De Curaçaose percussionist Vernon Chatlein (41) is in Nederland op 31 oktober onderscheiden met de Black Achievement Award in de categorie ‘kunst en cultuur’. De prijs erkent zijn bijdrage aan de Afro-Caribische muziek en zijn vernieuwende manier van werken. “Het is eervol dat mijn werk gezien wordt, zeker vanuit de black community,” zegt Chatlein. “Maar ik ben niet zo bezig met prijzen. Ik had niet eens een speech voorbereid,” lacht hij.
De Black Achievement Award is een prestigieuze onderscheiding voor mensen met Afrikaanse roots die een bijzondere bijdrage leveren aan de samenleving. Voor Chatlein voelt het vooral als een moment van waardering voor zijn jarenlange inzet om Curaçaose ritmes en instrumenten een plek te geven in hedendaagse muziek.
Eerder al bekroond in Nederland
In 2024 won Chatlein de Gieskes-Strijbis Podiumprijs, de grootste podiumprijs van Nederland. De jury prees vooral zijn voorstelling Voices from Letters: Kiminá, waarin hij samen met choreograaf Remses Rafaela de Curaçaose traditionele muziek- en dansvor tambú opnieuw vormgeeft in een moderne compositie van muziek en dans. Volgens het juryrapport “straalde Chatleins verbindende kracht van het podium af.”
Van Curaçao tot Cuba en Nederland
Chatlein (Curaçao, 1984) groeide op met Afro-Caribische ritmes en studeerde muziek aan de Edgar Palm Music School op Curaçao, het Conservatorio Amadeo Roldán in Havana (Cuba) en later jazzslagwerk aan het Conservatorium van Amsterdam. Tijdens zijn studie sloot hij zich aan bij de band van de Curaçaose pianist en componist Randal Corsen, die hem inspireerde om zijn Curaçaose muzikale roots te blijven koesteren binnen de jazz. Sindsdien speelde Chatlein op internationale podia, waaronder het North Sea Jazz Festival, Baltimore-Washington Jazz, en het Caribbean Sea Jazz Festival op Aruba.
Vernon Chatlein. Foto: Eddy Westveer
Onderzoek naar de oorsprong van de klank
Hoewel hij in Nederland woont, blijft Chatlein nauw verbonden met zijn geboorte-eiland. Hij keert regelmatig terug naar Curaçao, zoals nu, om zich te verdiepen in traditionele muziek en instrumenten. “Ik wil dieper ingaan op de oorsprong van de instrumenten en de ritmes,” vertelt hij. “Sommige bestaan bijna niet meer. Ik wil ontdekken hoe we die klanken kunnen terugbrengen, zodat ze niet verdwijnen, maar juist verder groeien.”
Zijn onderzoek vormt de basis van het platform Voices from Letters, waarin muziek, archief en podiumkunst samenkomen. De serie bestaat uit drie delen: Zikinzá (2020), Imershón (2021) en Kiminá (2024). Elk deel onderzoekt een ander aspect van de Curaçaose muziekgeschiedenis en vertaalt die tradities naar een eigentijdse vorm. “Als je zegt dat een onderzoek klaar is, betekent dit dat je bent gestopt,” zegt Chatlein. “Dit is iets wat altijd doorgaat, telkens als ik iets nieuws ontdek of uitvoer.”
Traditie levend houden
Voor Chatlein is het bewaren van erfgoed vooral een kwestie van doen. “Door te blijven spelen, uit te voeren en te ontdekken, geef je die instrumenten opnieuw leven,” legt hij uit. “De oudere generaties hebben het allemaal achtergelaten voor ons. Nu moeten wij ervoor zorgen dat het blijft bestaan en zich verder ontwikkelt.” Zijn klankarchief omvat inmiddels meer dan veertienhonderd opnames, die hij gebruikt om nieuwe muziek en voorstellingen te maken. “Ik kijk steeds wat de beste vorm is om mijn onderzoek te presenteren, of dat nu een voorstelling, muziek of tentoonstelling is.”
Kennis delen met jongeren
Naast zijn eigen optredens geeft Chatlein workshops en lezingen. “Ik probeer mijn werk toegankelijk te houden,” zegt hij. “Alles wat ik doe, wil ik delen. Zo blijft het levend. En hopelijk inspireert het jonge mensen om ook te ontdekken waar onze muziek vandaan komt.” Hij probeert zijn werk zoveel mogelijk open te houden, ‘als een open source’, zoals hij het zelf noemt. “Zodat iedereen die geïnteresseerd is, erbij kan.”
Samenwerking met de University of Curaçao
Op dit moment werkt Chatlein aan een samenwerking met de University of Curaçao, om zijn onderzoek verder te verdiepen. “Dat is de volgende stap,” zegt hij. “Zo kunnen we samen de kennis over onze muziek verder uitbouwen en bewaren.” Voorlopig blijft hij nog enkele maanden op het eiland. “Ik heb geen concrete plannen om terug te gaan. Voor nu blijf ik hier. Er is nog genoeg te ontdekken.”
