Curaçao houdt adem in door militaire spanningen: politiek wil snel duidelijkheid

Foto: Parlement van Curaçao. Vice-premier Charles Cooper informeert fractieleiders.

Aan de Sha Caprileskade liggen de Venezolaanse fruitbarkjes (verkopers van fruit) in het ochtendlicht. Handelaren stapelen hun mango’s alsof het een dag als alle andere is. Maar boven het water hangt iets dat niet zichtbaar is, alleen voelbaar. Voor de kust zijn twee Amerikaanse oorlogsschepen te zien, en dat maakt mensen op Curaçao onrustig.

Terwijl het leven op het eiland gewoon doorgaat, klinkt in de Staten een andere toon. Fractieleiders willen weten wat deze militaire bewegingen betekenen voor de veiligheid van het eiland.

Politieke zorgen stapelen zich op
De oproep voor een spoedbijeenkomst kwam onlangs van de fractieleiders van PAR, MAN/PIN, PNP en MFK. Zij wilden zo snel mogelijk uitleg van de regering en de veiligheidsdiensten. Vooral over de vraag of de Forward Operating Location (FOL), de Amerikaanse militaire post op Curaçao, een rol kan spelen in operaties van de Verenigde Staten in de regio. Vice-premier Charles Cooper praatte samen met adviseurs van de regering de Statenleden vorige week bij.

Volgens Quincy Girigorie (PAR) volgen de spanningen elkaar in hoog tempo op. Hij wijst op militaire acties op Venezolaans grondgebied, diplomatieke irritaties tussen Venezuela en Trinidad en Tobago over Amerikaanse trainingen, en het recente besluit van het Verenigd Koninkrijk om geen gevoelige informatie meer te delen met de VS.

“Het aantal gevechtsschepen neemt toe en Venezuela bereidt zich voor op een mogelijke invasie,” zegt hij. “Of het zover komt valt nog te bezien, maar de spanningen voor onze kust moeten Curaçao tot bedachtzaamheid brengen.”

‘Zijn we als eiland echt voorbereid?’
Voor fractieleider Giselle McWilliam (MAN/PIN) ligt de zorg vooral bij de mensen op Curaçao. Zij vindt dat het eiland niet klaar is voor mogelijke gevolgen van een escalatie. “De veiligheid van onze bevolking en de impact op onze economie wegen het zwaarst,” zegt ze. “We zijn voor een groot deel afhankelijk van toerisme.” McWilliam had graag gezien dat de overheid de bevolking eerder bewust had gemaakt van praktische dingen. “Iedereen zou een noodpakket moeten hebben. Cash geld. En hoeveel maanden voedsel hebben we eigenlijk in voorraad? Dat weten we niet.”

Een bredere blik op de geopolitiek
Buitenlandexpert Sidney ‘Bicho’ Justiana, kijkt vooral naar het grotere plaatje achter de spanningen. Hij gelooft niet dat een daadwerkelijke invasie waarschijnlijk is, maar waarschuwt dat de situatie wel serieus moet worden genomen.

Volgens hem speelt er achter de schermen een ingewikkeld machtsspel tussen grote landen. “Er wordt veel onderhandeld. China en Rusland zien zichzelf als strategische partners van Venezuela, en dat maakt directe militaire actie minder waarschijnlijk. Maar de spanningen nemen wel toe, dat zien we allemaal.”

Justiana benadrukt dat Curaçao verstandig met zijn positie moet omgaan. “We moeten voorzichtig blijven en zo neutraal mogelijk. Als Curaçao te duidelijk kiest voor één kant, kan dat gevolgen hebben voor hoe Venezuela het eiland benadert.”

Ook in Nederland groeit de aandacht
De zorgen blijven niet beperkt tot de eilanden. In Nederland zijn inmiddels Kamervragen gesteld door de Tweede Kamerleden Mikal Tseggai en Kati Piri (GroenLinks-PvdA). Zij willen weten hoe het kabinet omgaat met de Amerikaanse aanvallen op vermeende drugsboten, en of het Koninkrijk – net als het Verenigd Koninkrijk en Canada – overweegt tijdelijk te stoppen met het delen van inlichtingen.

Ook vragen zij of via de kustwachtsamenwerking, of het gebruik van het vliegveld op Curaçao, op geen enkele manier wordt bijgedragen aan operaties die in strijd kunnen zijn met het internationaal recht. Daarnaast willen de Kamerleden weten hoe de lokale bevolking op Curaçao, Aruba en Bonaire wordt geïnformeerd over de situatie, en hoe verwarring door de verdeling van bevoegdheden binnen het Koninkrijk wordt voorkomen.

De vraag die blijft hangen
Ook Girigorie ziet risico’s als het Koninkrijk ervoor kiest informatie te blijven delen met de VS, of als de FOL een rol speelt in operaties. “Het antwoord op die vragen kan bepalend zijn voor de houding van Venezuela tegenover Curaçao,” zegt hij. “En dat komt bovenop de sociale, culturele en economische banden die we al hebben.”