Bonaire heeft sinds begin dit jaar te maken met een stijgend aantal dengue gevallen. In totaal gaat het om 18 meldingen van de infectieziekte die veroorzaakt wordt door de tijgermug.
“Dat is op dit moment niet alarmerend, maar we blijven kijken of het niet erger wordt”, zegt arts en epidemioloog Izzy Gerstenbluth tijdens een persconferentie. De afgelopen twee jaar is er op Bonaire geen dengue geweest. “Sterke stijgingen die langdurig aanhouden, willen we zien te voorkomen.”
De laatste uitbraak was in 2012. “Daarna hebben we wel in 2015 chikungunya gehad en in 2016 zika”, vertelt Joey van Slobbe van de afdeling Publieke Gezondheid. “Maar daarna is het wat muggeninfecties betreft heel rustig geweest.”
Toch was het volgens van Slobbe een kwestie van tijd voor dengue deze kant op zou komen. “Er is veel regen gevallen, de populatie is gegroeid, maar ook klimaatverandering speelt mee.”
Ook was 2023 sowieso het jaar met de meeste gerapporteerde gevallen ooit in Zuid-Amerika en de Caribische regio in de afgelopen 40 jaar. “Dan kun je verwachten dat het hiernaartoe komt. Op de andere eilanden zien we hetzelfde gebeuren.”
‘Zeker meer gevallen’
Wordt er momenteel genoeg getest op dengue? Gerstenbluth: “Ja wat is genoeg? De huisartsen zijn ervan op de hoogte en we zien wel een toename van het aantal testen dat wordt gedaan.”
Toch wordt verwacht dat het aantal dengue gevallen hoger ligt dan nu bekend is, omdat niet iedereen naar de dokter gaat of zich laat testen. “Een groot deel van de mensen die het krijgt, wordt er niet ziek van”, vertelt van Slobbe. “Zij blijven dus buiten beeld.”
Ook komen de meeste symptomen zoals koorts, hoofdpijn en spierpijn, overeen met normale griep waardoor mensen het misschien ook niet altijd weten. Symptomen zoals huiduitslag en pijn achter de ogen horen vaker bij dengue.
Gerstenbluth denkt ook dat er mensen zijn die het nut van testen misschien niet inzien. “Misschien denken ze: wat heeft het voor zin? Er zijn toch geen medicijnen voor.” De klachten gaan meestal na een of twee weken over.
Huisbezoeken
Toch is het volgens Publieke Gezondheid belangrijk dat mensen met klachten zich blijven melden. Na elke melding van een persoon die mogelijk dengue heeft, komt de gemeente bij mensen in de tuin controleren op broedplaatsen. “Muggen houden van plekken met stilstaand water in bijvoorbeeld autobanden, foambakjes en tonnen”, vertelt van Slobbe.
Verder houdt de gemeente ook controles op andere plekken op het eiland. “In de regenperiode gaan we regelmatig kijken bij bijvoorbeeld het ziekenhuis en verschillende scholen.”
Hele eiland sprayen gaat niet gebeuren
Gif sprayen op grote delen land – zoals je soms in Europese landen ziet gebeuren – gaat volgens van Slobbe zeker niet gebeuren op Bonaire. “Dat heeft wel degelijk effect op de natuur, andere insecten en op ons. Ook hebben ze de afgelopen jaren gezien dat het ook geen effect heeft op het voorkomen van dengue gevallen of epidemieën.”
Verwachtingen komende tijd
Van Slobbe vindt het moeilijk om te voorspellen hoe dengue zich de komende tijd zal ontwikkelen. “Als mensen maatregelen nemen, als klachten melden, de tuin controleren op water, kan het wel ingedamd worden. Al hangt dat wel af van regenval en wat er in de regio verder gebeurd.”
En wanneer spreek je dan wel echt van een uitbraak? Gerstenbluth: “Als iets vaker voorkomt dan wat normaal is voor die plek en periode van het jaar, dan kun je spreken van een uitbraak.”
“Voorgaande jaren was er niet zoveel dengue dat het daarop leek, maar sinds 2010 is de bevolking van Bonaire ook toegenomen met mensen die misschien nooit eerder dengue hebben gehad. Dus dat er meer gevallen zijn, is ook deels het gevolg daarvan.”
Het is nog niet bekend welke vorm van dengue momenteel het meeste voorkomt op Bonaire. Er zijn vier verschillende vormen. De komende tijd wordt in Nederland bloedonderzoek gedaan. “Dat is voor ons belangrijk om te weten, omdat je van sommige typen zieker wordt”, zegt Gerstenbluth. “Ook weten we dan of het eerder is rondgegaan.”
