WILLEMSTAD – “We verkopen expres weinig producten uit de Makutu Básiko anders kunnen we het niet betalen”, vertelt Joel Gois, eigenaar van de twee Goisco groothandel filialen. Volgens Gois had de overheid de basismand al lang moeten afschaffen om zo een vrije markt te creëren.
De basismand bestaat uit eerste levensbehoefteproducten zoals melk, groenten, fruit en deeg. Tot 2011 moesten supermarkten zich aan een maximale prijs houden voor deze producten, maar sinds 2011 geldt voor groenten en fruit een maximum prijsmarge.
“De prijsmarge voor deze producten ligt meestal tussen de 8 en 10 procent”, vertelt Alain Evertz, general manager bij Vreugdenhil Supermarkt. “Dit is onrealistisch voor verkopers. Helemaal kan je de kosten nooit dekken op deze manier. Een realistisch marge ligt al snel tussen de 20 en 30 procent.”
Invoerrechten
Evertsz legt uit dat het verkopen van producten op Curaçao niet te vergelijken is met elders ter wereld. “Vooral de elektrakosten lopen hoog op. Daarbij komen de werknemerskosten, huur en natuurlijk de invoerrechten. Dit laatste is sinds 2011 wel een stuk beter geworden voor veel producten. Over groenten hoeven wij dit niet meer te betalen, maar op andere producten zit soms wel 27 procent invoerrecht. Om ons hoofd boven water te houden, moeten we kosten berekenen. Een supermarkt kan niet om de producten van de makutu básíko heen, maar het gaat wel ten koste van andere producten.”
Ook Enrique Ribeiro van Centrum Supermarkt stelt dat andere producten in prijs verhoogd worden om zo de basismandproducten te kunnen aanbieden. “We doen ons best. Ik probeer andere deals te maken of direct te bestellen bij een leverancier, maar het blijft moeilijk. De Makutu Básiko is niet goed voor ons.”
Pilot
In 2011 hebben vertegenwoordigers van de importeurs en supermarkten aan tafel gezeten met de overheid en Fundashon pa Konsumidó om een geschikte oplossing te vinden voor de producten uit de basismand. De winstmarges en de samenstelling van de mand is toen opnieuw vastgesteld. Binnenkort worden er weer aanpassingen gedaan. Vaste maximumprijzen zullen verdwijnen en alle prijzen uit de basismand worden berekend op basis van een vaste winstmarge.
“Ook de verkopers hadden inspraak in het vaststellen van de winstmarge en zijn hiermee akkoord gegaan”, gaat Marshall verder. “Vanuit de overheid is nu een pilot gaande om het proces van prijsstelling te automatiseren. Op basis van verplicht opgegeven importprijzen wordt per verkoper een maximumprijs vastgesteld per product. De overheid houdt de frequentie bij waarop producten worden ingevoerd en prijzen aangepast worden. Controle geschiedt dan achteraf in de winkel.”
Producten scannen
Omdat Fundashon pa Konsumidó de consument meer informatie wil verschaffen, brengt de stichting begin 2015 een applicatie uit waarop producten met een smartphone te scannen zijn. “De applicatie laat dan meteen de laatst bekende prijs per product zien en de consument kan dan een real-time vergelijking maken van prijzen in de verschillende winkels. Uiteindelijk is het de bedoeling dat consumenten zelf de applicatie gaan gebruiken om prijzen op te nemen en zo het systeem te vullen met actuele prijzen, die iedereen kan raadplegen. Het gevolg is een transparantere markt.”
Supermarkten zullen dan nog beter hun best moeten doen om zo goedkoop mogelijk een product aan te bieden tegen een betere kwaliteit, want van een vrije markt is voorlopig geen sprake.
