In de serie over vergeten helden van Curaçao belichten we figuren die een cruciale rol hebben gespeeld in de geschiedenis van het eiland, maar wier namen vaak in de vergetelheid zijn geraakt. Dit tweede artikel in de reeks richt zich op de vrouwen die een weg baanden voor de huidige generatie, met bijzondere aandacht voor het werk van Jeanne Henriquez. Als cultureel onderzoeker en schrijfster heeft ze door middel van haar publicatie ‘Kòrsou su muhénan pionero’ (De vrouwelijke pioniers van Curaçao) de verhalen van innoverende Curaçaose vrouwen vastgelegd.
Een stem voor vergeten vrouwen
In 2002 bracht Jeanne Henriquez het boek Kòrsou su muhénan pionero uit, een waardevol naslagwerk dat de biografieën van 75 vrouwen beschrijft die op diverse terreinen in de Curaçaose samenleving hun stempel hebben gedrukt. Deze vrouwen, pioniers in sectoren zoals onderwijs, politiek, cultuur en de sociaal-economische ontwikkeling, werden vaak niet gezien of erkend in hun tijd. Het werk van Henriquez brengt deze vergeten heldinnen naar de voorgrond en geeft hen een stem die hen jarenlang werd ontzegd.
“De eerste heeft het altijd moeilijker dan de rest,” vertelt Henriquez. “Zij zijn de deur-openers voor anderen, en vaak worden hun prestaties niet direct erkend. Maar zij hebben wel de weg vrijgemaakt voor de generaties die volgen.”
Jeanne Henriquez Foto Extra
Innoverende vrouwen in alle sectoren
In haar boek beschrijft Jeanne Henriquez de verhalen van vrouwen die op verschillende vlakken de weg hebben vrijgemaakt voor anderen. Een van deze pioniers is Angela Altagracia de Lannoy-Willems de eerste vrouw in het Curaçaose parlement, die een belangrijke rol speelde in de politieke emancipatie van vrouwen op het eiland. Daarnaast vertelt Henriquez het bijzondere verhaal van de eerste vrouwen
die in de jaren zestig als straatvegers werkten. Ze werden vaak over het hoofd gezien, maar hun bijdrage aan de samenleving was essentieel.
Henriquez legt uit hoe ze dit verhaal ontdekte: “Ik ben naar Selikor gegaan en heb daar gevraagd naar de vrouwen die dit werk deden. Uiteindelijk heb ik een aantal van hen kunnen interviewen. Hun verhalen zijn van onschatbare waarde, omdat ze laten zien hoe moeilijk het was om als vrouw in die tijd een baan te krijgen en serieus genomen te worden.”
Deze vrouwen zetten een belangrijke stap voor latere generaties door te laten zien dat vrouwen in elke sector een rol kunnen spelen, hoe bescheiden die op het eerste gezicht ook lijkt.
Obstakels en doorbraken voor vrouwen
Ondanks de indrukwekkende prestaties van deze pioniers, kregen zij vaak te maken met obstakels en vooroordelen. Vrouwen moesten, zoals Henriquez het verwoordt, “twee keer zo hard werken” om serieus genomen te worden. Naast hun professionele taken droegen zij vaak ook de verantwoordelijkheid voor het gezin, de zorg voor kinderen en ouderen.
Dit werd vaak als vanzelfsprekend beschouwd, waardoor hun prestaties in het publieke domein minder opvielen. Henriquez wijst erop dat hoewel er in de afgelopen decennia veel vooruitgang is geboekt, er nog steeds werk aan de winkel is om echte gelijkheid te bereiken.
Vrouwen worden nog te vaak geconfronteerd met dubbele verantwoordelijkheden en een onevenwichtige verdeling van zorgtaken, zelfs nu ze op de arbeidsmarkt aanwezig zijn.
Het belang van zichtbaarheid
Henriquez schreef Kòrsou su muhénan pionero met als doel deze vrouwen zichtbaar te maken. “Vrouwen hebben altijd hard gewerkt en een belangrijke rol gespeeld in onze samenleving, maar hun prestaties worden vaak niet gezien. Met dit boek wilde ik die onzichtbaarheid doorbreken en de weg vrijmaken voor jongere generaties om te zien wat er mogelijk is.”
Hoewel het boek in 2002 werd uitgebracht, is het volgens Henriquez nog niet breed genoeg bekend. Ze benadrukt dat de verhalen van deze pionierende vrouwen belangrijk zijn voor de nieuwe generaties, vooral binnen het onderwijs op Curaçao. Hopelijk komt haar werk opnieuw in de spotlight en krijgt het een grotere rol in het bewustzijn van de gemeenschap, zodat de inspanningen van deze vrouwen niet vergeten worden.
Een roep om eerherstel
Het werk van Henriquez sluit aan bij de bredere beweging op Curaçao om eerherstel te eisen voor vergeten helden, zoals eerder gebeurde voor activisten als Medardo de Marchena. Ze hoopt dat de verhalen van deze pioniersvrouwen niet alleen gelezen worden, maar ook worden erkend als een integraal onderdeel van Curaçao’s geschiedenis.
Het eerbetoon aan deze vrouwen is nog in opbouw, maar Henriquez blijft hoopvol. “Er zijn zoveel verhalen die nog verteld moeten worden,” zegt ze. “Het is tijd dat we onze vrouwelijke helden de erkenning geven die ze verdienen.”
Met Kòrsou su muhénan pionero als leidraad, wordt een nieuw licht geworpen op de cruciale rol die vrouwen hebben gespeeld in de ontwikkeling van Curaçao. Dit tweede artikel in de serie Vergeten helden van Curaçao herinnert ons eraan dat de weg naar gelijkheid is geplaveid door moedige pioniers die, ondanks de tegenwerking, hun stempel op de geschiedenis hebben gedrukt.
