De toestemming van de Amerikaanse president Donald Trump aan de CIA om operaties uit te voeren in Venezuela, zorgt voor onrust op Curaçao. Het ligt op korte afstand van de Venezolaanse kust en bewoners vragen zich af of er risico’s zijn als de spanningen verder oplopen.
Vissers vragen zich af of ze nog veilig zijn
De nieuwe Amerikaanse operaties zouden gericht zijn op de bestrijding van drugskartels, maar volgens waarnemers speelt er meer. Op social media vragen vissers zich af of ze nog zonder gevaar kunnen uitvaren. Commandeur Walter Hansen, Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied en directeur van de Kustwacht, zegt dat er geen reden is tot paniek. “Defensie is verantwoordelijk voor de veiligheid van het Koninkrijk, ook in het Caribisch deel,” zegt Hansen. “Binnen de twaalfmijlszone garanderen wij de veiligheid. Mijn advies aan vissers is om in de eigen territoriale wateren te blijven.”
Het Nederlandse marineschip Zr.Ms. Den Helder vaarde maandag 20 oktober ceremonieel Willemstad binnen. Volgens Hansen is de komst van het bevoorradingsschip niet ingegeven door de huidige politieke spanningen. “De reis van het schip is al een jaar geleden gepland voor technische beproevingen in warm water en hoge luchtvochtigheid. Dat heeft niets te maken met de situatie in Venezuela,” legt hij uit. Hansen benadrukt dat Defensie alert is, maar dat er op dit moment geen sprake is van directe dreiging. “We volgen de situatie, communiceren met de regeringen van Aruba, Curaçao en Bonaire en handelen waar nodig. Mensen kunnen rustig slapen,” zegt hij.
Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied commandeur Walter Hansen (links) en Commandant van het ‘Combat Support Ship’ Zr.Ms. Den Helder kapitein-luitenant ter zee Stef-Jan Veenstra. Foto’s Kim Hendriksen
Zr.Ms. Den Helder.
Onzekerheid over mogelijke gevolgen
Journalist en NOS-corresondent Dick Drayer, die al jaren verslag doet van geopolitieke ontwikkelingen in de regio, noemt de situatie ‘zorgwekkend’, maar niet direct gevaarlijk voor de eilanden. “Wat Trump doet is in principe illegaal, maar door de operaties te bestempelen als terrorismebestrijding maakt hij ze juridisch mogelijk,” zegt Drayer. “Hij voert deze acties buiten de bestaande internationale coalitie uit waar ook Nederland, Frankrijk en Engeland in samenwerken. Dat maakt het riskant.”
Volgens Drayer ligt het risico vooral in hoe de Venezolaanse president Nicolás Maduro de Amerikaanse acties interpreteert. “Als Maduro de indruk krijgt dat de eilanden meewerken aan Amerikaanse operaties, kan hij ze als onderdeel van het conflict zien. In dat geval worden de eilanden kwetsbaar,” zegt hij. Maduro heeft volgens Drayer de Verenigde Naties (VN) benaderd om de acties te veroordelen, maar heeft nog niet militair gereageerd. De Amerikaanse schepen opereren voor zover bekend vanuit Puerto Rico, niet vanuit de ABC-eilanden. “Dat wijst erop dat de Amerikanen voorzichtiger proberen te zijn,” zegt Drayer.
Economische afhankelijkheid van Venezuela
De angst dat de eilanden in een conflict worden meegesleurd, is volgens Drayer reëel, vooral op economisch vlak. “Tijdens de Coronaperiode zagen we wat er gebeurt als Venezuela de handel tijdelijk stillegt. De prijzen van groente en fruit stegen toen met honderden procenten. Als Maduro opnieuw economische maatregelen neemt, raakt dat de eilanden direct.” Over militair gevaar is hij minder bezorgd. “Een aanval op de eilanden acht ik uiterst onwaarschijnlijk. Maduro weet dat de Verenigde Staten militair veel sterker zijn. Maar hij kan wel economische druk uitoefenen of kleine provocaties gebruiken om aandacht te trekken.”
Waakzaam op zee
Zowel Hansen als Drayer wijzen erop dat vissers extra voorzichtig moeten zijn. “De zee tussen de eilanden en Venezuela is klein en er is nauwelijks sprake van internationaal water,” zegt Drayer. “Bovendien worden drugs vaak vervoerd met vissersboten, waardoor het vanuit de lucht moeilijk te zien is wie waarvoor vaart. Voor vissers en kleine vaartuigen is het dus verstandig om extra alert te zijn.” Hansen bevestigt dat Defensie paraat staat. “We zijn waakzaam en monitoren de situatie voortdurend. Mocht zich iets voordoen, dan handelen wij in overleg met de betrokken regeringen.”
Rust bewaren
Volgens Drayer is er voor bewoners geen reden tot paniek. “Voor de eilanden als samenleving zie ik geen directe dreiging. Alertheid is goed, maar stilte en kalmte zijn nu verstandiger. Wie de zee op gaat moet opletten, maar voor de rest is het vooral afwachten hoe deze situatie zich ontwikkelt.” Commandeur Hansen sluit zich daarbij aan. “Ik begrijp dat mensen zich zorgen maken, maar op dit moment is er geen acute dreiging. Defensie is alert en waakzaam. Dat moet voldoende geruststelling bieden.”
Maduro: ‘Venezuela heeft 5000 raketten om VS te bestrijden’
De Venezolaanse president Nicolás Maduro heeft woensdag 22 oktober tijdens een televisie-uitzending verklaard dat zijn land beschikt over 5000 Russische Igla-S-raketten om Amerikaanse troepen in het Caribisch gebied te bestrijden. Volgens Maduro zijn de korteafstandsraketten geplaatst op strategische luchtafweerposities “om de vrede te waarborgen”. Zijn uitspraak volgt op de recente toestemming van de Amerikaanse president Donald Trump voor CIA-operaties in Venezuela.
