Stanley Brown (84), befaamd als één van de drie leiders van de 30 mei-opstand in 1969, is overleden. Curaçao neemt afscheid van deze revolutionair en wereldverbeteraar met humor.
Twee dagen eerder sprak Brown nog op de begrafenis van oud-vakbondsman Hubert ‘Bebe’ Rojer (88). Hij deed dat in een karakteristiek wit gewaad met lange grijze baard en scherp als altijd.
Brown kan je de laatste revolutionair van het eiland noemen. In de jaren zestig richtte hij de revolutionaire krant Vito op. Vanwege de inhoud van die krant werd hij meerdere keren vastgezet. Samen met Wilson ‘Papa’ Godett en Amador Nita was hij de aanjager van de arbeidersopstand ‘trinta di mei’ in 1969 die voor een grote, maatschappelijke omwenteling zorgde in de Curaçaose samenleving.
Met dezelfde Nita en Godett – die al eerder zijn overleden – richtte hij enkele maanden erna de partij Frente Obrero Liberashon 30 di Mei op, en werd hij bij de verkiezingen van september 1969 in het parlement gekozen. Om daar te komen, moest hij wel worden vrijgelaten uit de gevangenis; een gevolg van zijn rol in de opstand. Hij kon er later smakelijk over vertellen.
Net benoemde Statenleden Nita, Brown en Godett in 1969(vlnr). Tweede van links is gouverneur Cola Debrot.
Wereldverbeteraar met humor: ‘weetjehoe?’
Brown was een wereldverbeteraar met humor. Eén van de laatste keren dat ik hem sprak, was op de begrafenis van oud-politieagent ‘Feo’ Sulvaran. Brown vertelde me na afloop met een grote glimlach, hoe én hoe vaak hij door Sulvaran was gearresteerd. Zijn verhalen zijn doorspekt met het opvallend stopwoord ‘weetjehoe?’.
Hij was ook zijn hele leven bezig met nadenken over en ageren tegen de samenleving. Vijftien jaar geleden leidde dat tot een reeks columns in het Antilliaans Dagblad, waarbij ik de ruwe versies in goede banen mocht brengen. De columns gaven weer hoe hij dacht over de samenleving en welke kant Curaçao volgens hem op zou moeten.
Daarbij spaarde Brown niemand. Zo schreef hij op 30 januari 2006:
“Ik zoek vandaag naar een synchronisatie van mijn rationele en emotionele gevoelens. Vandaag, vierentwintig dagen na de dood van mijn 87 jarige moeder. Vandaag, vier dagen nadat deze bevolking, door het groot kapitaal gekocht en via de zogenaamde vrije pers gemanipuleerd, 37 jaar na dertig mei 1969, binnen het associatiemodel, de politieke macht weer in handen heeft gegeven aan de rechtse witte elite en hun zwarte bomba’s Navarro, Cooper en De Lannooy.
Wie betaalt eigenlijk deze dure campagnes en good press van Navarro, Emely, Godett, George, Berkemeyer en hoeveel hebben zij te bepalen daardoor?”
Brown gekleed in een ‘dashiki’ bij de begrafenis van Bebe Rojer op 14 november (foto: Extra)
Curaçao als provincie van Nederland
Lang na het radicaal socialistische experiment met FOL, koos hij zelf voor een totaal andere weg: de partij C’93, die als belangrijkste punt had om van Curaçao een provincie te maken van Nederland. De keuze leverde weinig stemmen op, maar Brown zat niet bij de pakken neer. Hij bleef lezen, denken en praten over een betere toekomst van zijn geliefde Curaçao.
Na het bekend worden van zijn dood, stroomde sociale media vol met herinneringen aan deze kleurrijke revolutionair, die bijna 50 jaar was getrouwd met Anne-Marie Braafheid. In 1968 was zij de eerste zwarte vrouw verkozen tot ‘runner-up’ bij de Miss Universe-verkiezingen.
En meteen klonk ook een verzuchting: kreeg Brown tijdens zijn leven wel voldoende erkenning voor zijn daden? Hij werd door veel politici gezien als een luis in de pels. Maar had hij niet eerder geëerd moeten worden, vragen sommigen zich af .
Brown zelf had er ongetwijfeld smakelijk om kunnen lachen: weetjehoe?
