in kas zit. Daarna vervalt het geld aan de staat.” Met de bijna 8.000 woningen die leegstaan, kunnen dit soort prodecures wel wat tijd in beslag nemen. “Maar we moeten toch ergens beginnen”, zegt Davelaar.
Door Dick Drayer
—–
Lydia Davelaar rondde dit jaar haar rechtenstudie af aan de Universiteit van Curaçao. Met de scriptie ‘De wettelijke vereffening volgens het nieuwe erfrecht: een oplossing voor onbewoonde huizen in Curaçao?’ won zij de Van Eps Kunneman Van Doorne scriptieprijs 2015 voor de beste masterscriptie.
Gouverneur Lucille George-Wout ontving een exemplaar van de scriptie uit handen van Lydia Davelaar