DEN HAAG – Na negen kabinetten in negen jaar, gaat Sint-Maarten vandaag opnieuw naar de stembus. Wat staat er op het spel voor de inwoners?
In de afgelopen maanden groeien vooral bij de VVD, SP en het CDA de irritaties. Twee jaar na orkaan Irma verloopt de wederopbouw nog steeds traag. Het Nederlandse kabinet wijst naar parlementsleden op Sint-Maarten, die ervan beticht worden de boel te frustreren.
Stoere taal uit Den Haag?
“Als het meer van hetzelfde wordt op Sint-Maarten, dan kan het vrij dramatisch worden voor de inwoners”, vertelt professor Gert Oostindie, directeur van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde en gespecialiseerd in de Caribische geschiedenis.
“Als er straks een regering komt die instabiel lijkt te zijn of waar vragen aan kleven over integriteit, dan zou het me niet verbazen dat Nederland ook dan zegt: in deze situatie bevriezen we het geld totdat er vooruitgang wordt geboekt”, aldus Oostindie. “Mijn indruk is dat er echt meer speelt dan alleen stoere taal vanuit Den Haag.”
Lijst aan irritaties
Onder Tweede Kamerleden is er inmiddels een lange een lijst aan irritaties. Er zijn bijvoorbeeld grote zorgen over de erbarmelijke omstandigheden van politiecellen en de gevangenis op het eiland. Niet Sint-Maarten, maar Nederland kreeg uiteindelijk op internationaal niveau een flinke tik op de vingers.
In Sint-Maarten is het gebrek aan voldoende cellen en rehabilitatie al jaren een groot probleem. Lees hier meer: Gevangeniswezen op Sint-Maarten: ‘hier worden dagelijks mensenrechten geschonden.’ |
De politieke instabiliteit heeft ervoor gezorgd dat het anderhalf jaar duurde voordat er een akkoord met Nederland kwam over de reparatie van de luchthaven. De komst van een integriteitskamer die corruptie moet opsporen, liet ook op zich wachten.
Toch is er onder de sceptische Kamerleden ook hoop op deze verkiezingsdag: dat vooral nieuwe gezichten gekozen gaan worden. De vraag blijft dan weliswaar hangen: hoe lang blijft een nieuw kabinet overeind op Sint-Maarten?
In december spraken verschillende Kamerleden hun ergernissen over de Sint-Maartense regering uit in een interview met Caribisch Netwerk. Den Haag hoopt op een stabiele regering in 2020 die ook inlevert op eigen salaris. Lees hier meer: Tweede Kamer wil dat Sint-Maartense parlementariërs na verkiezingen inleveren op salaris |
“Wat je iedere keer ziet, is dat er één parlementslid overloopt en dat daardoor het hele kabinet in elkaar zakt”, zegt Oostindie. “Zolang politici de schijn hebben dat ze met hun eigen positie bezig zijn, met hun eigen salaris en persoonlijke belangen, komt er nooit een stabiel politiek beleid.”
Al dertig jaar lang zorgen
De irritatie in de Tweede Kamer over Sint-Maarten groeit naar een hoogtepunt, terwijl het eiland steeds afhankelijker wordt van hulp uit Den Haag. Bijvoorbeeld het verbouwen van de ‘onmenselijke’ gevangenis en de luchthaven.
In de jaren tachtig sprak Nederland zich voor het eerst uit over het bestuur van Sint-Maarten. “We zijn nu dertig jaar verder en nog steeds zijn er grote problemen rondom integriteit. De wederopbouw is er ook bijgekomen”, vertelt Oostindie.
“De politici zouden zich moeten afvragen: waar staan we eigenlijk voor? Is het echt zo dat een bepaalde partij politiek gezien echt een andere kleur heeft? Dat is dus meestal niet zo”, aldus Oostindie. “Een meer op inhoud gedreven politiek zou goed zijn voor Sint-Maarten.”
En Nederland dan?
Veel Nederlandse politici begrijpen de weerstand niet. “Wat ze dan onderschatten, is dat Nederland al decennia in de weer is om aanwezig te zijn in allerlei opzichten, waaronder bestuur en financieel. Dat levert onvermijdelijk veel weerstand op.”
Volgens Oostindie vergt het verbeteren van de relatie ook van Nederland dat er ‘respectvol’ wordt omgegaan met de Sint-Maartense politiek. “Er zijn een aantal echt hele belangrijke dossiers: klimaatbeheer, gezondheidszorg, onderwijs en criminaliteit. Je kan niet van kleine eilanden die minder daadkrachtig zijn, verwachten dat ze het oplossen.”
“Aan de andere kant vergt dat wel van de Sint-Maartense politiek: bereidheid om op langere termijn te denken, aandacht voor integriteit en niet zo’n reactie van: Nederland mag wel betalen, maar moet haar mond dichthouden.”
Na de verkiezingen begint het pas..
Bij minister Raymond Knops (Koninkrijksrelaties) zal de vraag zijn: houdt de nieuwe Sint-Maartense regering zich straks aan alle afspraken die met Nederland gemaakt zijn over de wederopbouw? Zo niet, dan stopt het geld voor de wederopbouw, zei hij meermaals in de Tweede Kamer.
Kamerleden willen persoonlijk gesprek
In Den Haag is er nog een grote wens: meer persoonlijk contact met de Sint-Maartense parlementsleden. Zij staan er inmiddels om bekend dat ze de boot afhouden. Het parlement had recentelijk een gesprek met minister Knops afgezegd, toen hij al op het eiland was geland.
Bovendien hebben de Sint-Maartenaren al drie keer het Interparlementair Koninkrijksoverleg (Ipko) gemist. Dat is hét moment waarop parlementsleden uit alle hoeken van het koninkrijk elkaar in de ogen te kunnen kijken. Het leidt daar sneller tot oplossingen, vinden verschillende politici zelf.
Best betaalde parlementsleden? De Sint-Maartenaren
Kamerleden hadden de Sint-Maartense volksvertegenwoordigers dan bijvoorbeeld graag op hun riante vergoedingen aangesproken. Het eiland – met amper 41.000 inwoners – worstelt met geld, terwijl ze de best betaalde parlementariërs van het koninkrijk hebben.
Zowel de Kamer als het Nederlandse kabinet willen dat bij het nieuwe Sint-Maartense kabinet aankaarten zodra de nieuwe parlementsleden zijn ingezworen. De eis? Dat ze gaan inleveren op hun riante salaris. Anders komt er geen begrotingssteun vanuit Den Haag.
Zonder financiële steun van Den Haag, dreigt het eiland hun begrotingen niet rond te krijgen. De kans bestaat dat er dan vanuit Den Haag via de Rijksministerraad wordt ingegrepen in de financiën van het eiland.
‘Relatie met Nederland moet beter’Alle zeven partijen die aan de verkiezingen van Sint-Maarten meedoen, vinden dat de relatie met Nederland beter moet. |