WILLEMSTAD – De Covid-19 pandemie laat nog steeds haar sporen achter bij de culturele instellingen op Curaçao. Terwijl sommige musea met grote beperkingen zijn heropend, worden andere instellingen achter gesloten deuren nog steeds geconfronteerd met de gevolgen van de gezondheidscrisis.
Van de ruim 25 musea die lid zijn van de Association of Museums & Heritage of Curaçao ontvangen slechts vier overheidssubsidie. De rest is volledig afhankelijk van giften, particuliere weldoeners en bezoekers. Om te kunnen overleven, moesten enkele musea snijden in hun personeelsbestand.
Niet alle musea hebben het gered. Zo sloten Museo Tula, Plein Air Gallery en Museum of Natural History hun deuren. Anderen zijn nog steeds enkel op afspraak te bezichtigen.
‘2020 zou een topjaar worden’-Thamara Moreno-Vervuurt, Maritime Musuem
Sinds 2017 zag het Maritime Museum een stijgende lijn in zijn bezoekerscijfers. Van 12.500 in 2017 naar 14.500 in 2019. “2020 zou een topjaar worden”, zegt museummanager Thamara Moreno-Vervuurt. Maar toen overspoelde het coronavirus de wereld. Het cruisetoerisme – dat 80 procent van de museumbezoekers levert – kwam tot stilstand.
Thamara Moreno-Vervuurt (m) van het Maritime Museum met vrijwilligers Michaela Kuckelkorn-Smeets (r) en Stephan Smeets (l) -foto: Nelly Rosa
Nu is het museum in Scharloo twee keer per week open: op woensdag en zaterdag. Én als er een cruiseschip in de haven ligt. Het museum is echter nog niet in rustiger vaarwater gekomen.
Volgens Vanessa Martie, cruisemanager bij FBTT Travel, worden de tours niet als vanouds geboekt. Bij de heropening van het cruisetoerisme was de bezettingsgraad laag en bleven de meeste passagiers aan boord. Inmiddels is dat weer veranderd. De cruisemaatschappijen laten de teugels vieren. Curaçao is een free-flow port. Passagiers kunnen op eigen initiatief het eiland verkennen.
“Desondanks zijn er nog cruisemaatschappijen die bubbeltours eisen. Musea zijn niet in dit pakket opgenomen omdat de collecties in een gesloten ruimte zijn.”
‘ Mensen zijn meer op zoek naar een ervaring, zoals het strand’-Vanessa Martie, FBBT Travel
Sinds de start van het cruiseseizoen in september heeft FBTT Travel twee tours naar het Maritime Museum kunnen organiseren. Het museumbezoek wordt aan Duitse schepen zoals Aida aangeboden.
“Onlangs moesten we een geplande tour afgelasten vanwege weinig animo. Het toerisme is aan het veranderen. Mensen zijn meer op zoek naar een ervaring. Ze willen bijvoorbeeld naar het strand. We merken dat musea het moeilijker hebben in deze periode.”
Lida Pandt, voorzitter van de Curaçaose museumvereniging is zich hiervan bewust. “Als vereniging willen we meerdere musea belevingsgericht maken. Daarvoor zitten we met het Curaçao Tourist Board (CTB) en de Curaçao Hospitality & Tourism Association (Chata) om de tafel. De musea missen de mankracht om hun aanbod meer belevingsgericht te maken.”
Geen overheidssteun
Tijdens de Covid-19-crisis maakte het Maritime Museum gebruik van de NOW-regeling en de Tegemoetkoming Vaste Lasten. Buiten deze tijdelijke regelingen om mist Moreno-Vervuurt op elk vlak overheidssteun. Een subsidie voor de bekostiging van de vaste lasten of juist voor het beheer van de collectie zou de druk verlagen.
“De permanente tentoonstellingspanelen moeten dringend vervangen worden. Musea zijn uitdragers van de cultuur en de geschiedenis van het eiland. De overheid speelt een belangrijke rol bij het faciliteren van de toegang tot cultuur. Bezoekers zijn vaak positief verrast. Ze hadden vooraf geen goed beeld van de lokale geschiedenis.”
‘Juist in onzekere tijden kan museumbezoek hoopgevend zijn’-Lida Pandt, Curaçaose museumvereniging
De museumvereniging hoopt dat een samenwerking met het ministerie van Economische Ontwikkeling (MEO) en het CTB de promotie van de musea verbetert. Meer toeristen en ook locals zouden hierdoor de musea gaan bezoeken, zegt Pandt.
“Een ding is zeker. Door de pandemie zijn de musea online creatiever geworden. In 2022 willen we deze plannen implementeren. Juist in deze onzekere tijden kan een museumbezoek heel inspirerend en hoopgevend zijn.”
