De keerzijde van knalvuurwerk: Hoe oud en nieuw een nachtmerrie werd voor dierenliefhebbers

Foto: Extra

Het afgelopen oud en nieuw had voor velen een feestelijke start moeten zijn, maar voor diereneigenaren werd het een nachtmerrie. Dit jaar leek het knalvuurwerk op Curaçao harder dan ooit, met tragische gevolgen. Meerdere meldingen van overleden huisdieren en paniekerige dieren die op de vlucht sloegen, roepen de vraag op of dit soort vuurwerk nog wel gewenst is.

Hartverscheurende verhalen
Brenda Sprock beleefde een Oud en Nieuw dat ze nooit zal vergeten. Haar hond Nana, die ze beschreef als haar ‘meissie’, overleed door de hevige schrik van de keiharde knallen. “Het leek wel oorlog! Het duurde veel te lang. Toen het eindelijk stil was, vond ik haar onder het bed. Ze bewoog niet meer. Haar hart kon het niet aan.”

Het is niet het enige tragische voorval. Iemand anders verloor haar twee parkieten door een plotseling, extreem harde vuurwerkknal. “We dachten dat ze veilig waren op de porch, maar na een harde knal waren ze beide dood.” Ook dierenartsen hoorden talloze verhalen over huisdieren die door de stress gevlucht zijn, of in sommige gevallen zelfs overleden. Online waren talloze berichten van honden die waren weggelopen door het vuurwerk.

Dierenarts: ‘Elk jaar weer leed door knalvuurwerk’
Dierenarts Odette Doest ziet jaarlijks de gevolgen van vuurwerk bij dieren. “Veel honden raken volledig in paniek. Dit jaar was het nog erger, omdat er veel vuurwerk was met in één keer een enorme knal. Die onvoorspelbaarheid is extra stressvol. Sommige honden raken zo gestrest dat ze wegrennen, over hekken springen of in paniek op straat belanden met aanrijdingen als gevolg.”


Vuurwerk tijdens het afgelopen Oud & Nieuw op Curaçao. Foto’s Extra

Maar niet alleen angstige dieren lopen gevaar. “Sommige honden die niet bang zijn voor vuurwerk, gaan er juist op af. Ik heb meerdere keren meegemaakt dat een hond vuurwerk in zijn bek pakte en dat het daar ontplofte. Dat leidt tot vreselijke verwondingen aan kaken en tanden, soms zo erg dat de bek helemaal gereconstrueerd moet worden.”

Daarnaast benadrukt Doest dat het niet altijd direct bewezen kan worden dat een knal de enige oorzaak is van een overleden dier. “Veel kleine honden, zoals chihuahua’s, hebben al hartproblemen. Een harde knal kan dan de druppel zijn, maar niet per se de enige oorzaak.”

Brandweer: ‘Regelgeving is verouderd’
Dikmar Oliana, hoofd van de brandweer, erkent dat de regelgeving rond vuurwerk op Curaçao dringend aan een update toe is. “Onze regelgeving dateert uit 1963 en is aangepast door de Raad van Ministers, maar blijft verouderd. In Nederland is vuurwerk veel strenger gereguleerd, terwijl in de VS de regels juist losser zijn. Curaçao zit daar een beetje tussenin.”

Volgens Oliana wordt elk nieuw type vuurwerk getest op decibelniveau voordat het op de markt komt. “Het maximum is 120 decibel, en alles wat wij hebben getest voldeed aan die norm. Maar het kan per locatie verschillen hoe hard een knal ervaren wordt.” Hij bevestigt wel dat er meer vuurwerkslachtoffers waren dan vorig jaar. “CMC rapporteerde zeven vuurwerkslachtoffers, waarvan enkelen ernstig gewond. Dat is een stijging ten opzichte van het jaar ervoor.”

Roep om strengere regelgeving
Dierenarts Odette Doest pleit voor strengere handhaving: “Vuurwerk is hier een diepgewortelde traditie en zal niet van de ene op de andere dag verdwijnen. Maar het zou al schelen als er duidelijk gereguleerde periodes zijn waarin vuurwerk afgestoken mag worden. Mensen kunnen dan hun dieren voorbereiden. Nu blijft het soms wekenlang doorgaan.”

De discussie over vuurwerk laait wereldwijd op. Sommige landen en steden hebben al gekozen voor stil of geluidsarm vuurwerk, of vervangen vuurwerkshows door drones en lichtshows. Dit vermindert niet alleen stress bij dieren, maar helpt ook kwetsbare groepen zoals kinderen met autisme en veteranen met PTSS.