50 jaar onafhankelijkheid van Suriname (1): Kansen, uitdagingen en een blik van een jongvolwassene

Foto: Dulce Koopman

Suriname viert op dinsdag 25 november 2025 het 50-jarig jubileum van de onafhankelijkheid van Nederland, ook wel bekend als ‘Srefidensi Dey’. Op deze dag in 1975 werd Suriname een zelfstandige republiek na ruim 300 jaar koloniale overheersing. Voor Caribisch Netwerk is Dulce Koopman met Surinamers gaan praten die zich hebben gevestigd in het Koninkrijk, waar ze vaak diep zijn geworteld. Hoe kijken zij naar die speciale datum? Hoe kijken ze naar hun land? Vandaag deel 1: Jeannethy Saniran (21) op Aruba.

De onafhankelijkheid van Suriname heeft zowel positieve als minder positieve kanten. Dat vindt de 21-jarige Jeannethy Saniran. Elf jaar geleden bezocht ze Aruba voor het eerst, en inmiddels woont ze er sinds een maand definitief. In Suriname liet ze haar ouders en drie oudere zussen achter. “Ik kwam naar Aruba met een duidelijk doel,” vertelt de Surinaams-Javaanse Saniran. “Ik wilde werken aan een betere toekomst.”

Ze benadrukt dat ze het in Suriname niet slecht had. “Ik had eigenlijk alles. Maar toch koos ik voor Aruba, omdat hier meer mogelijkheden zijn.” Volgens haar is het bovendien eenvoudiger om je hier te vestigen dan in bijvoorbeeld Nederland of Curaçao. Hoewel ze geen familie heeft op Aruba, kreeg ze via haar huidige werkgever de kans om naar het eiland te komen. Saniran heeft de havo afgerond en heeft voorlopig geen plannen om verder te studeren. Ze werkt als serveerster bij het Surinaamse Yanti Restaurant.

Onafhankelijkheid: een zegen én een gemis?
Wat vindt Saniran van een onafhankelijk Suriname? Was het een goede beslissing? “Hm… aan de ene kant wel, maar aan de andere kant ook niet,” zegt ze. “Het positieve is dat Suriname niet meer afhankelijk is van Nederland. Maar als we nog wel afhankelijk waren geweest, hadden we nu met de euro gewerkt.”

Wat de ontwikkeling van Suriname betreft, ziet Saniran dat het leven er zwaar is. “Er zijn mensen die goed kunnen leven, maar er is ook een groep die het erg moeilijk heeft. De prijzen blijven stijgen, terwijl de lonen gelijk blijven.” Volgens haar komt dat door de wisselkoers die ondernemers hanteren, waardoor producten steeds duurder worden. Toch noemt Saniran de Surinaamse keuken één van de grootste pluspunten van het land. Bewust werkt ze bij een Surinaams restaurant, waar ze het eten én Suriname als toeristische bestemming actief promoot.

Een ander positief aspect is volgens haar de vriendelijkheid van Surinamers en hun bereidheid om anderen te helpen. Minder positief is de discriminatie die volgens haar nog steeds aanwezig is tussen verschillende bevolkingsgroepen in Suriname. “Zelfs richting mijn eigen achtergrond, Javaans. Niet iedereen discrimineert, maar het gebeurt wel vaak,” vertelt ze. Volgens haar wordt er gediscrimineerd op basis van status, naam en uiterlijk.

Wensen voor Suriname na 50 jaar onafhankelijkheid
Saniran hoopt dat het beter zal gaan met Suriname, en gelooft dat dat mogelijk is. Ondanks de discriminatie vindt ze dat de meerderheid van de bevolking vriendelijk is. “Ik hoop dat Suriname een voorbeeld neemt aan Aruba, vooral in hoe het land de criminaliteit aanpakt en hoe mensen hier niet oordelen op naam of uiterlijk.”

Voorlopig blijft ze op Aruba wonen, in ieder geval totdat ze ouder is. Ze mist Suriname wel, maar blijft het land met liefde promoten. Over de mensen op Aruba zegt ze: “Ze bemoeien zich niet met je. Ze zijn vriendelijk en bemoeien zich niet met familieproblemen. Dat is anders dan in Suriname.”

Jongeren in Suriname
Saniran beseft dat de kans die zij kreeg om naar Aruba te komen, niet voor iedereen is weggelegd. Veel van haar vrienden willen Suriname ook verlaten, maar hebben die mogelijkheid niet. In haar geval had haar werkgever dringend personeel nodig, waardoor ze direct gebruik kon maken van die kans. Via sociale media volgt ze de activiteiten rond de viering van 50 jaar onafhankelijkheid. “Ik heb gehoord dat er veel te doen is. Ik had graag aanwezig willen zijn, want het is een belangrijk feest voor Suriname. Maar helaas lukt het dit jaar niet.”