KRALENDIJK – Bonaire is bezig met een omvangrijke herbebossing in het kader van natuurherstel. Van de oorspronkelijke flora en fauna van Bonaire is weinig over, waardoor de voor Bonaire unieke geelvleugelamazone papegaai (lora) werd bedreigd.
Voor de bescherming en het behoud van de lora is de stichting Echo opgericht, die nu de herbebossing leidt en ook zogenoemde invasieve soorten bestrijdt.
Ecoloog Quirijn Coolen over invasieve soorten en het herbebossingsproject
De aantallen lora’s nemen toe, maar het ontbreekt de vogels aan voldoende habitat (leefgebied) waar voedsel gevonden kan worden. “De lora gaat nu in de droge tijd naar tuinen van de mensen in de stad en Rincon, want daar groeien vruchtenbomen. Als ze voedsel in de vrije natuur kunnen vinden zal die trek minder worden en lopen ze minder risico”, aldus Echo-directeur Lauren Schmaltz. In de natuurlijke habitat van de lora is alleen in de regentijd voldoende voedsel te vinden.
Quirijn Coolen met wayaca die in de koker al een wortel krijgt. Foto: Gijs van den Heuvel
Invasieve soorten
Er zijn drie soorten door de mens geïntroduceerde flora en fauna, legt general manager Quirijn Coolen uit. De eerste soort is, zoals de ecoloog het noemt, ‘genaturaliseerd’. Dat geldt voor de kenepa boom, die waarschijnlijk al door de arowakken is ingevoerd en geen schade aanricht: “We juichen het zelfs toe als mensen die planten.”
Anders ligt dat voor onder andere de neemboom en de rubberliaan (pal’i lechi). “Dit zijn de invasieve soorten, die zich zonder hulp succesvol verspreiden en de natuurlijke soorten wegdrukken.” Verder zijn er nog exoten – zoals de tamarinde, de mango en de mispel – die (nog) niet de genaturaliseerde status hebben, maar ook geen schade aanrichten en dus niet bestreden worden.
Ezels
Ook geiten, ezels en varkens horen niet thuis op Bonaire en richten schade aan. Maar ze zijn wel onderdeel geworden van de lokale cultuur, wat de aanpak bemoeilijkt. Over de ezels was er enkele jaren geleden een afspraak om ze te vangen en te castreren, maar dat stuitte op verzet, omdat het om een unieke ezelsoort zou gaan. Echo hoopt dat de opvang in het Donkey Sanctuary, waar zo’n 600 ezels zitten, helpt bij het terugdringen van het aantal loplopende ezels.
Vrijwilligers krijgen uitleg over het planten van bomen
Het herbebossingsproject wordt uitgevoerd in opdracht van het Openbaar Lichaam Bonaire, dat hiervoor geld krijgt van de Rijksoverheid, dat in totaal 7,5 miljoen euro beschikbaar heeft gesteld voor natuurherstelprojecten. In drie jaar tijd worden tien omheinde gebieden, waarvan de vegetatie ernstig is aangetast, met 20.000 inheemse bomen beplant. De omheining is nodig om geiten en ezels buiten te houden.
Onlangs is het tweede plantseizoen begonnen, want dat gebeurt alleen in het regenseizoen. Voor het herstelproject kweekt Echo vijftig soorten bomen in de speciale kassen.
Regentijd
De herbebossing gaat dit en volgend regenseizoen nog door. “We hopen op een goede regentijd, zodat we ze weinig water hoeven te geven. Uiteindelijk moeten ze zichzelf redden. Maar wanneer het zover is weten we nu nog niet.”
